-
1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe
‘Madde 10– Yürürlükteki Kanunun 10 uncu maddesini karşılamaktadır. Maddenin konu başlığında yer alan ”2. Şartları" sözcüğü günümüz diline daha uyumlu ve yerleşik bir sözcük olan “2. Koşulları” şeklinde değiştirilmiştir. Maddenin kenar başlığı fiil ehliyetinin genel olarak koşullarını düzenleyen bir madde olması nedeniyle, “a. Genel olarak” şeklinde değiştirilmiştir. 1971 ve 1984 tarihli Öntasarılar da aynı yöndedir.
Madde fiil ehliyetinin üç genel koşulunu düzenlemeyi amaçlamaktadır. Bu nedenle mevcut maddede olduğu gibi sadece rüşt ve temyiz kudretinden söz edilmesi yeterli görülmemiş, buraya fiil ehliyetinin üçüncü koşulu olan “kısıtlı olmama” durumu da dahil edilmiştir.’
-
“1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe
‘Madde, yürürlükteki Kanunun 10. maddesini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur. “Mümeyyiz olan” deyimi yerine «ayırtım gücüne sahip olan», “reşit” deyimi yerine “ergin” deyimi kullanılmıştır.’:
a. Genel olarak
Madde 10– Ayırım gücüne sahip olan ergin kişinin fiil ehliyeti vardır.”
-
“1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe
‘1) Terim ve ifade: Medeni Kanun Komisyonu (reşit) terimi yerine (ergin), (rüşt) yerine de (erginlik) kelimelerini kabul etmişti. (Temyiz kudreti) demek iyiyi kötüden ayırtedebilme, bir eylem veya işlemin sonuçlarını sezebilme kudreti olduğundan buna Türkçede (sezginlik) ve (mümeyyiz) yerine de - ergin terimine parelel olarak - (sezgin) denilmiştir. Böylece ilerdeki maddelerde de (temyiz kudretine sahip olan kimse) gibi tarif mahiyetinde olup hukuki terim niteliğinden uzak olan deyimlerden sakınılmış olmaktadır.
2) Biçim değişikliği, yoktur.
3) Hüküm değişikliği: Onuncu maddenin bugünkü metninde (istimale selahiyettardır.) denilmekle yanlış bir ifade kullanılmıştır. Çünkü bundan kişinin sanki (haksız fiil işlemeye de selahiyetli olduğu) anlamı çıkabilir. Halbuki maksat kişinin hem işlem yeteneğini, hem de haksız eylemlerinden sorumluluk yeteneğini düzenlemektir. Bu sebeple maddede yapılan değişiklik sadece metne açıklık verilmesi amacıyla olup, bir hüküm değişikliği niteliğini taşımamaktadır. Kısacası bu madde Almanca aslına uygun olurak, düzeltilmiştir.’:
Madde 10– Ergin ve sezgin olan kimsenin eylem yeteneği vardır."