TÜRK BORÇLAR KANUNU > - Genel Hükümler > - Borçların ve Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, Zamanaşımı > - Zamanaşımı > - A. Süreler > - IV. Zamanaşımının başlangıcı > Madde 149 - 1. Genel olarak
Taraflar arasındaki eser sözleşmesine ilişkin 5 yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiğinden sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre zamanaşımı süresinin hesaplanamayacağı- Davacı işin ayıplı ve eksik ifa edilmesi nedeniyle eser sözleşmesi nedeniyle verdiği bonolara ilişkin menfi tespit davası açmış olup birleştirilerek görülen davada yüklenici davalı yönünden borçlu olunmadığının tespitine karar verilmiş ancak eser sözleşmesi nedeniyle verilen bonoların ciro yoluyla hamili olan 3. kişi hakkında iyiniyetli üçüncü kişi olması nedeniyle davanın reddedilmiş olduğu- Davacının davaya konu ettiği bonolar nedeniyle üçüncü kişiye ödemeler yaptığı, kararın kesinleşme tarihi 03.11.2008 olup bu dosyadaki her işlemle zamanaşımının kesilmiş olduğu ve 03.11.2008 tarihinden itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresi dolmamış olduğundan, ayrıca davacı rücuan alacak talebinde bulunmuş olup son ödeme tarihinden itiberen 5 yıllık zamanaşımı uygulanması gerektiğinden açılan davanın süresinde olduğunun kabulü gerektiği-
TBK. mad. 149/1.maddesine göre, zamanaşımının, alacağın muaccel olmasıyla işlemeye başlayacağı; ve TBK. mad. 153/3. uyarınca, evlilik devam ettiği sürece, eşlerin diğerinden olan alacakları için zamanaşımı işlemeye başlamayacağı, başlamışsa da duracağı- Boşanma kararının kesinleştiği tarihte başlayan on yıllık zamanaşımı süresi, temyize konu davanın açıldığı tarih itibarıyla henüz dolmadığından, mahkemece iddia ve savunma çerçevesinde toplanacak taraf delillerine göre uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesi gerektiği-
Gecikme tazminatında zamaşımı süresinin bağımsız bölümün teslim edilmesi gereken tarihten itibaren başlayacağı- Tacir olan davacı şirket ile davalı arsa sahipleri düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi, hem karşı dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 6762 s. TTK. mad. 12/3 uyarınca ve hem de birleşen dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 s. TTK. mad. 19/2 uyarınca ticari iş niteliğinde olduğundan, davacı yüklenici şirketin avans faizi isteme hakkına sahip olduğu- TBK. mad. 99 uyarınca, ıslah talebi sırasında seçimlik hakkını dava tarihinde geçerli kur üzerinden kullanan davacının, artık bunu değiştirerek ıslah tarihindeki kur üzerinden talepte bulunmasının mümkün olmadığı-
Davacının, TBK 147 ve 149. maddeleri gereğince dava tarihinden (27/11/2012) geriye doğru beş yıl içindeki (27/11/2012-27/11/2007) huzur hakkı alacağını talep edebileceği, 24/06/2003 tarihinde %1 hissesini devralarak ortağı olduğu davalı şirket tarafından davacıya 27/11/2007 tarihinden sonra 2008, 2009 ve 2010 yılları için toplam 11.255,08 TL kâr payı tahakkuk ettirildiği ve tahakkuk ettirilen bu kâr payı alacaklarının tamamının kendisine ödendiği, yani zamanaşımı süresinin başladığı tarihten sonraki döneme ilişkin olarak davacının kâr payı alacağının bulunmadığı gerekçesiyle; davacının kâr payı alacağına ilişkin talebinin reddine karar verildiği-
Sözleşmeden doğan alacaklarda zamanaşımının, alacağın muaccel olduğu tarihten itibaren başlayacağı- Asıl alacak zamanaşımına uğradığında faiz ve diğer ek hakların da zamanaşımına uğrayacağı- Zamanaşımını kesen nedenlerin TBK. m. 154 'te sayılarak belirtilmiş olduğu; alacaklının dava açmasıyla veya icra takibi yapmasıyla zamanaşımının kesileceği- Cevap dilekçesinde zamanaşımı def'i ileri sürülmemiş ya da süresi içinde cevap dilekçesi verilmemişse, ilerleyen aşamalarda zamanaşımı def'inin davalı tarafından ancak davacının açık muvafakati ile ileri sürülebileceği keza cevap dilekçesinin ıslahı yoluyla da zamanaşımı def'inin ileri sürülemeyeceği-
Hasar nedeniyle sigorta bedelinin tahsili istemine ilişkin olan davada, TBK. mad. 154/1 gereğince borçlu borcunu ikrar eder ve kısmi ödemede bulunur ise zamanaşımı kesileceğinden davalının yaptığı ödemeler ve ödeme tarihi üzerinde durulması gerektiği gibi, zamanaşımı aynı Yasa'nın 149/1 maddesi gereğince alacağın muaccel olmasıyla işlemeye başlayacağından alacağın muaccel olma tarihi belirlenmeden hasar tarihinin zamanaşımı başlangıcı olarak kabul edilmesinin de doğru olmadığı-
İşverence yapılan feshin ardından henüz ihbar tazminatı ödenmediği sırada işçinin emeklilik için başvurusunun işçinin emeklilik sebebiyle feshi anlamına gelmeyeceği- Yaş koşulu hariç emeklilik şartını tamamlayan işçinin işyerinden ayrılarak kıdem tazminatına hak kazanacağı- Kıdem ve ihbar tazminatında ve tazminatında ve tazminat niteliğindeki diğer işçilik alacaklarında zamanaşımı süresinin on yıl olduğu- İzin ücretinde zamanaşımı süresinin iş akdinin feshi tarihinden itibaren başladığı- Faiz alacağının asıl alacağın tabi olduğu zamanaşımına tabi olduğu- Çalışma Müdürlüğünce alacağın inkar edilmesinin zamanaşımını keseceği- Zamanaşımı def'inden önceden feragat yapılamayacağı- Zamanaşımının en geç cevap dilekçesi ile ileri sürülmesi gerektiği- Islah dilekçesinin tebliğinden itibaren en geç iki hafta içinde ıslaha karşı zamanaşımının ileri sürülebileceği- Cevap dilekçesinin ıslahı yoluyla davanın ilerideki aşamalarında zamanaşımı def'inin ileri sürülebileceği-
TBK.nun 147/4 maddesi gereğince; bir ortaklıkta, ortaklık sözleşmesinden doğan ve ortakların birbirleri veya kendileri ile ortaklık arasında açılmış bulunan davalar hakkında beş yıllık zamanaşımı uygulanacağı (BK. m. 126/4)-Sözleşmeden doğan alacaklarda zamanaşımı alacağın muaccel olduğu tarihten başlayacağı, alacağın muaccel olmasının bir bildirime bağlı olduğu hâllerde, zamanaşımının bu bildirimin yapılabileceği günden işlemeye başlayacağı (TBK m.149/2)-Adi ortaklıkta; ortağın alacağını isteme hakkının, ortaklığın son bulduğu tarihte doğacağı ve borcun muaccel hale geleceği, zamanaşımı süresinin de bu tarihten itibaren işlemeye başlayacağı-
