-
4949 sayılı Kanuna ait Hükümet Tasarısı Gerekçesi
«Maddeyle, kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takiplerde borçlunun ödeme emrine itirazının reddi hâlinde mal beyanında bulunması zorunluğu getirilmiştir. Böylece, mal beyanında bulunma zorunluluğu, kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takiplerde itirazın takibi kural olarak durdurmaması esasına uygun olarak düzenlenmiştir.
-
538 sayılı kanuna ait Hükümet Tasarısı Gerekçesi
«A) Haciz yoluyla takip;
Bu ve müteakip maddelerde alacaklının takip talebinde haciz istemesi halinde yapılacak muameleler hükme bağlanmaktadır.
İcra memuru, kendisine ibraz edilen kambiyo senedinde (varsa protesto veya ihbar tebliğ varakasından), alacaklının kambiyo senedine müsteniden takipte bulunmak hakkının mevcut olduğu ve vâdesinin geldiğini görürse, borçluya hemen bir ödeme emri gönderir. Bu ödeme emrine kambiyo senedinin ve varsa eklerinin 167. maddeye göre çıkarılmış bir sureti eklenir. Ödeme emrinde bulunması gereken kayıtlar, madde metninde teferruatlı olarak sayılmıştır. Burada getirilen yeniliklerin izahıyla yetinilecektir.
Ödeme emrine itiraz müddeti eskisi gibi beş gün olarak muhafaza edilmiştir. Bu, kambiyo senetlerine müstenit takibin çabuk işlemesine, küçük ölçüde de olsa hizmet edecektir. Esasen tatbikatta artık bu beş günlük müddete alışılmıştır. Bu takibin çabuk işlemesi gerekçesiyle, ödeme emrine karşı yapılacak şikayetlerin müddeti de beş gün olarak kabul edilmiştir. Buna mukabil ödeme müddeti, beş günden on güne çıkarılmıştır. Bunun sebebi borçlunun borcu olmadığını veya borcun itfa veya ihmal edildiğine dair itirazının icra takibini durdurmaması ve borçlunun mercie müracaatla itirazının kabul edildiğine dair bir karar istihsal etmesi mecburiyetinde olmasıdır. Bunun için borçluya, itirazdan sonra en az beş günlük bir müddet kalmaktadır. Borçlu, ilerdeki maddelere göre beş gün içinde mercie müracaatla hiç olmazsa takibin muvakkaten durdurulmasına dair bir karar getirip aleyhine yapılan icra takibini durdurabilecektir.
Borçlu ödeme emrine itiraz etmek istiyorsa itirazını sebepleriyle birlikte beş gün içinde, bir dilekçe ile bildirecektir. Bu halde borçlu itiraz dilekçesinde bildirdiği itiraz sebepleriyle bağlı olacaktır. Esasen bu son husus, haciz yoluyla takip bakımından da tasarıya alınmış bulunmaktadır (m. 63). Borçlunun itirazı ‘borcu olmadığına veya borcun itfa veya imhal edildiğine veya alacağın zamanaşımına uğradığına’ dair ise bu itiraz tetkik merciine yapılacak ve fakat icra takibinin seyrini durdurmayacaktır. Alacaklı, tetkik merciinden ‘itirazın kabulüne’ (hiç olmazsa muvakkaten) dair bir karar getirmedikçe, icra takibine devam edilecektir. İtiraz, kambiyo senedindeki imzanın inkârına veya kambiyo senedindeki esaslı unsurlardan birinin tahrif edildiğine dair ise, bu halde itiraz dilekçesi icra dairesine verilecektir ve bu itiraz ile icra takibi duracaktır. Zira bu halde borçlu, borç münasebetinin hiç mevcut olmadığı veya bunu tayin eden unsurlarda tahrifat yapıldığı iddiasındadır. Borçlunu haksız yere imzasını inkâr etmesini önlemek için tazminat mahiyetinde para cezası konmuş ve buradaki para cezasının asgari haddi 100 lira olarak kabul edilmiştir.»
-
3494 sayılı kanuna ait Hükümet Gerekçesi
«Kambiyo senetlerinde imzanın inkârı halinde mer’i hükme göre, inkârda bulunan kişinin bunu ayrıca ve açıkça bir dilekçe ile icra dairesine bildirmesi esasından dönülmekte, bu başvuruyu tetkik merciine yapması esası getirilmekte ve ayrıca imzasını haksız yere inkâr edecek olanlara takip konusu alacağın yüzde onu oranında para cezası öngörülmektedir.»
-
3222 sayılı kanuna ait Hükümet Gerekçesi
«Kanunda, kambiyo senetlerinde yetki itirazının nereye yapılacağı konusunda açıkça bir hüküm yoktur. 168 inci maddenin 5 numaralı bendi değiştirilmekte. Yargıtay’ın görüşüne uygun olarak yetki itirazının tetkik merciine yapılacağı konusunda açıklık getirilmektedir.»
-
6352 sayılı Kanuna ait Hükümet Tasarısı Gerekçesi
Maddeyle, kambiyo senetleri hakkındaki özel takip usullerinde ödeme emrine yazılması gereken hususları düzenleyen 2004 sayılı Kanunun 168 inci maddesinde değişiklik yapılmaktadır. Düzenlemeyle, Tasarının çerçeve 7 nci ve 8 inci maddeleriyle 2004 sayılı Kanunun ilamsız takiplerde takip talebini düzenleyen 58 inci ve ödeme emrini düzenleyen 60 ıncı maddelerinde yapılan değişikliklerle paralelliğin sağlanması amaçlanmaktadır.