Feshin Geçersizliği ve İşe İade Davasının Alt ve Asıl İşveren İlişkisi-

Feshin geçersizliği ve işe iade davasının alt ve asıl işveren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması halinde, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, feshin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğünün alt işverende olduğu ve asıl işverenin iş ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfatı bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden söz edilemeyeceği- Asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden alt işverenle birlikte sorumluluğu olduğu-

A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili; davacının Z.. Belediyesi Kültür Merkezinde 2009 yılı Mayıs ayından 10/06/2014 tarihine kadar gitar hocası, sanat danışmanı ve müzik bölüm zümre başkanı olarak çalıştığını, davacının Z.. Belediyesinde Kültür ve Sanat Merkezinde çalışan diğer çalışanlar gibi taşeron şirketler aracılığı ile sık sık taşeron firma değiştirmek suretiyle belirli süreli iş akitleri ile çalıştırıldığını, en son çalışmasının 02/01/2014 tarihinden 10/06/2014 tarihine kadar davalı A. İletişim ve Halkla İlişkiler Ltd. Şti.'de olduğunu, davacının Z.. Belediyesinde çalışmaya başladığını, çalışmasını belediyede devam ettirdiğini, diğer davalı A. İletişim ve Halkla İlişkiler Ltd. Şti.'nin başkaca hiçbir işinde ve başkaca hiçbir adresinde çalışmadığını, davalı işverenin yazılı fesih bildirimi yapmaksızın sözlü olarak iş akdini feshettiğini beyanla davacının iş akdinin haksız ve mevzuata aykırı olarak feshedildiğinin tespiti ile işe iadesine, boşta geçecek süreler için 4 aylık brüt ücreti tutarında tazminatın ve davacının yasal sürede davalılara başvurmasına rağmen işe başlatılmaması halinde ayrıca 8 aylık brüt ücret tutarındaki tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı şirket vekili davacının iş akdinin performans düşüklüğü sebebiyle feshedildiğini, ancak sözleşmeye aykırılık teşkil etmemesi için işten ayrılış sebebinin performans düşüklüğü olarak gösterilmediğini, firmalarında 5 ay çalışan davacının belirli süreli iş sözleşmesi imzaladığını, bu nedenle işe iade davası açamayacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı Z.. Belediye Başkanlı vekili, davanın süresinde açılmadığını, davacının kültür ve sanat merkezinde çalıştığı dönemde A. İletişim ve Halkla İlişkiler Ltd. Şti. çalışanı olarak hizmet verdiğini, bu nedenle davada taraf sıfatları bulunmadığını belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan davacının  işe iade davası açamayacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, hizmet döküm cetveline göre 2009 yılından itibaren Z.. Kültür ve Sanat Merkezinde gitar hocası, sanat danışmanı, zümre başkanı olarak çalışan davacının işinin devamlılık arz eden bir nitelik taşıdığı, 2009 yılından itibaren sözleşmenin zincirleme olarak yenilendiği ve iş sözleşmesinin belirli süreli olmasını gerektiren objektif esaslı nedenlerin bulunmadığı, davalı işverenin yazılı fesih bildirimi yapmadığı feshin geçerli nedene dayanmadığı davacının 2009 yılından bu yana çalışmasını belediyede gerçekleştirdiği diğer davalı şirketin başka bir işinde çalışmadığı gerekçesiyle davacının Z.. Belediye Başkanlığı’ndaki işine iadesine, tazminat ve boşta geçen süre alacağından ise her iki davalıdan müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması yönünde karar verilmiştir. 

...

E) Gerekçe:

4857 sayılı İş Kanununun 2/6 son cümlesi uyarınca asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur. 4857 sayılı İş Kanunu ile asıl işverenin, bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden sorumlu tutulması şeklindeki düzenleme, asıl işverenin sorumluluğunun genişletilmesi olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, ihbar, kıdem, kötüniyet ve işe iade sonucu işe başlatmama tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatili, yıllık izin, ikramiye, pirim, yemek yardımı, yol yardımı gibi tüm işçilik haklarından birlikte sorumluluk esastır. Kanunun kullandığı “birlikte sorumluluk” deyiminden tam teselsülün, dolayısı ile müşterek ve müteselsil sorumluluğun anlaşılması gerekir. 

Feshin geçersizliği ve işe iade davasının alt ve asıl işveren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması halinde, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, feshin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğü alt işverenindir. Asıl işverenin iş ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfat bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden söz edilemez. Asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır. (Dairemizin 09.06.2008 gün ve 2007/40942 Esas, 2008/14420 Karar sayılı ilamı).

Somut uyuşmazlıkta, davacının iş sözleşmesinin  haklı bir nedene dayanmadan ve yazılı fesih bildirimi olmadan feshedildiğinden feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşılmaktadır. Ancak mahkemece davacının 2009 yılından beri Z.. Kültür ve Sanat Merkezi’nde gitar hocası, sanat danışmanı zümre başkanı olarak çalıştığı, davalı şirketin başka bir işinde çalışmadığı gerekçesiyle Z.. Belediye Başkanlığı nezdinde işe iadesine karar verilmişse de,  davalılar arasında Z.. Belediyesi’ne ait Kültür ve Sanat Merkezi’nin işletilmesi için sözleşme yapıldığı, davacı işçinin işvereni olan A. İletişim ve Halkla İlişkiler Ltd. Şti’nin bu işi üstlendiği, davacının aynı yerde fakat yıllar itibariyle farklı alt işverenlerde çalışmasının  davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu anlamına gelmeyeceği, davacının işyeri devrinden dolayı farklı alt işverenlerde çalışabileceği,  davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi olduğu anlaşıldığından mahkemece feshin geçersizliğine ve davacının alt işveren işyerine işe iadesine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.

....

9. HD. 02.03.2017 T. E: 2016/5474, K: 2967

Tam metni için aşağıdaki bağlantıya tıklayınız.