-
6098 Sayılı Kanunda Yer Alan Madde Gerekçesi
818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 490 inci maddesini karşılamaktadır.
Tasarının dört fıkradan oluşan 589 uncu maddesinde, kefil ile alacaklı arasındaki ilişkide, kefilin sorumluluğunun kapsamı düzenlenmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 490 inci maddesinin kenar başlığında kullanılan "D. Kefilin mes'uliyeti / I. Şümulü"' şeklindeki ibare, Tasarıda "II. Ortak hükümler / 1. Kefil ile alacaklı arasındaki ilişki / a. Sorumluluğun kapsamı" şeklinde değiştirilmiştir.
818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 490 inci maddesinde, kefilin sorumluluğunun kapsamı üç fıkra hâlinde kaleme alındığı hâlde, bu üç fıkra Tasarının 589 uncu maddesinin ikinci fıkrasında, kaynak İsviçre Borçlar Kanunu'nun 499 uncu maddesinin ikinci fıkrası da göz önünde tutularak, üç bent hâlinde düzenlenmiştir. Bununla birlikte, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 490 inci maddesinin ikinci fıkrasından farklı olarak, kaynak Kanunda olduğu gibi, Tasarının 589 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (2) numaralı bendine "... ile gerektiğinde rehinlerin kefile tesliminin ve rehin haklarının devrinin sebep olduğu masraflar" ve (3) numaralı bendine ise'"... işlemekte olan yıla ait akdi faizler ile gerektiğinde tahvil karşılığında ödünç verilen anaparanın işlemiş bir yıllık ve işlemekte olan yıla ait faizleri." şeklindeki ibareler eklenmiştir. Bu düzenlemenin emredici nitelikte olmadığı, kaynak İsviçre Borçlar Kanunu'nun 499 uncu maddesinin ikinci fıkrasında kullanılan "Aksi sözleşmede kararlaştırılmamışsa" şeklindeki ibareye yer verilmek suretiyle açıklığa kavuşturulmuştur.
Maddenin birinci fıkrası ise, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nda yer verilmeyen, yeni bir hükümdür. Buna göre, kaynak İsviçre Borçlar Kanunu'nun 499 uncu maddesinin birinci fıkrasında olduğu gibi, kefil her durumda kefalet sözleşmesinde belirtilen azamî miktara kadar sorumlu olacaktır.
Maddenin üçüncü fıkrası, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nda yer verilmeyen, yeni bir hükümdür. Fıkrada, kaynak İsviçre Borçlar Kanunu'nun 499 uncu maddesinin son fıkrasında olduğu gibi, sözleşmede açıkça kararlaştırılmamışsa kefilin, borçlunun sadece kefalet sözleşmesinin kurulmasından sonraki borçlarından sorumlu olacağı belirtilmektedir.
Maddenin son fıkrası da 818 sayılı Borçlar Kanunu'nda yer verilmeyen ve kaynak İsviçre Borçlar- Kanunu'ndan da farklı olan, yeni bir hükümdür. Fıkra ile, kefilin, asıl borç ilişkisinin hükümsüz hâle gelmesinin sebep olduğu zarardan ve ceza koşulundan sorumlu olacağına ilişkin anlaşmaların kesin olarak hükümsüz olacağı kabul edilmiştir.