20. HD. 02.05.2019 T. E: 2016/14577, K: 3028-
TMK. mad. 1007 uyarınca, tapu sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan Devletin sorumlu olduğu, davada hazine yerine tapu müdürlüğünün davalı gösterilmesi ve Hazinenin vekili tarafından temsil edilmiş olmasının temsilcide yanılgı olarak değerlendirilmesi gerektiği- Temsilcideki yanılmanın sonradan düzeltebilir nitelikte olduğu ve temsilcide yanılmanın hukukî yaptırımının, hasımda yanılmada olduğu gibi, davanın reddi gibi ağır bir sonuç doğurmayacağı- Temsilcide yanılma halinin mahkemece re'sen gözetileceği ve davanın Hazineye yöneltilmesi için davacı yana olanak verilmesi gerekirken taraf teşkili sağlanmadan işin esası hakkında hüküm kurulmuş olmasının hukuka aykırı olacağı-
Hazinece Türk Medeni Kanunu'nun 1007. maddesinde öngörülen sorumluluk nedeniyle açılan iptal davalarında Hazine yönünden aktif dava ehliyetinin bulunduğu Yargıtay'ın istikrar kazanmış içtihatlarında kabul edilmekte ise de, Tapu Müdürlüğü yönünden değinilen maddede öngörülen koşullar dışında dava açma hakkının bulunmadığı, nitekim, somut olayda Tapu Müdürlüğü'nün Tapu Sicil Tüzüğü hükümlerini gözeterek taraflara yazılı tebligatta bulunduğu, ancak tarafların yazılı muvafakatının sağlanamadığı, bir sonuç alınamadığı, o halde davacının aktif dava ehliyetinin bulunmadığı yönündeki gerekçenin yerinde olmadığı, hal böyle olunca, Tapu Müdürlüğü’nün aktif dava ehliyetinin bulunduğu gözetilerek işin esasına girilip, sonuca göre bir karar verilmesi gerekeceği-
Tapu sicilinin hatalı tutulmasından kaynaklanan zararın tazminine ilişkin davada, arsa niteliğindeki dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanıp, DOP payının düşülmesinin gerekip gerekmediği araştırılıp mümkünse aynı mahalleden aksi halde yakın bölgelerden alınacak emsal taşınmaz ile kıyaslanarak yapılacak keşif sonucunda alınacak bilirkişi raporuna göre karar verilmesi gerektiği-
Tapu iptali ve tescil istemi-
TMK. mad. 1007 uyarınca, Devletin sorumluluğunun objektif-kusursuz sorumluluk hâli olduğu ve bu maddeye dayanılarak (tapu sicilinin tutulmasından dolayı devletin sorumluluğuna dayalı maddi tazminat istemine ilişkin) açılan davalar için ayrıca zamanaşımı süresi öngörülmediğinden, 10 yıllık genel zamanaşımı süresinin devletin sorumluluğu için uygulanması gerektiği-
Yapılan araştırmalara rağmen dava konusu haciz şerhlerinin lehtarları tespit edilemediğinden, şerhlerin terkinine ilişkin davada husumetin tapu kayıtlarının düzenli tutulmasından sorumlu olan tapu müdürlüğüne yöneltilmesi gerektiği-
Taşınmazlarda Devletin tapu sicilini tutması, hak ve işlem güvenliğinin sağlanabilmesinin bir güvencesi niteliğinde olup sistemin tam olarak yerine getirilmesi, tapu siciline duyulan güvenin sürekliliğine bağlı olduğundan (TMK mad. 1007) kanun koyucu sicilin doğru tutulduğuna güvenenlerin, sicilin yolsuz tutulmasından dolayı uğradıkları zararı Devlet tarafından ödeneceği ilkesini düzenleyerek güveni sağlayacağı- Davacı şirketin dava konusu taşınmazın bir kısmını 1990 yılında satın aldığı, ancak taşınmazın satın alındığı tarihte tapuda taşınmazın orman olduğunu gösterir nitelikte herhangi bir şerh ve kısıtlama bulunmadığı gibi, resmî işlemin yapıldığı sırada taşınmazın orman niteliğinde bulunduğu yönünde davacı şirket yetkilisine bir bilginin de verilmediği- Hukuksal dayanağını kusursuz sorumluluktan alan ve kusura değil tehlike prensibine dayanan davada, TM. mad. 1007 uyarınca, davacının zararından davalı Maliye Hazinesinin sorumluluğunun bulunduğu açık olup davacı şirketin zararının tespit edilerek ödenmesi gerekeceği-
Tapu sicillerinin doğru tutulmasını üstlenen devletin, ayni hakların yanlış tescili sonucu değişmesi ya da bu haklardan yoksun kalınması, dayanak ve belgelere aykırı kayıt oluşması sonucu doğan zararları ödemekle yükümlü olduğu, TMK.nun 1007. maddesinden kaynaklanan hazinenin kusursuz sorumluluğu kapsamında, davacı idarenin böylesi bir davayı açmasında da hukuki yararının bulunduğu, hal böyle olunca, işin esasının incelenmesi ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekeceği-
Islah edilen miktar yönünden bakiye nispi karar ve ilâm harcı ödenmeksizin sonraki işlemlerin yapılmasına olanak bulunmadığı-