İCRA VE İFLÂS KANUNU > 4 - Haciz Yoliyle Takip > - II. HACİZ > - İstihkak iddiasına itiraz : > - A - Borçlunun zilyedliği: > Madde 97 - 2- Üçüncü şahsın istihkak iddiası
İstihkak iddiasının ileri sürülebilmesi (istihkak davasının dinlenebilmesi) için, ortada yetkili icra dairesi tarafından yapılmış geçerli bir haciz bulunmasının zorunlu olduğu, bu nedenle "takip konusu borcun ödenmiş olması", "icra dosyasında geçerli bir haciz tutanağı bulunmaması", "ödeme emrinin iptal edilmiş olması", "takibin iptal edilmiş olması", "konulmuş olan haczin süresi içinde satış istenmemiş olması nedeniyle düşmüş olması nedeniyle", "takip konusu kambiyo senedindeki imzaya yönelik itirazın kabul edilmiş ve bu kararın kesinleşmiş olması", "haczin kaldırılmış olması", "takipten feragat edilmiş olması", "istihkak iddiasından vazgeçilmiş olması", "haczedilen taşınırın bütünleyici parça niteliğinde bulunması" h a l l e r i n d e açılmış olan davanın "hukuki yarar yokluğu (veya "davanın konusuz kalması") nedeniyle reddedilmesi gerekeceği çünkü "geçerli bir haciz bulunma" koşulunun "dava koşulu" olup mahkemece yargılamanın her aşamasında re'sen gözetileceği-
Dava konusu mahcuzlardan 0505044 seri nolu 1 adet X1 marka STK 1203 Dijital mermer kesme makinası 3.kişi tarafından 31.1.2007 tarihli finansal kiralama sözleşmesi ile dava dışı F1 Finansal Kiralama A.Ş'den kiralanmış olup sözleşme konusu olan makinanın mülkiyetinin karar tarihinde 3.kişiye geçtiği anlaşıldığından, haczedilen 1 adet X2 marka ST 1800 mermer silme makinasının ve faturasının davacı 3.kişinin ticari defterlerinde kayıtlı olmasına göre anılan mahcuzlar üzerindeki haczin kaldırılmasına- 12.8.2008 tarihli haciz borçlu şirketin ruhsatlı sahasında yapılmış olmakla birlikte haciz işlemi uygulanan mermer sahasının 3.kişi tarafından borçludan 11.10.2005 tarihli rödovans sözleşmesi ile kiralandığının anlaşıldığı- Sözleşmenin 4.maddesinde ruhsat sahibinin (borçlunun), rödovansçının (3.kişinin) rödovanslı sahadan üretmiş olduğu blok mermerden metreküp cinsinden %10'luk kısmını, molozdan ton bazında %25 oranında rödovans payı alacağı, rödovans bedelinin her ayın belirli günlerinde ruhsat sahibinin hak ediş miktarının ocaktan rödovansçı tarafından yapılan sevkiyatın sevk irsaliyesi yada o ay yapılan üretim dikkate alınarak belirleneceğinin hükme bağlandığı- Rödovans payının her ay ruhsat sahibine (borçluya) ödenmesinin kararlaştırılması karşısında, o ay yapılan üretime göre borçluya herhangi bir ödeme yapılıp yapılamayacağının, ödeme yapılacak ise haciz tarihinde borçluya rödovans payı verilip verilmediğinin davacı 3.kişi ve borçlunun ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak haczedilen mermer travertenlerin rödovans payı olup olmadığının tespit edilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği-
Borçlunun huzurunda yapılan haciz sırasında borçlunun üçüncü kişi lehine istihkak iddiasında bulunması ve İcra Müdürlüğü'nün İİK'nun 97/1. maddesi uyarınca takip dosyasını icra mahkemesine göndermesi üzerine, mahkemece, "takibin devamına veya ertelenmesine" karar vermek yerine, mahkemede açılmış bir "istihkak davası" varmışçasına inceleme yapılarak haczedilen mallar üzerindeki haczin kaldırılmasına ve malların 3.kişiye ait olduğunun tespitine karar verilemeyceği, "takibin taliki" ya da "devamı" kararı ile yetinilmesi gerekeceği-
İİK’nun 97/XV. maddesi uyarınca, istihkak davasının kabulü halinde davacı yararına tazminata hükmedilebilmesi için alacaklının kötüniyetinin gerçekleşmiş olması gerekeceği; alacaklının istihkak iddiasına karşı çıkmış olmasının onun kötüniyetli olduğunu göstermeyeceği-
Üçüncü kişinin İİK mad. 96. vd. maddeleri uyarınca açtığı ‘istihkak’ ve davalı alacaklının İİK. mad. 97/17. maddesi uyarınca karşı dava olarak açtığı “tasarrufun iptali” davası niteliğindeki davada, takip borçlusunun iflasına karar verilmiş ve buna ilişkin hüküm de kesinleşmiş olduğundan, dava konusu haczin İİK. mad. 193/2. gereğince düşeceği, hükümden sonra ortaya çıkan bu yeni durum karşısında konusuz kalan istihkak davasında karar verilmesine yer olmadığı, maktu karar ve ilam harcı ile yargılama giderleri ve nispi vekâlet ücretinin davanın açılmasına neden olan tarafa yükletilmesine karar verilebilmesi için hükmün bozulması gerektiği-
Alacaklının “icra takibinden vazgeçmesi”, “koyduğu haczi kaldırması”, “süresi içinde satış istemeyerek haczin düşmesine neden olması”, “borçlu hakkında verilen iflas kararının kesinleşmesi nedeniyle haczin düşmesi”, “takip konusu borcun ödenmesi” hallerinde, istihkak davasının konusu kalmayacağından, mahkemece konusu kalmayan “dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına” ve “davanın açılmasına neden olan taraftan yargılama giderlerinin alınmasına” karar verilmesi gerekeceği-
