Görevli ve yetkili olmayan bir mahkemenin diğer dava şartlarını değerlendiremeyeceği-

İş mahkemesindeki yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğu- Bir mahkemenin açılan davada yargılama yapıp, dava şartlarını inceleyebilmesi için öncelikle görevli olması, görevli ise yetkili olması gerektiği- Görevli ve yetkili olmayan bir mahkemenin diğer dava şartlarını usul ekonomisi ya da başka bir gerekçe ile değerlendiremeyeceği- Görevli mahkeme tarafından, öncelikle yetkili olup olmadığı belirlenip, yetkili ise diğer dava şartlarının değerlendirilmesi gerekirken, yetki hususu ve özellikle davalının yetki itirazı değerlendirilmeden davanın -7036 s. K.da A düzenlenmiş bir başka dava şartı olan- arabuluculuğa başvurulmadığı gerekçesiyle usulden reddine karar verilmesi ve istinaf merci olan Bölge Adliye Mahkemesi tarafından da davalı tarafın yetki hususundaki istinaf başvurusunun değerlendirilmeden istinaf başvurusunu reddedilmesinin hatalı olduğu-

"...İş mahkemesindeki yetki kamu düzenine ilişkin olup, Mahkeme yetkili olup, olmadığını re'sen değerlendirmek durumundadır. Kaldı ki davalı vekili yetkisizlik itirazında da bulunmuştur. 

Davalı vekili istinaf başvurusunda da yetkisizlik itirazını tekrarlamıştır.

İstinaf incelemesi sırasında ilgili Daire yetki itirazını değerlendirmemiştir.

Bu bilgi ve belgelere göre davanın görülmesinde davanın açıldığı İstanbul 6. İş Mahkemesi’nin yetkisiz olup, davalının ikametgahının bulunduğu İstanbul Anadolu İş Mahkemesinin yetkili olduğu anlaşılmaktadır. 

Dava yetkisiz Mahkeme tarafından arabuluculuğa başvurulmadan açıldığından, başka bir deyişle dava şartı gerçekleşmediğinden usulden reddedilmiş ise de, bir mahkemenin açılan davada yargılama yapıp, dava şartlarını inceleyebilmesi için öncelikle görevli olması, görevli ise yetkili olması gerekir. 

Görevli ve yetkili olmayan bir mahkemenin diğer dava şartlarını usul ekonomisi yada başka bir gerekçe ile değerlendirmesine hukuken olanak yoktur.

Bu nedenle görevli mahkeme tarafından, öncelikle yetkili olup, olmadığı belirlenip, yetkili ise diğer dava şartlarının değerlendirilmesi gerekirken, yetki hususu ve özellikle davalının yetki itirazı değerlendirilmeden davanın 7036 sayılı Yasada düzenlenmiş bir başka dava şartı olan arabuluculuğa başvurulmadığı gerekçesiyle usulden reddine karar verilmesi ve istinaf merci olan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi tarafından da davalı tarafın yetki hususundaki istinaf başvurusunun değerlendirilmeden istinaf başvurusunu reddetmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir...."

9. HD. 04.03.2019 T. 520/5144