Vadesi gelmiş ve rehinle temin edilmemiş bir para borcunun alacaklısının borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz malları ve alacakları ile diğer haklarını ihtiyaten haczettirebileceği- Alacaklının, alacağın varlığı ile haciz sebepleri hakkında mahkemede olumlu şekilde kanaat uyandırması gerekli ve yeterli olup, buradaki ispatın asıl davadaki gibi tam bir ispat olmayıp yaklaşık ispat olduğu- Kiracının Türk Ticaret Kanunun'da tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu iş yeri kiralarında 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun 323, 325, 331, 340, 343, 344, 346 ve 354'ncü maddelerinin 01.07.2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanamayacağı, bu halde kira sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara ilişkin olarak sözleşme serbestisi gereği kira sözleşmesi hükümlerinin tatbik olunacağı-
TBK'nun 344. maddesi, tacirler için erteli olduğundan, hak ve nesafete göre kira parasının tespitinin isabetli olduğu-
8. HD. 18.01.2017 T. E: 410, K: 398-
Kira bedelinin tespiti istemi-
Kira bedelinin tespiti istemi ilişkin davada, hak ve nesafet uygulamasına göre kira parası tespit edilirken; öncelikle tarafların tüm delilleri, varsa emsal kira sözleşmelerinin aslı veya onaylı örnekleri dosyaya alınmalı,yoksa resen emsal araştırması yapılmalı, kiralananın niteliklerine göre 3 kişilik (inşaat, mimar, hukukçu, mülk bilirkişi gibi) bilirkişiler kurulu oluşturularak, kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek gezilip, incelenerek bilirkişilerce ayrı ayrı (konumu, tarihi, kira süresi vb.) kira parasına etki eden tüm nitelikleri karşılaştırılmalı, emsal kira bedellerinin niçin somut emsal olup olmadığı, bedelinin telifi imkansız ise nedeni somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi (boş olarak) halinde, getirebileceği kira parasının o dönem için adil ve aşırı olmayan, hakkaniyete uygun miktarda olması gözetilmeli, bilirkişi raporu mahkemece somut gerekçeler ışığında re'sen değerlendirilmeli, hak ve nesafete uygun (kiracının eski kiracı olduğu gözetilerek bilirkişi kurulunca belirlenen bedelden bir miktar indirim yapılarak) olarak saptanması gerekeceği-
Kira bedelinin tespiti istemine ilişkin davada, tespit edilecek bedelin her yıl ÜFE oranında yapılacak artış sonucu belirlenen miktardan ve davalının en son ödediği miktardan daha aşağı olamayacağı-
Kira bedelinin tespiti istemine ilişkin dava konusu yere ilişkin sözleşmede artış şartı olduğu gözetilerek davacının 01.01.2014 tarihinden itibaren kira bedelinin tespiti istemesinde herhangi bir usulsüzlük olmayıp davacı tarafça davalının 1988 tarihli kira sözleşmesi ile 20 yıldır kiracı olduğunun belirtildiği ve bu hususa davalı tarafça karşı çıkılmadığından 01.01.2012 tarihli sözleşmede belirlenen bedelin rayice uygun olup olmadığı tespit edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiği-
Kira bedelinin tespiti istemi-
Kira sözleşmesinde, kira bedelinin kontrat bitiminde TÜİKin açıkladığı son 12 aylık ÜFE+TÜFE/2 oranında artış yapılacağı kararlaştırıldığından, TBK.'nun 344. maddesindeki sınırlama da gözetilerek, sözleşmedeki artış şartı uygulanmak suretiyle talep edilen yıllara ait aylık kira bedelinin belirlenmesi ve davalının ödediği kira miktarlarıyla karşılaştırma yapılarak eksik ödeme bulunup bulunmadığının tespitiyle sonucuna göre karar verilmesi gerektiği-
Aylık kira bedelinin ne kadar olduğunu ispat külfeti davalı kiraya verene ait olduğu, davacı, davalının bildirdiği kira bedelini inkar ettiğine göre, bu miktar kira ödenmesi gerektiğinin davalı alacaklı tarafından kanıtlanması gerektiği, bu hususun kanıtlanmasının HUMK.'nin 288. (HMK 200) maddesindeki ispat kuralına tabi olduğundan, iddia edilen yıllık kira miktarına göre tanıkla kanıtlanması da mümkün olmadığından, kira bedellerinin bankaya ilk yatırıldığı tarihten itibaren ilgili bankalardan hesap dökümünün istenmesi gerekeceği-