Haksız El Koymadan Kaynaklanan (Devlete Karşı) Tazminat Davası-

Elkoyma tarihi itibari ile devlete karşı açılacak olan haksız el koymadan kaynaklanan tazminat davalarında CMK. mad. 141 ve 142 uyarınca ağır ceza mahkemesi görevli olduğu-

Dava, haksız el koymadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı, kendisine ait traktör ve rümorkun, izinsiz ağaç kesme ve kaçak orman emvali taşıma suçunda kullanıldığı iddiası ile el konulduğunu, ceza yargılaması sonucunda iade kararı verildiğini, ancak yargılama sırasında el konulan bu eşyasının ihale yoluyla satışa çıkartıldığını, yapılan ihalede kendi malını satın almak zorunda kaldığını belirterek oluşan zararının tazmini isteminde bulunmuştur.

Davalı, idareye yüklenebilir bir kusur olmadığını, ceza mahkemesinin ilk kararında, davacının mahkumiyetine ve eşyanın müsaderesine, ek kararla da satışına karar verildiğini belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece, davacının, iade edilmesi gereken malını, ihaleden satın almak zorunda kaldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

01 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 7. bölümünde "koruma tedbirleri nedeni ile tazminat" konusu düzenlenmiştir. Anılan yasanın ilgili bölümünde yer alan 141/j. maddesinde; ''Eşyasına veya diğer malvarlığı değerlerine koşulları oluşmadığı halde el konulan veya korunması için gerekli tedbirler alınmayan ya da eşyası veya diğer malvarlığı değerleri amaç dışı kullanılan veya zamanında geri verilmeyen'' kişilerin maddi ve manevi her türlü zararlarını devletten isteyebileceği öngörülmüştür. Aynı Kanun'un 142/2. maddesinde; "istem zarara uğrayanın oturduğu yer ağır ceza mahkemesinde ve eğer o yer ağır ceza mahkemesi tazminat konusu işlemle ilişkili ise ve aynı yerde başka ağır ceza dairesi yoksa en yakın yer ağır ceza mahkemesinde karara bağlanır." şeklinde düzenleme yapılmıştır.

5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un 6. maddesinde ise; Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 141 ila 144. maddeleri hükümlerinin 01 Haziran 2005 tarihinden itibaren yapılan işlemler hakkında uygulanacağı belirtilmiştir. Somut olayda; davacıya ait traktör ve römorka 01/08/2007 tarihinde el konulmuştur. Elkoyma tarihi itibari ile devlete karşı açılacak olan tazminat davalarında Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 141 ve 142. maddeleri uyarınca ağır ceza mahkemesi görevlidir. Bu nedenle görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilmesi usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 20/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.

4. HD. 20.11.2017 T. E: 2016/3354, K: 7383