Eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkin davada, mahkemece uyulan bozma ilamı doğrultusunda inceleme yapılacağı yerde, temyiz incelemesi sonucunda verilen (ve karar düzeltme incelemesi sonucunda kaldırılan) bozma ilamı doğrultusunda inceleme yapılmasının isabetsiz olduğu-
3. HD. 22.03.2016 T. E: 2015/11062, K: 4308-
3. HD. 09.02.2016 T. E: 2015/3973, K: 1337-
Eser sözleşmesinin zorunlu şekil koşuluna bağlı olmadığı- Sözleşmenin kurulması için yazılı şekil şartı yok ise de davalı tarafından sözleşme ilişkisi inkâr edildiği takdirde yazılı delille ispata ilişkin kuralların gözetilmesi gerektiği- 6100 sayılı HMK 200. maddeye göre bir hakkın doğumu, düşürülmesi, devri, değiştirilmesi, yenilenmesi, ertelenmesi, ikrarı ve itfası amacıyla yapılan hukuki işlemlerin, yapıldıkları zamanki miktar veya değerleri ikibinbeşyüz Türk Lirasını geçtiği takdirde senetle ispat olunması gerektiği-Bu hukuki işlemlerin miktar veya değeri ödeme veya borçtan kurtarma gibi bir nedenle ikibinbeşyüz Türk Lirasından aşağı düşse bile senetsiz ispat olunamayacağı- Yazılı sözleşme olmasa da sözleşmenin varlığını ortaya koyan davalının veya onun adına hareket eden kişinin imzasını taşıyan teslim belgesi, irsaliyeli fatura, ile de sözleşme ilişkisinin ispatı mümkün olduğu- Bu şekilde belge sunulduğu takdirde bu belgelere karşı davalının beyanı alınmalı duruşmaya gelmemiş ise bu belgelere karşı beyanı alınmak üzere isticvap kararı verilmesi gerektiği, delil olarak dayanıldığında ticari defter kayıtları da incelenerek sözleşme ilişkisinin ispatlanabileceği- Mahkemenin ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebileceği- Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olmasının şart olduğu- Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtlarının sahibi aleyhine delil olacağı- Sözleşme ilişkisinin ispatlanması halinde, tebliğ edilip itiraz edilmeyen faturanın miktar itibarıyla kesinleşeceği- Eser sözleşmesinde iş bedeliyle ilgili olan TBK'nın 481. maddeye göre iş bedeli önceden belirlenmemiş veya yaklaşık olarak belirlenmişse işin yapıldığı yer ve zamanda eserin değerine ve yüklenicinin giderine bakılarak bedelin belirlenmesi gerektiği-
Davalı tarafın davacının dayandığı ilk sözleşme gereği edimlerin kendisi tarafından yerine getirildiğini ispatlayamadığı, borç ifa edilmediğinden başka kişiye yaptırılan iş nedeniyle doğan zararını davacının talep edebileceği, ancak zararın varlığını ve miktarını davacının ispatlaması gerektiği-Taraflar arasında iş bedelini belirleyen yazılı sözleşmenin bulunmaması ve tarafların bedelde uyuşamamaları durumunda iş bedeli, eserin yapıldığı yer ve zamanda eserin değerine ve yüklenicinin giderine göre hesaplanması gerekeceği-
Yazılı olmayan (sözlü) eser sözleşmesinde davacı yüklenicinin, davalı iş sahibinden talep edeceği alacağın yapılan işin rayiç piyasa bedeli olduğu- Serbest piyasa rayiç fiyatı, emtianın arz bedeli olup, içerisinde kâr unsurunu da içermekte olduğundan, malzemelerinin belirlenen piyasa fiyatlarına ayrıca % 25 oranında müteahhit kârı eklenmek suretiyle hesaplama yapılmasının ve bazı malzemeler için Bayındırlık ve İskan Bakanlığının birim fiyatlarının baz alınmasının isabetsiz olduğu-
Taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak gecikme tazminatı ile fazla yapılan dairelerin değerinin paylaşım oranına düşen kısmının tahsili istemine ilişkin davada, davalı yüklenici fazladan yaptığı daireleri eksik imalatlı olarak 3. kişilere satmış ise de, sözleşmenin 2. maddesinde yüklenici inşaatı tam ve eksiksiz olarak teslim etmek zorunda olup, fazladan yapılan bağımsız bölümler için aksi yönde bir hüküm bulunmadığından bu hükmün uygulanması, sözleşmede yer alan mevcut paylaşım oranı üzerinden arsa payını ya da satılmışsa rayiç bedelini davacının hak ettiği gözetilerek, mahkemece, bu dairelerin tamamlanmış halinin dava tarihindeki mahalli piyasa rayicinin davacının paylaşım oranına isabet eden karşılığına hükmedilmesi gerektiği-
Piyasa rayiç bedellerinin esas alınmasının, işe 1987 yılında başlanıldığına göre her yıl yapılan işler için o yıl rayiçlerinin uygulanmasının, inşaat girdilerinden olan bir kısım malzemenin davalı şirketçe davacıya teslim edildiği inkâr edilmediğine göre, tarafların isticvabıyla bu malzemelerin ne miktarda ve hangi koşullarla verildiğinin icabında yanların ticari defter ve kayıtları da incelenerek açıklığa kavuşturulmasının, serbest piyasa yerine bu malzemelerin davalıdan temininin işin değerine ve yüklenicinin masrafına tesirinin göz önünde bulundurulması işin ulaştığı aşamayla, mevcut işlerde nesafet farkının belirlenmesinin, yapılan tespit sonucu alınan raporlara yöneltilen itirazların nazara alınması suretiyle yaptırılacak hesapla saptanacak iş bedelinin, ihtilafsız ödemelerle karşılaştırılmasının, davalı ticari şirket tacir olduğundan işin KDV'ye tabi bulunduğu da gözetilerek hükme varılmasının gerekeceği-