Mahkemece bilirkişi heyeti 2. ek raporun hükme esas alınarak raporda belirtildiği şekilde yüklenici tarafından 39 nolu hakedişten sonraki dönemde tesisat işleri adı altında imalat yapmadığından tesisat işleri talebinin reddi gerektiği değerlendirilmiş olup, ancak davalı-karşı davacı yüklenici tarafından 39 nolu hakediş düzenlendikten sonra ... tarihinde alınan ... D.İş sayılı tespit dosyasında bilirkişi tarafından 40 nolu hakediş olarak hesaplama yapıldığı belirtilerek yapılan imalatlar tespit edilmiş olup, bu imalatların arasında elektrik ve tesisat işlerinin yer aldığının görüldüğü- Davacı-karşı davalı kooperatife bu tespit raporu tebliğ edilmiş olup,, davacı-karşı davalı tarafça rapora, işlerin yapılmadığı yönünden itiraz edilmemiş olduğu- Yine bozmadan önce yapılan yargılamada alınan bilirkişi raporuna da bu imalatlar yönünden itiraz edilmemiş olduğu; bu durumda elektrik ve tesisat işlerinin ... D.iş dosyası ile tespit edilip 39 nolu hakedişe girmeyen kısımlarının yapıldığının kabulünün gerekeceği-
8. HD. 12.04.2021 T. E: 1328, K: 3393-
Saptanan geçit nedeniyle yükümlü taşınmaz malikine ödenmesi gereken bedelin taşınmazın niteliği gözetilerek uzman bilirkişiler aracılığı ile objektif kıstaslar esas alınarak belirlenmesi gerekeceği, bu bedelin hükümden önce depo ettirilmesi gerekeceği, bedelin belirlenmesinden sonra hüküm tarihine kadar taşınmazın değerinde önemli derecede değişim yaratabilecek uzunca bir süre geçmiş veya bedel tespitinden sonra yörede taşınmazın değerini artıracak değişikliklerin meydana gelmiş olabileceği, bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılması gerekeceği-
İcra takibine konu edilen vakıf borcunun kaynağı, ödemenin yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa ne zaman ve kim tarafından yerine getirildiği, varsa bu ödemelere ilişkin belgeler ile borcun beyan, tahakkuk ve ödeme dönemlerinde vakıfın mal varlığının bahse konu borcu ödemeye yeterli olup olmadığı, vakıf yönetim kurulunun kendi arasında işbölümü yapıp yapmadığı hususları ilgili kurum, kişiler ve taraflardan sorulup alınacak cevap yazıları ile tüm dosyanın yeniden oluşturulacak üç kişilik bilirkişi kuruluna tevdi edilerek borcun neden kaynaklandığı, vergi aslı veya vergi cezası, gecikme zammı gibi türünün ne olduğu ve ödenip ödenmediği, vakfın ödeme gücünün bulunup bulunmadığı, bu borç nedeniyle taraflara yüklenebilecek kusur oranının bulunup bulunmadığı, bu borçtan tarafların sorumluluğunun tespiti ve borcun bir miktarının davalıdan istenmesinin haklı olup olmadığının duraksamasız belirlenmesine yönelik rapor alınması, daha sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekeceği-
Mahkemece öncelikle yapılması gereken işin dava konusu taşınmazların çevresinde yol olarak terkin istemiyle açılmış dava/davalar olup olmadığını tespit etmek ve açılmış dava/davalar var ise ve açılan dava/davalar sonucunda yol tesis edilmesi halinde davacının taşınmazından bu yollara ulaşmak için alternatif geçit irtifakı tesis edilip edilemeyeceğinin belirlenmesi olduğu, davacının taşınmazının yakınlarında yol olarak terkini istemli bir davanın olmaması veya bu dava/davaların sonucunda tesis edilecek yolun elverişli güzergah olarak kabul edilemeyeceğinin anlaşılması halinde bilirkişiden ek rapor alınmak suretiyle fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi gözetilerek karar tarihine yakın olacak şekilde geçit irtifakı bedelinin belirlenmesi ve bu geçidin ........ ada ........ ve ........ parsel sayılı taşınmazları ikiye bölmek suretiyle ekonomik bütünlüklerini bozduğundan aleyhine geçit tesis edilen taşınmazlarda oluşan değer kaybının karar tarihine yakın bir tarih esas alınmak suretiyle bilirkişiye hesaplatılarak bunun da geçit bedeline eklenerek belirlenecek bedelin davacıya depo ettirilerek bir hüküm kurulması gerekeceği-
Çaplı taşınmaza el atmanın önlenmesi, yıkım ve komşuluk hukukuna aykırılık nedeniyle yıkım isteklerine ilişkin dava- Mahkemece bozma kararına uyulduğuna göre, bozma ilamında ayrıntılı şekilde açıklandığı üzere, uzman bilirkişi heyeti ile birlikte yerinde yeniden keşif yapılarak komşuluk hukuku ilkeleri çerçevesinde taraf taşınmazlarının konumu, nitelikleri gözetilmek suretiyle davacının iddiasının değerlendirilmesi, ağaçların ekili mahsule zarar verip vermediğinin araştırılması, davacı bakımından bir zararın varlığının tespiti halinde, ağaçların kesilmesi dışında (örneğin seyrekleştirme, budama gibi…) başkaca önlemlerle zararın giderilip giderilmeyeceğinin duraksamaya yer bırakmayacak biçimde belirlenmesi, hak ve zarar dengesi de gözetilmek suretiyle adil olanın seçilip, ona hükmedilmesi gerekir.
İdarenin kıyı kenar çizgisi çalışmalarında, o yere ilişkin kamu görevlilerince önceden oluşturulmuş komisyon çalışmalarını içerir kayıt ve belgelerin getirtilmesi, bunlardaki verilerle, mahkemece kıyı kenar çizgisi oluşturmak için bilirkişilerce yapılan çalışmalarda elde edilen veri ve bulguların örtüşmemesi durumunda, bunun nedenleri hakkında bilirkişilerden bilimsel gerekçelere ve maddi bulgulara dayalı, doyurucu ve denetime açık ek rapor alınması gerekeceği- Mahkemece, kısa kararda; ''Davanın kabulüne''; hüküm fıkrasında ise "Davacı vekilinin esence köyü parsel: 1362' de davalı adına kayıtlı arsa vasfında olan 400 m2' lik taşınmazın kıyı kenar çizgisi içerisinde kaldığından bahisle tapusunun iptaline, müdahalenin men'ine ve kal'e ilişkin davasının, bilirkişi raporunda belirtildiği gibi taşınmazın tamamının kıyı kenar çizgisi içerisinde kalması nedeni ile davasının kabulüne, davalılar adlarına parsel: 1362'de kayıtlı taşınmazın tapusunun iptaline, dava konusu taşınmazın kıyı kenar içerisinde kalması sebebi ile davalının kıyı kenara müdahalesinin men'ine, taşınmaz üzerinde kal'i gerektiren bina olmayıp boş arsa olduğundan kal'e ilişkin talebin reddine'' şeklinde karar verildiği, görüldüğü üzere; kısa kararla gerekçeli karar arasında aykırılık olmasının bozma nedeni olacağı-
Bilirkişi raporunda sadece bir kısım faturalar üzerinde inceleme yapılmasının hatalı olduğu- Davacının sunduğu tüm faturaların defterinde kayıtlı olup olmadığı (açılış ve kapanış tasdiklerinin yapılmış olması göz önünde bulundurularak), mahcuzlarla faturaların uyumlu olup olmadığının tespit edilmesi için uzman bilirkişiden rapor alınarak inceleme yapılması gerektiği-
El atmanın önlenmesi ve ecrimisil istemlerine-
Savcılık ve mahkeme tarafından aldırılan ilk rapor arasındaki çelişki Adli Tıp Kurumu tarafından hazırlanan rapor ile tam olarak giderilmeden ilk derece mahkemesince karar verildiği, çelişkinin giderilmesi için grafoloji alanında uzman üç kişilik ehil bilirkişi kurulundan rapor alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, çelişki giderilmeksizin eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisinin isabetsiz olduğu-