Yüklenici tarafından yapılan inşaatın ruhsatına, eki projelere tümüyle aykırı olduğu ve kamu düzeni ile ilgili bulunan imar mevzuatına aykırı bulunduğu saptanmış yapılan bilirkişi incelemesi ile de yapının herhangi bir şekilde yasal hale getirilme imkanının bulunmadığı belirlenmiş olduğundan sözleşmenin feshedildiği bu durumda arsa sahibinin müspet zarar niteliğinde bulunan gecikme tazminatı ile ifaya ekli cezai şartı isteyebilmesinin mümkün olmadığı-
Türk Borçlar Kanunu'nda düzenlenen kira bedelinin belirlenmesi hükmü için Türk Parasının K.ini Koruma Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak koşuluyla; ilk kira yılını takip eden döneme ilişkin; kiraya verenin kira artış talebi olduğunun anlaşılması halinde, kira bedeline ilişkin artış oranı hesaplanırken, Türk Borçlar Kanunu'nda belirtilen artış oranını geçmediği ölçüde sözleşmedeki artış oranına itibar edilerek, aksi halde; bir önceki kira yılında üretici fiyat endekslerindeki artış oranını geçirmemek koşuluyla artış yapılmak suretiyle gerekirse konusunda uzman bilirkişi raporu alınarak kira bedelinin denetime elverişli bir şekilde belirlenmesi gerektiği-
Muarazaanın giderilmesi-Tespit-
Sözleşme anında tapulu sayılan bir taşınmazı geçerli bir satış sözleşmesi ile davalıya satıp teslim eden davacı, bu sözleşmenin geçersizliğine dayanarak taşınmazın kendisine iadesini isteyemeyeceği-
Kira alacağından dolayı başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin davada; kiracının dava dışı E... Ltd. Şti. olup davalı ile davacı arasında kira ilişkisi bulunmadığı; bu durumda davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerektiği-
Mahkemece uyulmasına karar verilen Yargıtay'ın ilgili dairesinin bozma ilamında “.....taraflar arasındaki her iki sözleşmede de depozitonun kiracının herhangi bir borcunun olmaması halinde iade edileceği..." kararlaştırıldığına ve birleşen dava dosyasında da davacı kiralayan tarafından kiracı aleyhine açılan erken tahliye nedeniyle kira paralarının tahsiline ilişkin alacak davası bulunduğuna göre, mahkemece kiracının depozitonun iadesi talebinin, kiralayanın erken tahliye nedeniyle açtığı alacak davası ile birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar verilmesi gerektiği-
Eser sözleşmesi- Yüklenici alacağının ve irat kaydedilen teminat mektubu bedelinin tahsili ile birleşen davada ise davacı idarenin müspet ve menfi zararlarının tahsili istemi-
Davalı kira süresi dolmadan kiralananı tahliye ettiğinden kural olarak taşınmazın yeniden kiraya verilebileceği makul süreye kadar olan kira borcundan sorumlu olacağı-
Taraflar arasında düzenlenen “Taahhüt Senedinin”ce “1990 yılından sonraki üç yıllık dilimlerin ilk yıl irtifak hakkı bedellerinin yeniden takdir edileceği” yazılıdır. Bu yazılış biçimine göre, 1990 yılından sonraki kira süresi boyunca her üç yılda bir, o yılın başında davalının kira parasını tespit edeceği, bu tespit edilen kira parasının üç yıllık dilim içerisindeki ilk bir yıl için uygulanacağı belirlenmiş olup, üçer yıllık dilimler halindeki kiranın üç yıl sonunda tekrar belirlenmesi durumunda bu belirlemenin hangi kıstas ve ölçütler esas alınarak yapılacağı konusunda, ayrık bir hükme yer verilmeyen sözleşmede- Davalının bedel takdir hakkının üst sınırı 3’er yıllık dönemlerin bitim tarihinden itibaren yeniden başlayacak üç yıllık dönem başında, dava konusu kiralananın boş olması halinde emsal ve rayice göre olması gereken kira parası olduğunun kabulünün gerektiği- Bu belirlemeden sonra, yine hak ve nesafet kuralları, davacının bu yerde eski kiracı bulunuşu, taraflar arasında uzun süreli bir kira sözleşmesinin düzenlendiği olgusu göz önüne alınarak, belli bir miktarda indirim yapılması gerektiği-
Kiralayan tarafından kiracı aleyhine açılan erken tahliye nedeniyle mahrum kalınan kira parasının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin davada, kira sözleşmesi kira süresi dolmadan kiracı tarafından haksız yere feshedildiğine göre kiracı kural olarak dönem sonuna kadarki kiralardan sorumlu gözükmekte ise de kiralayanın da, kendi üzerine düşen görevi yapması, kiralananın yeniden kiraya verilebilmesi için gayret göstermesi, böylece zararın artmasını önlemesi gerektiği (TBK. mad. 114 ve 52 )- Davacının zararı, tahliye tarihinden itibaren kiralananın aynı koşullarla yeniden kiraya verilebileceği tarihe kadar boş kaldığı süreye ilişkin kira parasından ibaret gözükse de kira sözleşmesinin 9.maddesinde tarafların bir aylık feshi ihbar süresi getirerek bu süreyi bir ay olarak kararlaştırdıkları ve 1 aylık feshi ihbar süresinin makul süre olarak kabulünün gerektiği-
İpucu: Bu sayfada "etiketlenmiş" içerikleri görüntülemektesiniz. Arama sonucu sayfasında daha fazla sonuca erişebilirsiniz. İlgili kavramı tüm sitede aratmak ve bu sonuçları görüntülemek için lütfen tıklayın.