8. HD. 24.01.2018 T. E: 2017/4586, K: 1314-
8. HD. 06.12.2017 T. E: 4197, K: 16299-
Kira alacağının tahsili için başlatılan takibe itirazın kaldırılması ve tahliye istemlerine ilişkin davada, taraflar arasındaki kira sözleşmesinin özel şartlar 6.maddesi ile “Kiracı kontrat bitiminde kira bedelini TEFE-TÜFE Ortalamasına göre veya %8 oranında artırmayı şimdiden kabul ve taahhüt eder” düzenlemesine yer verilerek kira parasının ne şekilde arttırılacağı kararlaştırılmış olup bu hüküm ÜFE oranını aşmamak üzere sözleşme serbestisi çerçevesinde geçerli olup tarafları bağlayacağı ve yenilenen kira dönemlerinde de geçerliğini sürdüreceği- Davacının artış şartı uygulanmadan ödenen kira paralarını ihtirazi kayıt koymadan almasının, kira parasının davalının ödediği miktarda belirlendiği konusunda bir anlaşmanın varlığını göstermeyip davacının artış şartı uyarınca fark kira alacağını istemesine engel teşkil etmeyeceğinden ÜFE artış oranını geçmemek üzere sözleşme hükmü doğrultusunda aylık kira bedelinin ve kira artış farkının belirlenerek, bu miktar üzerinden itirazın kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği-
Davalı borçlu itirazında aylık kira miktarına açıkça itiraz ettiğine ve kira sözleşmesinde kira artış oranına ilişkin düzenleme yer aldığına göre İcra Mahkemesince kira artış miktarı hesaplanıp, 10/07/2012 – 10/07/2013 döneminde ödenen aylık kira miktarına on iki aylık ortalamaya ait ÜFE oranını geçmeyecek şekilde artış uygulanarak takip konusu aylara ait ödenmesi gereken aylık kira miktarı bulunup sonucuna göre alacak ve tahliye yönünden karar verilmesi gerektiği-
Kira alacağının tahsili için başlatılan takibe itirazın kaldırılması ve tahliye istemlerine-
Davalı kiracının Türk Ticaret Kanunu kapsamında tacir olup olmadığı anlaşılamadığından, öncelikle bunun tespiti ile davalı tacir değilse kira başlangıcından 01.07.2012 ye kadar %20 artış oranı, 01.07.2012 den takip konusu yapılan döneme kadar ÜFE oranına göre aylık kira bedelinin belirlenmesi ve buna göre istenecek kira miktarının hesaplanması, davalı tacir ise kira sözleşmesinin başından itiberen sözleşmedeki %20 artış oranına göre kira artış miktarı ve buna göre takipte istenebilecek kira miktarının hesaplanması ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği-
Davalının tacir olduğuna kanaat getirilmişse de bu hükme varmak için usulünce araştırılmadığı gibi dosya kapsamından da kiracının TTK kapsamında tacir olup olmadığı anlaşılamadığından kiracının tacir olup olmadığı araştırılarak tacir olmadığının anlaşılması halinde, TBK. mad. 344 'te getirilen yeni yasal düzenleme karşısında tespiti istenilen dönemin endeks dönemi olduğunun kabul edilerek, ÜFE endeksine göre kira parasının tespitine karar verilmesi gerektiği-
20 yıl süreli kira sözleşmesinin bulunduğu bilinerek, davacı tacirin ödediği kira bedelinin fahiş olduğunu, kira sözleşmesindeki artış oranının ÜFE artışı oranında uyarlanmasını, artış şartı doğrultusunda ödeme yapmaya devam etmesi halinde kira bedelinin arazinin değerini aşacağını belirterek kira bedelinin tespitini ve ödemiş olduğu miktarın ödemesi gereken miktardan tenkis edilerek borcun tahakkuk ettirilmesine karar verilmesini talep ettiği davada, sözleşmede kararlaştırılan kira artış şartında uyarlamaya gidilemeyeceği ancak; "kiralananın niteliği, kullanma alanı, konumu, bölgede kira parasını da etkileyecek normalin üstündeki imar ve ticari gelişmeler gibi değişiklikler, emsal kira paraları, vergi ve amortisman giderlerindeki artışlar araştırılıp, değerlendirilerek, sonuçta işlem temelinin çöktüğü, sözleşmedeki çıkar dengesinin katlanılamayacak derecede davacı aleyhine bozulduğunun benimsenmesi halinde" kiracının ne miktar kira parasından sorumlu olacağının belirlenmesi, böylece sözleşmedeki kira parasını, tarafların amacına uygun objektif iyiniyet, hak ve nesafet (TMK 2/1, 4. md) kurallarının elverdiği ölçü ve düzeyde uyarlanması gerektiği-
Taraflar arasındaki 10.04.2012 başlangıç tarihli 1 yıl süreli kira sözleşmesi olup, kiracının Türk Ticaret Kanununda tacir olarak sayılan kişilerden olup işyeri kiralarında Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesi 8 yıl süre ile uygulanmayacağından Yargıtay içtihatlarıyla belirlenen ilke gereğince kira sözleşmesinin başlangıcından itibaren 1+3 yıllık dönem geçmemiş olduğundan 10.04.2015 tarihinden itibaren olan dönemin endeks dönemi olduğu kabul edilerek, sözleşmedeki artış şartı uygulanmak suretiyle davacının dava dilekçesinde talebi de olduğu gözetilerek kira bedelinin tespitine karar verilmesi gerektiği-
Kiralananın satılması halinde TBK mad. 310 gereğince yeni malik kira sözleşmesinin tarafı haline geleceğinden, davacının yeni malik sıfatı ile ödenmeyen kira paralarını istemesinde usulsüzlük bulunmadığı, önceki malik ile davalı kiracı arasında akdedilen kira sözleşmesinde belirtilen aylık kira bedeli ve TBK mad. 344'de belirtilen ÜFE artış oranlarını geçmemek üzere kira artış farkının belirlenerek, sonucuna göre karar verilmesi gerektiği-