• «1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe

     Madde 666 - Madde İsviçre Medenî Kanununun yürürlükten kalkan 624 üncü maddesindeki aslına uygun olarak yeniden kaleme alınmış ve orada olduğu gibi üç fıkra hâlinde düzenlenmiştir.

    Maddenin ikinci fıkrasında taksit süresi İsviçre aslında on yıl iken, bu süre beş yıla indirilmiştir.

    Miras paylarının, teminatı aşan miktarının mirasçı irat senedi ile ödenme-sini öngören ikinci ve üçüncü fıkralar, İsviçre Medenî Kanununun 624 üncü maddesi örnek alınarak hazırlanmış ve maddeye eklenmiştir. Bu eklemenin biri hukuksal, diğeri ise ekonomik olmak üzere iki sebebi vardır: 1) Hukuksal sebep; Medenî Kanunumuzun Eşya Hukuku kitabında irat senedine ilişkin kuralların bulunması dolayısıyla, bu madde ile o kurallar arasında bağlantı sağlamaktadır. 2) Ekonomik sebep; daha önemlidir. Şöyle ki: Ülkemizde tarım alanındaki gelişme dolayısıyla tarımsal işletmelerin çok küçük parçalara ayrılmadan varlığını devam ettirmesine olanak vermek gerekir. Bunun için, kendisine böyle bir işletme öz-gülenmiş olan mirasçıya öteki mirasçılara olan borcunu ödeyebilmesi için, mirasçı irat senedi yolundan yararlanabilmesine olanak tanımak gerekir. Maddeye eklenen yeni ikinci ve üçüncü fıkralar ile bu olanak tanınmıştır.



  • «1984 Tasarısı»ndaki Gerekçe:

     

    ‘Madde 589 - Madde, yürürlükteki kanunun 601. madde-sini karşılamaktadır. Hakkaniyet düşüncesi ile faiz konusunda son cümle eklenmiştir.’:

     

    «3. Diğer mirasçıların paylarının borç senediyle karşılanması

    Madde 589 - Kendisine işletme tahsis olunan mirasçı, paylaşmanın ertelenmesini isterse, diğer mirasçılardan her biri, gelirden pay alma ortaklığına girme yerine, payının ortaklık malları ile temin edilen bir alacak hakkına dönüştürülmesini isteyebilir. Bu alacağa ilişkin borç, en geç beş yıl içinde eşit taksitlerle Devlet tahvilleri için uygulanan en yüksek orandaki faizle birlikte ödenir.»


  • «1971 Tasarısı»ndaki Gerekçe:

     

    ‘1) Terim ve ifade: Terimler yukarı ki maddelere uydurulmuş, ifade düzeltilmiştir.

    2) Biçim değişikliği: Bu maddeye yapılan eklemeler yü-zünden madde üç fıkralı bir madde haline gelmiştir.

    3) Hüküm değişikliği: Miras paylarının, teminatı aşan miktarının «mirasçı gelir senedi» ile ödenmesini öngören ikinci ve üçüncü fıkralar, İsviçre Medenî Kanununun 624 üncü maddesi örnek alınarak hazırlanıp bizim 601 nci maddeye eklenmiştir. Bu eklemenin biri hukukî öteki iktisadi olmak üzere iki sebebi vardır: 1) Hukuki sebep, Medenî Kanunumuzun Eşya Hukuku Kitabında gelir senedine ilişkin kuralların bulunması dolayısıyla, bu madde ile o kurallar arasında bağlantı sağlamaktadır. 2) İktisadi sebep, daha önemlidir; şöyle ki: Memleke-timizde tarım alanındaki gelişme dolayısıyla tarımsal işletme-lerin çok küçük parçalara ayrılmadan devam etmesine imkân vermek lazımdır; bunun için, kendisine böyle bir işletme özgü-lenmiş olan mirasçının öteki mirasçılara olan borcunu ödeyebilmek için, mirasçı gelir senedi yolundan yararlanabilmesi gerekir. Bunu sağlamak için bu kurallar 601 inci maddeye eklenmiş bulunmaktadır.’:

     

    «4. Miras paylarının mirasçı gelir senediyle ödenmesi.

    Mad. 601 - İşletmeyi üzerine almış olan mirasçı, paylaştırmanın ertelenmesi konusundaki istem hakkını kullanırsa, mirasçılardan herbiri, aile mirasçı ortaklığında kalacak yerde kendi miras payının ortak taşınmazın rehledilmesi yoluyla teminata bağlanmış bir alacak olarak kendisine verilmesini isteyebilir.

    Eğer ortak taşınmaz bu yüzden, özgüleme değerinin dörtte üçünü aşacak surette rehinle bağlanmışsa, taşınmazı üzerine almış olan mirasçı, miras paylarının bu teminatı aşan miktarını ancak en az on yıl süre ile bozulamıyacak ve gelir senetleri için uygulanan faiz haddini aşmayan bir faize tabi olacak bir mirasçı gelir senediyle öder.

    Gelir senedlerindeki rehinle kayıtlama sınırına ve dev-letin sorumluluğuna ilişkin kurallar, mirasçı gelir senetlerinde uygulanmaz