“Madde 858 - Yürürlükteki kanunun 773 üncü maddesini karşılamaktadır.

Hüküm değişikliği yoktur.”

 “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe:

‘Madde 776 - Madde, yürürlükteki kanunun 773.madde-sini karşılamaktadır. Yürürlükteki maddedeki kamulaştırma ile ilgili hükme, bu husus özel kanunlarda düzenlendiğinden, ta-sarıda yer verilmemiştir. Başka bir hüküm değişikliği yoktur.’:

“II. Rehnin sona ermesi

Madde 776 - Taşınmaz rehni, tescilin terkini veya taşınmazın tamamen yok olmasıyla sona erer.”

‘1) Terim ve ifade: Yürürlükteki metnin kenar başlığındaki (sukut) terimi yerine, bütün önceki maddelerde olduğu gibi (sona ermesi) denilmiştir; zira burada taşınmaz üzerindeki rehin hakkının nasıl sona ereceği gösterilmektedir. Bundan başka, terimler yukarıki maddelere uygun duruma getirilmiş, ifade sadeleştirilmiştir.

2) Biçim değişikliği, yoktur.

3) Hüküm değişikliği: Birinci fıkraya, taşınmazın büsbütün yok olması durumunda kütük kaydının nasıl silineceği hakkında bir cümle eklenerek Medenî Kanunun tapu kütüğüne ilişkin kurallarına, özellikle 934 üncü maddeye yollama yapıl- mıştır. Zira tapu kütüğündeki rehin kaydı silinmedikçe, rehin hakkı, biçim bakımından sürüp gitmektedir; oysa (aynî hak) taşınmazın büsbütün yok olmasiyle ortadan kalktıktan sonra, kütükteki rehin kaydı hukukî değerini kaybetmiştir. Durum böyle olunca rehnin, sadece şekil bakımından da olsa kütükte yazılı durması birtakım sakıncalar ve hatta suiistimaller doğu-rabilir. Bu sebeple, böyle bir durumda kütük kaydı alıkonulmayarak bunun silinmesi gerekir. İşte bu fıkraya ya-pılan cümle eklemesi ile güdülen amaç budur.

Bu maddenin yürürlükteki metninin ikinci fıkrası sadece kamulaştırma kurallarına yollama yapmaktadır. Oysa Medenî Kanunun diğer birçok yerlerinde, cebri icra yoluyla yapılan iha- lelelere de yollama yapılmış bulunduğundan, buraya (cebri icra) durumunun eklenmesi gerekli görülmüş ve taşınmaz reh-ninin ortadan kalkıp, rehnin satış parasına geçeceğinin, özel hükümlere bağlı olduğu açıklanmıştır. Gerçi 6830 sayılı İstimlak Kanu-nunda, taşınmaz rehninin sona ermesi ve rehnin satış parası üzerine geçmesi konusunda kural yok ise de, Medenî Kanunun 789 uncu maddesinde, taşınmazın satış bedelinin alacaklılar arasında bölüştürülmesi biçimine ilişkin kurallar vardır. Kamulaştırmanın da bir nevi cebri satış niteliğini taşıdığı düşünü-lürse, 789 uncu maddenin bu bakımdan tamamlanması ile maksat sağlanabilir. Bu 773 üncü maddede sadece (yasa kurallarına) yollama yapmakla yetinilmiştir.’:

“II. Sona ermesi

Madde 773 - Taşınmaz rehni, kütük kaydının silinmesi veya taşınmazın büsbütün yokolması ile sona erer; bu son durumda kaydın silinmesi, Medenî Kanunun tapu kütüğüne iliş-kin kurallarına göre olur.

Cebrî icra ile satış ve kamulaştırma durumlarında taşınmaz rehninin sona ermesi veya rehnin satış veya kamulaştırma parası üzerine geçmesi, buna ilişkin yasa kurallarına göre olur.”