• “1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe

    “Madde 475 - Yürürlükteki kanunun 419 uncu maddesini karşılamaktadır.

    Madde arılaştırılmak ve bazı kavramlara yeni karşılıkları verilmek suretiyle kaleme alınmıştır. Hüküm değişikliği yoktur."


  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘Madde 399 - Madde, yürürlükteki kanunun 419. maddesini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur.’:

    3. Savurganlık, içkiye düşkünlük, kötü hâl ve kötü yönetmede

    Madde 399 - Savurganlığı, içki düşkünlüğü, kötü hâl veya mallarını kötü yönetmesi sebebiyle kısıtlanmış olan kişinin, hakkındaki vesayetin kaldırılmasını isteyebilmesi, vesayet al-tına alınmasını gerektiren sebeple ilgili olarak en az bir yıldan beri bir şikâyete meydana vermemiş olmasına bağlıdır.”


  • “1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘1) Terim ve ifade: Terimler öteki maddelere uygun duruma getirilmiş, ifade sadeleştirilmiştir. Özellikle bu maddede vasîliğin kaldırılması bahis konusu olduğundan ve bunun kal-dırılması esasen kısıtın da kaldırılmasını kapsadığından, bu maddenin metnindeki (hacrin ref’ini) terimi yerine (vasiliğin kaldırılmasını) tabiri konulmuş, gerek kenar başlıkta, gerek metinde, yukarıda 356 ncı maddenin gerekçesinde açıklanan, sebeplerle ve o maddede kullanılan terimlere uygun olarak, terim değişiklikleri yapılmıştır.

    2) Biçim değişikliği: Madde ayrı ayrı iki fıkra haline konulmuştur.

    3) Hüküm değişikliği: 419 uncu maddenin bugün yürürlükte olan metni israf, içki düşkünlüğü, çirkin hayat sürme ve kötü yönetim durumlarında vasiliğin kaldırılmasını aynı şartlara bağlamış bulunmaktadır. Halbuki içki düşkünlüğü ile çir-kin hayat sürmenin çok yakın ilgisi olduğu gibi öte yandan (israf) ile (malların kötü yönetimi) arasında da çok yakın ilişki vardır. Böylece bu kısıt sebeplerini birbirlerine yakınlık derecesine göre iki gruba ayırarak bu gruplardan herbirinde vasiliğin kaldırılmasını özel şartlara bağlamak yerinde bulunmuştur. Bunlardan birinci grup içki düşkünlüğü ve çirkin hayat sürme sebepleri olup bunlar yüzünden kısıtlanmış olan kimsenin, vasiliğin kaldı-rılmasını isteyebilmesi için vasîlik altına konulmasını gerektiren sebepten dolayı en az bir yıl içinde hiçbir şikâyete meydan vermemesi lâzım gelmektedir ki, bu çözüm yolu, yürürlükte bulunan maddenin çözüm yolunun aynısıdır. Şu halde 419. maddenin yürürlükte bulunan metni, Tasarının 419 uncu maddesinin birinci fıkrasını karşılamaktadır.

    İkinci grup (israf) ve (kötü yönetim) olup, bu yüzden kısıtlanmış olan kimselerin bu sebepler dolayısiyle şikayete meydan vermeleri hemen hemen imkânsızdır. Çünkü ellerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri bir mal yoktur ki, israf veya kötü yönetim yüzünden şikayete meydan vermeleri bahis ko-nusu olabilsin. Bu yüzden, bu gruptaki kısıtlama sebepleri için ayrı bir kural koymak, daha doğrusu bu sebepler yüzünden kısıtlanmış olan kişilerin, vasiliğin kaldırılmasını isteyebilme-lerini ayrı şartlara bağlamak gerekmektedir. Medenî Kanun Komisyonu bu noktayı gözönünde bulundurarak, Tasarının 419 uncu maddesine bir fıkra eklemiş ve bunda israf ve kötü yönetim yüzünden kısıtlanmış olan kimselerin, kısıt tarihinden sonra şahsi çalışmalarıyla kazandıkları malların yarısı üzerinde yalnız başlarına idare ve tasarruf haklarını tanımıştır. Eğer bu ka-zancın yarısında idare ve tasarruf hususunda üç yıl bir şikayete meydan vermemişlerse bu gibi kimseler vasîliğin kaldırılmasını isteyebileceklerdir. Böylece bu kural bir nevi deneme ve aynı zamanda eğitim amacı gütmektedir ve maddeye konulması ye-rindedir.’:

    3. İsraf, içki düşkünlüğü, çirkin hayat sürme ve kötü yönetme durumlarında.

    Madde 419 - İçki düşkünlüğü veya çirkin hayat sürme yüzünden kısıtlanmış olan kimse, vasiliğin kaldırılmasını, ancak vasilik altına konulmasını gerektiren durumdan dolayı en az bir yıl içinde hiçbir şikâyete meydan vermemişse isteyebilir.

    İsrafı ve malvarlığını kötü idare etmesi yüzünden kısıtlanmış olan kimse, kısıtlama tarihinden sonra kendi çalışma-sıyla kazandığı malların yarısını kendi başına yönetir ve bu yarıda serbestçe tasarruf edebilir; bu yarının yönetim ve tasarrufunda, üç yıl içinde, israf ve kötü idareden dolayı hiçbir şikâyete meydan vermemişse, o kimse vasiliğin kaldırılmasını isteyebilir.