-
3494 s. Kanuna ait Hükümet Gerekçesi
«... Borçlunun aciz halinde olduğunu bildirerek iflâsını istemesi durumunda mahkeme, kendiliğinden bir incelemeye giremediği gibi, borçludan aciz halinde bulunduğunu isbat etmesini de isteyememekte ve borçlunun beyanına göre onun iflâsına karar vermek zorunda kalmaktadır. Bu durum, borçlunun alacaklılarına zarar vermek amacıyla iflâsını istemesi halinde mahzurlar doğurmaktadır. 178 inci maddede yapılan değişiklikle bu mahzur ortadan kaldırmakta ve borçlunun ihtiyari iflâs talebinin kabulü, haklı olduğunun ispatı şartına bağlanmaktadır.»
«Kanuni takiplere maruz kalan kötü niyetli borçlunun, şartları olmasa dahi takipleri sürüncemede bırakarak zaman kazanmak gayesiyle yaptığı iflâs talebi, hasımsız dava olarak görülmekte ve iflâs kararı ile sonuçlanmaktadır. İlgili üçüncü şahısların müdahale taleplerinin kabul edilmemesinin Anayasanın eşitlik prensibine aykırı olduğu ileri sürülmüştür. Bu maddeye yapılan ilave ile kötüniyetli borçlunun, bu hakkını kötüye kullanması bir ölçüde giderilmiş olacaktır. Borçlunun mal beyanında bulunmaya zorlanması kötüniyetle iflâs talebinde bulunmayı belirli bir ölçüde engelleyecek, bilhassa iflâsda alacaklıların tahkiki ve rey sahibi olanların sıhhatle tespiti işini kolaylaştıracağı gibi suni alacaklılar ihdisanı da ehemmiyetli surette önleyecektir.»
-
3222 s. Kanuna ait Adalet Komisyonu Raporu
«... Yapılan değişiklikle iflâsa tabi bir borçlunun kendi iflâsını istemesi halinde bütün aktif ve pasifi ile alacaklılarının isim ve adreslerini gösteren mal beyanını iflâs talebine eklemesi zorunluluğu getirilmiş ve alacaklıların itiraz edebilmelerine imkan sağlamak için bu talebin (166) maddede yapılan düzenlemeye uygun olarak ilan edileceği hükme bağlanmıştır.»
-
538 sayılı Kanuna ait Adalet Komisyonu Raporu Gerekçesi
«Bu maddenin 1. fıkrasına (iflâsa tabi bir) ibaresi eklenmiştir. Bu fıkrada, ikinci fıkrada olduğu gibi iflâsa tabi ibaresi kullanılmadığından, doktrinde iflâsa tabi olmayan kimselerin de aciz halinde bulunduklarını bildirerek iflaslarını isteyebilecekleri hükmünü temsil eden müelliflere rastlanmaktadır. Halbuki iflâs sistemimiz ancak tacirlerin ve özel kanunlarla sayılan hallerde de tacir olmayan bazı kimselerin iflâsına müsaade etmektedir. Bu prensibi teyit etmek ve tatbikattaki tereddüdleri gidermek maksadıyla, fıkraya (iflâsa tabi) ibaresi eklenmiştir.»
-
Adliye Encümeni Mazbatası Gerekçesi
«İflâsa tabi bir şahıs aciz halinde olduğunu bildirerek mahkemeden kendisinin iflâsına karar verilmesini isteyebilir. Yukarıda bir vesile ile izah edildiği üzere, bir tacirin mevcudu, alacaklılarına karşı teminat hükmünde olduğundan, bir şahıs aleyhinde haciz yoluyla takip yapılarak tacirin malı ile alacaklarından ibaret olan mevcudun yarısı elden çıkar ve bu suretle kalan mevcudu muaccel veya vadesi bir sene içinde hülul ederek diğer alacaklarını ödemeye yetişmezse, aczini beyan ederek derhal mahkemeden iflâsını istemesi mecburiyeti 178. maddeye ilave edilmiş ve bu mecburiyeti ifa etmeyenlerin hareketi taksiratlı iflâs sebepleri arasında ithal edilmiştir.»