Yabancılık unsuru taşıyan uyuşmazlıklar bakımından taraflar yetki sözleşmesi yapabilirlerse de, Türk mahkemelerinin MÖHUK 47. maddesine istinaden münhasır yetkisinin olduğu hallerde bu yönde bir sözleşme yapılmasının mümkün olmadığı, TTK. mad. 105/2 son cümle uyarınca, yabancı tacirler hesabına acentelik yapanlar bakımından müvekkili adına Türkiye’de dava açılması halinde sözleşmedeki yetki şartının MÖHUK gereğince geçersizliği öngörüldüğüne göre, madde hükmü ile bu nitelikteki uyuşmazlık bakımından Türk mahkemelerinin münhasır yetki taşıdığının kabul edilmesi gerekeceği-
TTK. 105/2 hükmü "yabancı tacirler adına acentelik yapan kişiler ve şirketlere temsil ettiği tacirler bakımından izafeten dava açılabileceği ve bunun aksine düzenlemelerin geçersiz olduğunu" düzenlediğinden, yabancılık unsuru bulunan sözleşmedeki yabancı mahkemenin yetkisini kabul eden "yetki şartı"nın geçersiz olduğu-
Sigorta rücu ilişkisinden doğan alacak istemi- Konşimentodaki yetki şartının genel işlem koşulu olup olmadığı- Genel işlem şartlarının, sözleşme taraflarından birinin, ileride kuracağı sözleşmelerde karşı akdine değiştirmeden kabul edilmek üzere sunma niyetiyle önceden, tek yanlı olarak saptadığı sözleşme koşulları olduğu- Genel işlem şartlarının varlığını kabul edebilmek için bazı unsurların gerçekleşmiş olmasının arandığı- Genel işlem şartlarının kural olarak bir sözleşmenin içeriğini düzenlemek üzere hazırlandığı ve bu faaliyetin tek taraflı olarak sözleşmenin kurulmasından önce gerçekleştiği- Genel işlem şartlarının varlığını kabul edebilmek için karşı âkdin bunların içeriğine etki edememiş olması gerektiği, kural olarak, bir sözleşmenin hukuken bağlayıcı olup olmadıklarına ve sonuçlarına, bu sözleşme hangi Kanun yürürlükte iken gerçekleşmişse, kural olarak o kanun hükümlerinin uygulanacağı- Genel işlem şartı nedeniyle yetki itirazının reddine karar verilmesinin hatalı olduğu-
Davalının tacir olup olmadığı araştırılmadan yetki şartının geçerli olduğunun kabul edilemeyeceği (HMK. mad. 17)- Yabancı devlet mahkemesini yetkilendiren yetki sözleşmesine rağmen yabancı uyruklu davacı, Türk uyruklu davalının ikametgah mahkemesinde dava açtığından, kendi ikametgah mahkemesinde kendisini daha iyi savunabilecek olan davalının, davaya bakma hususunda "yabancı devlet mahkemelerinin yetkili bulunduğu" yolundaki itirazının iyiniyet kurallarına aykırılık oluşturacağı (MÖHUK. mad. 47, TMK. mad. 2)-
Tazminat istemine konu malların taşınması ile ilgili düzenlenen konşimentoda söz konusu taşımaya ilişkin oluşması muhtemel uyuşmazlıkta İngiliz Hukukunun uygulanacağı ve Londra Yüksek Mahkemeleri'nin inhisari yetkisinin olduğunun kabul edildiği, davacı tarafından sigortaya konu malın bedelinin ödenmesi suretiyle sigortalının halefi sıfatıyla dolaylı olarak konşimentodan kaynaklanan uyuşmazlıkta taraf sıfatının elde ettiğinin kabulü gerektiği, bu hali ile konşimento hükümleri gereğince yetki sözleşmesinin davacıyı da bağlayacağı, HMK. mad. 17, 18 ve MÖHUK. mad. 47 uyarınca seçilen mahkemenin belirli olduğunun kabulü ve Londra Yüksek Mahkemeleri'nin açıkça yetkili olduğunun kabul edildiği gerekçesiyle, davanın mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddine karar verilmesinin isabetli olduğu-
Dava konusu taşımanın karma nitelikte bir taşıma olduğu ve dosyada mevcut olan konşimento ve kombine taşıma konşimentosu örneğinde de taraf imzalarının bulunmadığı anlaşıldığından,mahkemece, öncelikle konşimentonun ve eki olduğu iddia edilen kombine taşıma konşimentosunun imzalı örnekleri getirtilerek konşimentonun tüm taşımayı kapsayıp kapsamadığı hususunda taşıma ve sigorta konusunda uzman bir bilirkişiden görüş alınıp, yetki şartının tarafları bağlayıp bağlamayacağı, hasarın taşımanın hangi aşamasında meydana geldiği belirlenmeksizin deniz taşımasına dayalı imzasız konşimento örneğine göre yetkisizlik kararı verilmesinin hatalı olduğu-
Konşimentoda "... İşbu konşimento İngiliz yasalarına tabi olarak yorumlanıp, buradan kaynaklanan tüm anlaşmazlıklar başka bir ülke mahkemesinin kaza dairesi hariç tutularak Londra'daki İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesi'nin kaza yetkisine tabii olacaktır." şeklinde yetki şartı bulunduğundan, olayda yabancılık unsuru olduğu ve konşimentoda gösterilen yetkili mahkeme tarafından verilen bir yetkisizlik kararı olmadığı gerekçesiyle, davalının uluslararası yetki itirazının kabulü ile MÖHUK. mad. 47 uyarınca mahkemenin yetkisizliği nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesinin isabetli olduğu-
Sözleşmelerin nispiliği uyarınca, konişmentonun ancak tarafları bakımından bağlayıcı olduğu; sözleşmeye göre üçüncü kişi konumunda olan davalı acentenin, konişmentodaki yetki sözleşmesinden yararlanamayacağı-
Taraflar arasında "uluslararası yetki sözleşmesi" yapılmış bulunduğu gözetilerek, "yetki" yönünden "dava şartı noksanlığı" nedeniyle iitirazın iptali davasının usulden reddine karar verilmesinin isabetli olduğu-
Yabancı devlet mahkemesini yetkilendiren konşimento şartına rağmen malın alıcısı konumunda bulunan taşıtan şirketin sigortacısı olan davacı şirket, Türk Kanunlarına göre kurulan ve ikameti Türkiye'de olan davalı taşıyan aleyhine kendi ikametgah mahkemesinde dava açtığından, kendi ikametgah mahkemesinde kendisini daha iyi savunabilecek olan davalının davaya bakmaya Birleşik Devletler Güney Teksas Houston Mahkemeleri'nin yetkili bulunduğu yolundaki yetki itirazının MK’nun 2.maddesi hükümleri ile bağdaşmayacağı- Davalının yetki itirazının reddiyle uyuşmazlığın esasına girilmek gerekirken, anılan husus gözden kaçırılarak dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilemeyeceği-