TÜRK TİCARET KANUNU > - Kıymetli Evrak > - Kambiyo Senetleri > - Poliçe > - Kabul Etmeme ve Ödememe Hâllerinde Başvurma Hakları > Madde 732 - B) Sebepsiz zenginleşme
Süresi içinde ibraz olunmayan çekle ilgili olarak davalı (keşideci) ile ciro yoluyla çeke hamil olan davacı arasında temel ilişki bulunmadığından, uyuşmazlığın 6762 s. TTK. mad. 644 hükmü çerçevesinde değerlendirilip çözümlenmesi gerektiği, mahkemece bu yön gözden kaçırılarak "ispat külfetinin davacı hamilde olduğu, davacının açmış olduğu davanın sebepsiz zenginleşme davasının olmadığı, davanın itirazın iptali davası olduğu ve davacının temel borç ilişkisini gösterir belge ve delil sunmadığı" gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğu-
TTK. mad. 644 uyarınca, sebepsiz zenginleşme nedeni ile alacak istemine ilişkin davanın ıslah edildiği iddia edilmiş olup, davalı yan cevap dilekçesi ile zamanaşımı def'inde bulunduğundan, TTK. mad. 644'deki talebin dinlenilmesi mümkün olmadığı, yargılama sırasında davanın ıslahına dair verilen dilekçede davaya konu çekin emrine düzenlendiği dava dışı şirket ile davacı banka arasında kredi sözleşmesi bulunduğu ve davaya konu çekin bu borcun ödenmesi için davacıya ciro edildiği, davacı tarafça dava dışı şirketin kredi borcu devam ettiğinden davanın hukuki sebebinin ıslah edildiği belirtilmiş olup, açıklanan bu ıslah sebebi karşısında çekin düzenleyicisi olan davalı şirketin sorumluluğuna yol açabilecek bir neden bulunmadığından, dava dışı şirketin borcunun devam ettiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmesinin isabetsiz olduğu-
Davanın hukuksal dayanağı takip ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6762 TTK'nun 644. maddesi hükmüne göre, sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayanan bu davada zamanaşımının, çekin 6 aylık zamanaşımı süresi dolduktan sonra 1 (bir) yıllık sebepsiz zenginleşme zamanaşımı süresi gözetilerek değerlendirilmesi gerektiği ancak dava konusu çekler bakımından henüz sebepsiz zenginleşme ile ilgili bir yıllık zamanaşımı süresi dolmadan icra takibine girişildiğini ve takibe itiraz üzerine süresinde işbu itirazın iptali davası açıldığı anlaşıldığından zamanaşımı def'inin reddi ile işin esasına girilmesi gerektiği-
Bono zamanaşımına uğramasıyla kambiyo senedi vasfını yitireceği, alacağın kambiyo senedine dayalı olarak talep edilemeyeceği, ancak TTK. mad. 664 gereği sebepsiz zenginleşme yolu ile talep edilebileceği, ispat yükünün davalıda olup sebepsiz zenginleşmediğini ispat etmesi gerekeceği-
Bozma nedenlerinin kamu düzenine ilişkin ve dolayısı ile hâkimin kendiliğinden (re'sen) göz önünde bulundurulması gereken sebeplerden olmaması halinde taraflar veya vekilleri, bozma kararına uyulmasını istemişlerse, artık mahkemenin önceki kararda direnemeyeceği-
TTK. mad. 732 gereğince açılan itirazın iptali davasında, ispat yükünün davalıda olup sebepsiz zenginleşmediğini ispatlaması gerektiği, ancak davalının kendi defter kaydına bir ödeme aracı olan çeki avans olarak kaydetmesinin borçlu olmadığının kanıtlandığı kabul edilemeyeceği-
Dava zaman aşımına uğramış çeklere dayanılarak başlatılan takibe yönelik itirazın iptali davası olduğu, dava konusu çekler zaman aşımına uğradığından ciro yoluyla hamil olan davacı ile keşideci davalı arasında temel ilişki olmadığından 6102 sayılı TTK'nun 732.maddesi uyarınca hamilin keşideciye karşı sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep hakkının mevcut olduğu-
Hükme esas alınan sözleşme, keşideci ile lehdar arasında düzenlenmiş adi yazılı sözleşme olup hamil dışında her zaman düzenlenebilecek belgelerden olduğundan bu belgeye dayanılarak davalının sebepsiz zenginleşmediğinin kanıtlandığı yolundaki mahkeme gerekçesinde isabet olmadığı- TT. mad 732'ya dayanarak açılan davada davalının sebepsiz zenginleşmediğini ispatla yükümlü olduğu, taraflar arasında temel ilişki bulunmadığından çekin delil başlangıcı olarak incelenemeyeceği, dolayısıyla davacının açık muvafakatı olmadan tanık dinlenemeyeceği-