TÜRK BORÇLAR KANUNU > - Özel Borç İlişkileri > - Kira Sözleşmesi > - Konut ve Çatılı İşyeri Kiraları > - F. Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona ermesi > - I. Bildirim yoluyla > Madde 347 - 1. Genel olarak
Davaya konu kiralananın dükkan vasfında olduğu kira sözleşmesi kapsamından anlaşıldığından,kiralananın Türk Borçlar Kanunu'nun dördüncü bölüm başlığı altında düzenlenen ve ikinci ayırımda açıklanan konut ve çatılı işyerleri kiraları hükümlerine tabi olduğu- TBK.nun 347.maddesi uyarınca konut ve çatılı işyeri kiralarında kiraya veren (on yıllık uzama süresi dışında) sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremeyeceği-
Mahkemece belirlenen bedelden hak ve nesafet indirimi yapılmadan kira parasına hükmetmesinin 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına ve oranda belirlenen "Hak ve nesafet" ilkesine aykırı olacağı- TBK. mad. 347 (6570 s. Kanunun 11.maddesi) gereğince kira sözleşmesi yıldan yıla yenilenmekte olduğundan taşınmazın boş olduğu farz ve kabul edilerek sonuca gidilemeyeceği- Bu ilke ve esaslar gözetilerek bilirkişilerin taşınmazın boş olarak getirebileceğini bildirdikleri kira parasından (kiracılık süresince) uygun bir hak ve nesafet indirimi yapılması ve tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun bir kira parası saptanması gerektiği-
Kira sözleşmesinde idarece lüzum görüldüğü hallerde tebligatı müteakip 15 içinde tahliye edileceği kararlaştırılmış olup kiralananın 2886 sayılı Yasa hükümlerine göre kiraya verilmediği, Türk Borçlar Kanununda ve özel kanunlarda gösterilen haller dışındaki sebeplerle tahliye kararı verilemeyeceği gözetildiğinde, kanuna aykırı olarak kararlaştırılan sözleşme hükmünün tarafları bağlamayacağı ve davada 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunundaki sebeplere dayanılmadığına göre, davacı kiracıyı bağlamayan sözleşme hükmüne dayanarak davanın reddine karar verilemeyeceği-
Mahkemece bilirkişi raporunda belirlenen brüt kira parasına hükmedilmesi, 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı'na ve orada belirlenen "hak ve nesafet" ilkesine aykırı olduğu- Zira HGK.nun 21.03.1990 gün ve 13/193 sayılı kararında da açıklandığı üzere 6570 Sayılı Kanunun 11. maddesi gereğince kira sözleşmesinin yıldan yıla yenilenmiş olması nedeni ile taşınmazın boş olduğu kabul edilerek sonuca gidilemeyeceği, bu nedenle kiralananın boş olarak kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parasına eşit olacak şekilde veya bunun çok yakınına ulaşan bir kira parasına hükmedilmesi gerekeceği- Mahkemece bilirkişilerin taşınmazın boş olarak getirebileceğini bildirdikleri kira bedelinden davalının eski kiracı olduğu da gözetilmek suretiyle uygun bir hak ve nesafet indirimi yapılarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediğinden hükmün bu sebeple bozulması gerektiği-
Taşınmazın 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre kiraya verilmiş olması halinde, sözleşme bitiminde kiracı fuzuli şagil durumuna düştüğünden, Devlet İhale Kanunu’nun 75. maddesi uyarınca fuzuli şagil durumunda bulunan kiracının açtığı davanın reddine karar verilmesi gerekeceği- Uyuşmazlığın, idari yargı yerinde değil adli yargı yerinde çözümleneceği-
