“Madde 1026 - Yürürlükteki kanunun 934 üncü maddesini karşılamaktadır.

Hüküm değişikliği yoktur. İkinci fıkrada itiraz süresinin, itiraz edecek olan ilgiliye işlemin tebliği tarihinden itibaren başlayacağı açıklanmıştır.”

‘Madde 943 - Madde, yürürlükteki Kanunun 934. maddesini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur. İkinci fıkrada öngörülen itiraz süresinin, itiraz edecek olan ilgiliye işlemin tebliği tarihinden itibaren işleyeceği açıklanmıştır.

Üçüncü fıkrada da, tapu memurunun, aynî hakkın sona erdiğinin tespiti hususunda karar elde etmek üzere başvuracağı hâkimin sulh hâkimi olacağı belirtilmiştir.’:

“II. Aynî hakların sona ermesi

Madde 943 - Bir aynî hakkın sona ermesi ile tescil her türlü hukukî değerini kaybettiği takdirde, yükümlü taşınmaz maliki, terkini talep edebilir.

Tapu memuru bu talebi yerine getirirse, her ilgili, bu işlemin kendisine tebliği tarihinden itibaren otuz gün içinde terkine karşı hâkime itiraz edebilir.

Tapu memuru kendiliğinden sulh hâkimine başvurarak aynî hakkın sona erdiğinin tespiti hususunda bir karar verilmesini istemeye ve hâkimin vereceği karara dayanarak terkin işlemini yapmaya yetkilidir.”

‘1) Terim ve ifade: Terimler yukarıki maddelere uygun duruma getirilmiş, ifade sadeleştirilmiştir.

2) Biçim değişikliği: Bu maddeye yapılan eklemeler dolayısiyle madde dört fıkralık bir madde haline gelmiştir.

3) Hüküm değişikliği: Maddenin birinci fıkrasındaki (mü-kellef olan malik) kelimeleri yerine (yükümlü olan kişi) deyimi kullanılmıştır; gerçi bu gibi durumlarda yükümlü olan kimse, genel olarak taşınmazın maliki ise de kimi zaman onunla birlikte bir başka kimse de yükümlü durumda bulunabilir; mesela kendi taşınmazını başkasının borcu için ipotek etmiş olan kimse bu durumdadır. Borçlu böyle bir durumda, borcunu ödeyince ipoteğin silinmesini, daha doğrusu kütükten sildirilmesini, alacağını almış olan alacaklıdan, hem ipotekli taşınmazın maliki hem de borcunu ödemiş bulunan borçlu isteyebilir.

Bu maddenin yürürlükteki metninin son fıkrası hiç uygulanamamaktadır; zira yetkili tapu memurun kendiliğinden mahkemeye başvurması, bir dava (açma) sayılarak harç’a tabi tutulacağından ve tapu idarelerinin emri altında bunu ödeyecek ödenek hazır bulunmadığından, mahkemeye doğrudan doğruya müracaatlar yapılamamaktadır. İşte bu nokta gözönünde bulundurularak üçüncü fıkrada mahkemeye müracaat için Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün onayının alınması şart kılınmış ve maddeye 2644 sayılı Tapu Kanununun 33 üncü maddesi gibi bir fıkra eklenerek, bunda mahkemeye yapılacak bu gibi başvurmaların hiç bir harç, vergi ve resme tabi olmadığı açıklanmıştır. Bu cümledeki durumdan faydalanılarak, tapu memurlarınca mahkemelere olur olmaz işler için sık sık müracaatlar yapılabileceği gözönüne alınarak bu gibi başvurmaların, tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün onayı alınmaksızın yapılmaması için, üçüncü fıkraya (tapu ve kadastro Genel Mü-dürlüğünün onayını aldıktan sonra) ibaresi eklenmiştir. Böylece olay Genel Müdürlükte incelenecek ve tapu memurluklarınca yapılan bu gibi talepler haklı ve yerinde görülürse ancak ondan sonra mahkemeye başvurma onayı verilecektir. Kısacası, yapı-lan bu değişikliklerle bugün yürürlükte bulunan metnin işler duruma getirilmesine çalışılmıştır.’:

“II. Aynı hakkın düşmesinde

Madde 934 - Bir aynî hakkın düşmesi yüzünden tescil her türlü hukukî değerini yitirmişse, bu aynî hak dolayısiyle yü-kümlü olan kişi, kütük kaydının silinmesini isteyebilir.

Yetkili tapu memuru bu istemi yerine getirirse, her ilgili bu işlemin kendisine yazı ile bildirildiği tarihten başlayarak otuz gün içinde mahkemede bu silinmeye itiraz edebilir.

Yetkili tapu memuru, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün onayını aldıktan sonra, mahkemeye baş vurarak, bir hakkın düşüp düşmediği konusunda karar verilmesini isteyebilir ve mahkemece verilecek karara göre kütük kaydını silmeğe yetkili olur.

Tapu memurunca mahkemeye yapılacak bu işlemler hiç-bir harç vergi ve resme bağlı değildir.”