• “1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     “Madde 848 - Yürürlükteki kanunun 763 üncü maddesini karşılamaktadır.

    Hüküm değişikliği yoktur. İsviçre Medenî Kanununun 791 inci maddesine uygun olarak iki fıkra hâlinde düzenlenmiştir. Yürürlükteki metinden farklı olarak ‘verilecek ve yapılacak şey’ yerine her ikisini de kapsayacak şekilde ‘edim’ de-nilmiştir.”



  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘Madde 766 - Madde, yürürlükteki kanunun 763. madde-sini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur. Ancak madde, kaynak İsviçre Medenî Kanununun 791. maddesine uygun ola-rak iki fıkra hâlinde düzenlenmiştir. Ayrıca, “verilecek ve yapı-lacak şey” yerine “edim” deyimi kullanılmıştır.’:

     

    “C. Hükümleri

    I. Alacaklının hakkının niteliği

    Madde 766 - Taşınmaz yükümlülüğü, alacaklıya, borç-luya karşı hiçbir kişisel alacak hakkı sağlamaz; sadece alacağını yükümlü taşınmazın değerinden elde etme yetkisi verir.

    Her edim muacceliyetinden itibaren üç yıl sonra kişisel borç hâline gelir ve taşınmaz bu borcun teminatı olmaktan çı- kar.”


  • “1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘1) Terim ve ifade: 763 ve 764 üncü maddeler taşınmaz yükümünden doğan hukuki sonuçları ve özellikle taşınmaz yü-kümünün doğurduğu istem hakkının ve bu yükümün niteliğini düzenlediği için bu maddenin birinci ve ikinci kenar başlıkları ona göre değiştirilmiştir. Büyük (C) harfini taşıyan birinci kenar başlığı “sonuçları” denilmiştir, çünkü taşınmaz yükümünden doğan hukukî sonuçlar yalnız 763 üncü maddede değil, kenar başlık taksimatından anlaşılacağı gibi, 764 üncü maddede de düzenlenmiş bulunmaktadır. İkinci kenar başlık bugünkü metinde (alacaklının hakkı) biçimindedir. Oysa burada söz konusu olan sadece (hak) değil, (istem hakkının niteliği) dir. Bu sebeple kenar başlık ona göre değiştirilmiştir. Nitekim 764 üncü maddenin yürürlükteki metnin kenar başlığında doğru olarak (borcun mahiyeti) denilmiştir ki, o başlıkta Türçeleştirilmeden baş-ka bir değişiklik yapılmamıştır.

    2) Biçim değişikliği: Madde iki ayrı kuralı kapsadığından, İsviçre aslında olduğu gibi bağımsız iki fıkra haline getirilmiştir.

    3) Hüküm değişikliği: Bu maddenin ifadesinde, kural değişikliği niteliğinde olmamakla birlikte, önemli düzeltmeler yapılmıştır. Taşınmaz yükümünde, Borçlar Hukukundaki anlamında bir (alacaklı) değil, bir aynî hak sahibi) ve yine Borçlar Hukukundaki anlamında bir (borçlu) değil, taşınmazı dolayısiyle yükümlü olan ve yükümü o taşınmazla sınırlı bulunan bir kişi vardır. İşte yeniden kaleme alınan madde bu noktaların anlaşılmasını daha kolay hale getirecek niteliktedir.’:

     

    “C. Sonuçları

    I. İstem hakkının niteliği

    Madde 763 - Taşınmaz yükümünde hak sahibi olan alacaklı, yükümlü taşınmazın malikine (borçluya) karşı kişisel bir alacak hakkına sahip olmayıp alacağının yalnız yükümlü taşınmazın değerinden isteme hakkına sahiptir.

    Şu kadar ki, her edim, ivedili olduğu tarihten başlayarak üç yıl geçince kişisel borç durumuna gelir ve yükümlü taşınmaz artık bu edimin teminatı olmaktan çıkar.”