• 3678 sayılı Kanuna ait Hükümet Tasarısı gerekçesi

     «Madde 4 - Bu madde ile Türk Kanunu Medenisinin 141 inci maddesi değiştirilmektedir. Yapılan değişiklikle; boşanan kadının talep etmesi halinde kocasının soyadını taşıyabilme imkanı sağlanmıştır. Ancak bu hususun mümkün olabilmesi için bu soyadını kullanmakta kadının menfaatinin bulunması ve kocaya zarar vermemesi şartı aranmıştır.

    Maddenin ikinci fıkrasında da kocanın şartların değişmesi halinde bu iznin kaldırılmasını talep edebileceği hükme bağlanmıştır. Boşanan kadının sonraki tutum ve davranışları, yaşam biçimi gibi değişen şartlarda koca kendisinin soya-dını kullanma izninin kaldırılması talebinde bulunabilecektir.»



  • 3678 sayılı Kanuna ait Adalet Komisyonu Raporu Gerekçesi

     «4. Tasarının 4 üncü maddesiyle değiştirilen Türk Kanunu Medenisinin 141 nci maddesinin başlığı da “Boşanan Kadının kişisel durumu” şeklinde değiş-tirilmiş ve maddenin ikinci fıkrasında yer alan “şartları” kelimesi başlığa paralel şekilde “kişisel durumu” şeklinde değiştirilmiştir.»


  • «1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe

     «Madde 173- Yürürlükteki Kanunun 141 inci maddesini karşılamaktadır.

    Yürürlükteki maddenin birinci fıkrası 3678 sayılı Yasa ile değiştirilmiş, eski maddede boşanan kadının evlenmeden önceki soyadını alabilmesi olanağı kal-dırılmış, boşanan kadının ancak ve ancak bekarlık soyadını alabileceği kabul edilmiştir. Bu değişiklik isabetli bulunmamıştır. Boşanan kadının bekarlık soyadı yerine, evlenmeden önceki soyadını kullanmasında yararı bulunabilir. Örneğin; dul iken evlenen ve daha sonra boşanan kadın dulluk soyadını yani evlenmeden önceki soyadını almakta yarar sahibi olabilir. Zira dul kalmasına yol açan evlilikten doğan çocuklarının soyadı ile aynı soyadını taşımak isteyebilir. 3678 sayılı Yasa ile yapılan değişiklik, boşanan kadın için bu olanağı kaldırmış, kadının daima bekarlık soyadını alması zorunluluğunu değiştirilmeden önceki şekline dönülmüştür. Kadının dulluk soyadına dönmesi kuralı kabul edilmiş, ancak dilerse hakimden bekarlık soyadını taşımasına izin isteyebileceği istisnası ön-görülmüştür.

    Maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında 3678 sayılı Yasa ile getirilen hükümler korunmuştur.»



  • 1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe:

    ‘Madde 137- Madde, yürürlükteki Kanunun 141. madde-sini karşılamaktadır. Yürürlükteki metinden farklı olarak tasa-rıda, boşanan kadının böylece, boşanma ile sona eren evlenme yapılırken dul olup eski kocasının soyadını taşımakta olan ka-dın, sonraki evlilikte boşanınca, bu soyadını değil bekarlık soya-dını taşıyacaktır. Yürürlükteki kanunun bu hususu hakimin takdirine bırakmış olması isabetli görülmüştür.’:

    «IV. Boşanan kadının durumu

    Madde 137- Boşanma halinde kadın, evlenme ile kazan-dığı kişisel durumu korur; ancak bekarlık soyadını yeniden alır.»


  • 1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe:

    ‘1) Terim ve ifade : Terimler yukarıki maddelere uydurulmuş, ifade sadeleştirilmiştir.

    2) Biçim değişikliği : 141 inci maddenin şimdiki metni iki cümleden ibaret bir tek fıkra halindedir. Oysa bu cümleler ayrı ayrı kuralları kapsadığından bu madde bağımsız iki fıkradan ibaret bir tek madde durumuna getirilmiştir.

    3) Hüküm değişikliği, yoktur’:

    «IV. Boşanan kadının durumu.

    Madde 141- Boşanma halinde karı kişisel durumunu muhafaza eder; ancak evlenmeden önceki soyadını yeniden alır.

    Evlenmeden önce dul idiyse, asıl ailesinin soyadını yeni-den almasına boşanma kararında izin verilebilir.»