-
Adalet Komisyonu Raporu
“Tasarının 838 inci maddesinin ‘Diğer irtifaklar’ olan kenar başlığı ‘Diğer irtifak hakları’ olarak değiştirilmiş ve birinci fıkradaki ‘her hangi’ kelimeleri imlâ kurallarına uygun olarak ‘herhangi’ şeklinde düzeltilmiştir.”
-
“1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe
“Madde 838 - Yürürlükteki kanunun 753 üncü maddesini karşılamaktadır.
Hüküm değişikliği yoktur. Ancak maddenin birinci fıkrasında yer alan amaçlar arasına, Ülkemizde spor faaliyetlerinin gösterdiği gelişme gözönüne alınarak, ‘spor alanı’da eklenmiş; ayrıca maddenin son fıkrasında, bu tür irtifak haklarına, ‘taşınmaz lehine irtifaklara ilişkin hükümler’in uygulanacağı öngö-rülmüştür.”
-
“1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe
‘Madde 756 - Madde, yürürlükteki kanunun 753. madde-sini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur. Ancak maddenin birinci fıkrasında yer alan amaçlar arasına, ülkemizdeki spor faaliyetlerinin gösterdiği gelişme gözönüne alınarak, “spor alanı” da ilâve edilmiş, ayrıca maddenin üçüncü fıkrasında, bu tür irtifak haklarına, taşınmaz lehine irtifaklara ilişkin hükümlerin uygulanacağı vurgulanmıştır.’:
“E. Diğer irtifaklar
Madde 756 - Malik taşınmazı üzerinde herhangi bir kişi veya topluluk lehine atış eğitimi veya spor alanı ya da geçit ola- rak kullanmak gibi belirli bir yararlanmaya hizmet etmek üzere başka irtifak hakları da kurabilir.
Bu haklar, aksi kararlaştırılmış olmadıkça başkasına devredilemez ve mirasçılara geçmez. Bunların kapsamı hak sa- hibinin olağan ihtiyaçlarına göre belirlenir.
Taşınmaz lehine irtifaklara ilişkin hükümler bu tür irtifak haklarına da uygulanır.”
-
“1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe
‘1) Terim ve ifade: Maddenin ifadesi ve kenar başlığı sadeleştirilmiş, terimler, yukarıki maddelere uygun duruma ge- tirilmiş, ifadede açıklık sağlanmıştır.
2) Biçim değişikliği, yoktur.
3) Hüküm değişikliği: Bu maddede düzenlenmiş olan (başka yükümlenimler), yukarıda kalan ve bazı örnekleri bu maddede verilen yükümlenimler olup, bunların taşınmaz yara-rına da kurulabilecekleri maddenin birinci ve sonuncu fıkra-larında belirtilmiştir. İkinci fıkrada kural değişikliği niteliğinde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
Yürürlükteki metnin üçüncü fıkrasından bir anlam çıkmamaktadır; zira 753 üncü maddenin düzenlediği haklar zaten (irtifak hakları) olduğundan burada (irtifak haklarına dahil olan yükümler bunlarda dahi caridir) demenin hiçbir manası yoktur. Bu üçüncü fıkradan maksat, yukarıda taşınmaz yararına, yani topraksal olan irtifaklara ilişkin kuralların bu 753 üncü madde-deki yükümlenim haklarında da uygulanacağıdır. Ancak tersine sözleşme yoksa, ikinci fıkradaki kural bunun dışında kalır. İşte bu ön tasarıda üçüncü fıkra, İsviçre aslına ve maddenin ruh ve amacına uygun olarak düzeltilmiştir.’:
“C. Başka yükümlenimler
Madde 753 - Başka yükümlenim hakları, özellikle nişan talimi veya geçit gibi belirli konularda yarar sağlayan yükümlenimler, belli bir kişi, topluluk veya taşınmaz yararına olarak, bir taşınmaz üzerinde kurulabilir.
Taraflar başka türlü kararlaştırmamışsa, bu nevi yükümlenimler başkasına geçirilemez ve kapsamları yükümlenim hak-kı sahibinin olağan ihtiyaçlarına göre belirlenir.
Bu nevi yükümlenimlere, öteki konularda, taşınmaz yara-rına yükümlenim hakkının bağlı olduğu kurallar uygulanır.”