• “1998 ve 1999 Tasarısı’ndaki Gerekçe

     «Madde 50-Yürürlükteki Kanunun 48 inci maddesini karşılamaktadır.

    Yürürlükteki metnin hem kenar başlığı hem de hüküm fıkraları dil açısından sadeleştirildiği gibi, metne hükmün anlam ve amacı açısından önemli olan bazı eklemeler de yapılmıştır.

    Birinci fıkra, 1984 tarihli Öntasarının 49 uncu maddesinde de yapıldığı gibi, yürürlükteki metnin dil açısından sadeleştirilmiş ve günümüz diline çevrilmiş şeklidir.

    İkinci fıkrada, yürürlükteki metnin hem dil açısından sadeleştirilmesi, hem de düzenlenmek istenen konunun daha açık ifade edilebilmesi amacıyla bazı açılardan tamamlanması söz konusudur. Bu fıkrada, organların hukukî işlemleri ve diğer hukuki fiilleriyle tüzel kişiyi yük altına sokabilecekleri belirtildiği gibi; yürürlükteki metinden ve 1984 tarihli Öntasarıdan farklı olarak, organların hukuki işlemleri ve diğer hukuki fiilleriyle tüzel kişiyi hak ve yüküm sahibi kılabilecekleri ve hukuka aykırı fiilleriyle sorumluluk altına sokabilecekleri de özellikle vurgulanmıştır.

    Üçüncü fıkrada düzenlenmek istenen konu ise, ‘organ’ın sorumluluğu değil, organı oluşturan kişinin veya kişilerin sorumluluğu olduğu için, hüküm, bu açıdan tamamlanmak suretiyle yeniden kaleme alınmıştır. Diğer taraftan hükme, yürürlükteki metinden farklı olarak, bir de ‘..ayrıca..’ sözcüğü eklenmiştir; çünkü organı oluşturan kişilerin kişisel sorumlulukları tüzel kişinin sorumluluğunu ortadan kaldırmayan ve onun yanında yer alan bir sorumluluktur. Kaynak Kanunun 55 inci maddesinin üçüncü fıkrasında ve 1984 tarihli Öntasarının 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında da aynı hususlar vurgulanmıştır.»


  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

    ‘Madde 49 - Madde, yürürlükteki Kanunun 48. maddesini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur.’:

     «II. Kullanılması

    Madde 49 - Tüzel kişinin iradesini organları açıklar.

    Organlar hukuki işlemleri veya diğer tutum ve davranışlarıyla tüzel kişiyi yükümlülük ve sorumluluk altına sokarlar.»


  • ”1971 Tasarısı’ndaki Gerekçe

    ‘1) Terim ve ifade: Terimler öteki maddelere uydurulmuş, ifade sadeleştirilmiştir. Bundan başka örgenlerin, sıfatı taşımaksızın, yani örgen sıfatıyla ilgisi olmaksızın yaptıkları işlem ve eylemlerden dolayı tüzel kişinin sorumlu tutulmasını önlemek, daha doğrusu böyle bir yoruma meydan vermemek üzere bu maddenin 2 nci fıkrasındaki (herhangi) kelimesi bu fıkradan çıkarılmıştır.

    2) Biçim değişikliği, yoktur.

    3) Hüküm değişikliği, yoktur.’:

     «II. Kullanılması.

    Madde 48– Tüzel kişinin iradesi örgenlerince açıklanır.

    Örgenler, bu sıfatla yaptıkları hukuki işlem ve öteki eylemleriyle tüzel kişiyi borç altına sokarlar.

    Örgenler kusurlarından dolayı, kişisel olarak da sorumludurlar.

    Organlarda görevli olanlar ayrıca kusurlarından dolayı kişisel olarak sorumludurlar.»