-
«1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe
«Madde 336 - Madde İsviçre Medenî Kanununun 297 nci maddesinden aynen alınmıştır.
Birinci fıkrada, evlilik devam ettiği sürece ana babanın velâyeti birlikte kullanacakları şeklinde yürürlükteki Kanunun 263 üncü maddesinin birinci cüm- lesinde dile getirilen kural korunmuştur. Ancak yürürlükteki metnin ikinci cümlesindeki “Anlaşamazlarsa, babanın reyi muteberdir” hükmü, kadın erkek eşitliğine aykırı bulunduğu için, maddeye alınmamıştır.
İkinci fıkrada, eşlerin ortak yaşamlarına fiilen son verilmesi veya ayrılık hâlinin gerçekleşmesi durumunda, velâyetin kime verileceğinin hâkim kararıyla belirleneceği hükme bağlanmıştır.
Üçüncü fıkrada ise, ana babadan birinin ölümü hâlinde velâyetin sağ kalana, boşanma hâlinde ise çocuk kendisine bırakılan tarafa ait olduğu düzenlenmektedir. Fıkra, esasen, yürürlükteki Kanunun 264 üncü maddesinin birinci fıkrasının sadeleştirilmiş hâlidir.»
-
“1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe
‘Madde 253 - Madde, yürürlükteki Kanunun 263. maddesini karşılamaktadır. Yürürlükteki metinde velayetin kullanılmasında babanın oyuna üstünlük tanınmıştır. Makul bir sebebe dayanmayan bu eşitsizlik tasarıda kaldırılmıştır.
Velayetin kullanılmasında ana ve babanın uyuşmazlığa düşmeleri hâli için tasarı hâkimin müdahalesi esasını getirmektedir. Bundan başka, ortak hayatın fiilen tatil edilmiş, ana babadan birinin ölmüş veya ana babanın boşanmış olmaları hallerinde velayetin kullanılmasına ait esaslara da bu maddede yer verilmiştir. Böylece yürürlüteki 264. maddenin birinci fıkrası bu maddeye son fıkra olarak alınmıştır.’:
«II. Velâyetin kullanılması
Madde 253 - Evlilik süresince ana baba velâyeti birlikte kullanırlar.
Velâyetin kullanılmasında ana ve baba uyuşmazlığa dü-şerlerse, istem üzerine sulh hâkimi ana ve babayı dinledikten sonra gecikmeksizin gereken kararı verir. Acele hallerde hâkim, taraflardan birini dinlemekten vazgeçebilir.
Ortak hayat devam etmiyorsa sulh hâkimi velâyetin kullanılmasını eşlerden birine bırakabilir.
Velâyet, ana babadan birinin ölümü hâlinde sağ kalana, boşanma hâlinde ise çocuk kendisine bırakılan tarafa aittir.»
-
“1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe
‘1) Terim ve ifade: Terimler yukarıki maddelere uydurulmuş, ifade sadeleştirilmiştir.
2) Biçim değişikliği: Aşağıda üç numara halinde açıklanan gerekçeye dayanılarak yürürlükteki metnin 264 üncü madde-sinin birinci fıkrası, bu maddeye son fıkra olarak alındığı için, madde üç fıkra haline gelmiştir.
3) Hüküm değişikliği: Şimdiki metinde yanlışlıkla 264 üncü maddenin birinci fıkrası halinde görülen ve aslında 263 üncü maddeye ait bulunan hüküm 263 üncü maddeye eklenmiş ve madde İsviçre aslına uygun duruma getirilmiştir. Vaktiyle kanun alınırken belki bir zuhul, belki de bir tertip veya basım yanlışlığı yüzünden yapılmış olan hata böylece düzeltilmiştir. Maddede ayrıca bir hüküm değişikliği yoktur.’:
«II. Velâyeti kullanma hakkı.
Madde 263 - Ana baba, evlilik süresince, velâyet hakkını birlikte kullanırlar.
Anlaşamazlarsa babanın oyu geçerlidir.
Ana babadan birinin ölümü halinde velâyet sağ kalana, boşanma halinde ise çocuklar kendisine bırakılana ait olur.»