6. HD. 28.09.2022 T. E: 2021/4601, K: 4408
Her iki davada verilecek hükümlerin birbirini etkileyecek nitelikte olduğu anlaşıldığından aralarında bağlantı bulunan her iki davanın birleştirilerek görülmesi gerektiği-
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davacı kooperatif ile davalı Okal İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin, 21.10.1997 tarihli fesihname ile davacı tarafından davalı Okal İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti’ye gönderilen ve 01.08.1996 ve 01.04.1997 tarihli ek sözleşmelerin feshedildiğine ilişkin 23.06.1999 tarihli ihtarname dikkâte alındığında, tarafların iradesinin sözleşmenin geriye etkili fesih yönünde olup olmadığı, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçerli olup olmadığı, burada varılacak sonuca göre mahkemece asıl sözleşme ve ek sözleşmeler uyarınca davacının tapu iptali ve tescil talebi yönünden işin esasının incelenmesinin gerekip gerekmediği-
Genel kurul kararının iptali davası-
Parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen kooperatif üyelerinin ihracı ile ilgili olarak, mahkemece öncelikle, aidat borcunun ödenmesi için üyeye iki ihtarın gönderilip gönderilmediği ve bu ihtarların usulüne uygun olarak tebliğ edilip edilmediği, böyle bir borcun ödenmesi için birinci ihtarda 10 gün, ikinci ihtarda 1 aylık sürenin verilip verilmediği, bu süre içerisinde ödememe halinde müeyyidenin ne olduğunun ve ödenmesi istenen borcun miktarının ve neye ilişkin olduğunun açık ve anlaşılır olarak belirtilip belirtilmediğinin tespiti tüm bu aşamalarda bir eksiklik bulunmaması halinde ihtarlarda istenen borcun gerçek borç olup olmadığının belirlenmesi gerektiği- Kooperatif genel kurulunca belirlenen aidatların ödenmesinde gecikme durumunda alınacak temerrüt faizinin yasal temerrüt faiz oranından daha fazla miktarda kararlaştırılabileceği ancak tarafların, uygulanacak temerrüt faizi oranını belirlerken, 6098 sayılı TBK’nın 120/2. maddesinde öngörülmüş olan sınırlamayı dikkate almak zorunda olduğu-
Dava dışı kişiye genel kurul kararı ile yaptığı iş karşılığı hak ediş yerine kooperatif hissesi satma hakkı verilmiş olmasına göre, yüklenicinin kooperatife ne kadar hisse karşılığı iş yaptığının tespit edilmesi ve sonuç itibariyle davalıya devrettiği hisse karşılığı kooperatife iş yapıp yapmadığının saptanması gerektiği- Bu hususta gerekirse uzman bilirkişilerden rapor alınarak ve kooperatif kayıtları da incelenerek, yüklenicinin kaç hisse devrettiği ve bunun karşılığında ne kadar iş yaptığı, açık şekilde ortaya çıkarıldıktan sonra, davalının savunmasını dayandırdığı genel kurul kararının iptal edilmediği de göz önünde bulundurularak, davalının peşin ödemeli ortak olup olmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği- Takip talepnamesinde takipten sonra işleyecek faiz yönünden TBK'nın 120/2. maddesi hükmüne aykırı olarak %120 faiz talep edilmiş olduğundan ve davacı taraf dosyaya sunduğu dilekçelerinde asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesini istemiş olduğundan, mahkemece, bu husus gözetilerek, takibin, asıl alacağa yasal faiz uygulanmak suretiyle devamına karar verilmesi gerektiği-
İtirazın iptali davası-
Kooperatif aidat alacağına ilişkin itirazın iptali davasında, dava dışı yükleniciye, genel kurul kararı ile yaptığı iş karşılığı hak ediş yerine kooperatif hissesi satma hakkı verilmiş olmasına göre, yüklenicinin kooperatife ne kadar hisse karşılığı iş yaptığının tespit edilmesi ve sonuç itibariyle davalıya devrettiği hisse karşılığı kooperatife iş yapıp yapmadığının saptanması gerektiği, gerekirse uzman bilirkişilerden rapor alınarak ve kooperatif kayıtları da incelenerek, yüklenicinin kaç hisse devrettiği ve bunun karşılığında ne kadar iş yaptığı, açık şekilde ortaya çıkarıldıktan sonra, davalının savunmasını dayandırdığı genel kurul kararının iptal edilmediği de göz önünde bulundurularak, davalının peşin ödemeli ortak olup olmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği-
Kooperatif genel kurulu tarafından mevcut tüm ortakları kapsar şekilde eşitlik ilkesine uygun olarak alınan kararın ve belirlenen kurallar çerçevesinde davacının peşin ödemeli ortak olduğunun son derece açık olduğu- Yerel mahkemece, davacının bu ortaklık sıfatı dikkate alınarak davalı kooperatife bir borcunun bulunup bulunmadığının buna göre belirlenmesi gerektiği-
23. HD. 11.05.2017 T. E: 2015/3347, K: 1429-