-
“1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe
“Madde 399 - Madde yürürlükteki 349 uncu maddeyi karşılamakta olup, kısmen değiştirilmek suretiyle yeniden kaleme alınmıştır. Yürürlükteki metin vesayet altındaki kişinin yakın kan ve sıhrî hısımlarından iki ergin kişiden söz etmişken, yeni madde bunun yerine kaynak kanuna uygun olarak bu kişilerin fiil ehliyetine sahip olması koşulunu getirmiştir.”
-
“1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe
‘Madde 330 - Madde, yürürlükteki kanunun 349. madde-sini karşılamaktadır. Yürürlükteki kanunda kan hısımları ve sıhrî hısımlar deyimlerine ayrı ayrı yer verilmişken Tasarıda her iki tür hasımlığı kapsamak üzere “yakın hısım” deyimi kullanılmıştır. Hüküm değişikliği yoktur.’:
“2. Kurulması
Madde 330 - Aile vesayeti, vesayet altına alınan kişinin fiil ehliyetine sahip iki yakın hısımının veya bir hısımı ile eşinin istemi üzerine asliye mahkemesince kurulur.“
-
“1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe
‘1) Terim ve ifade: Terimler öteki maddelere uygun duruma getirilmiş, ifade sadeleştirilmiştir. Maddenin bugünkü metninde kenar başlık (teşekkül) şeklindedir. Oysa aile vasîliği kendi kendine teşekkül eden bir vasîlik olmayıp denetim katının kararıyla kurulan bir vasîlik olduğu için bu başlık (kurulması) olarak değiştirilmiştir. Bundan başka yürürlükteki metindeki (kan veya sıhrî) tabirleri lüzumsuz görülerek alınmamış ve ayrıca (iki reşidin) deyimi hak yeteneği olan (iki yakın hısımın) olarak değiştirilmiştir; zira rüşt eylem yeteneğini belirtmeyip, belirli bir yaş haddini - yani Medenî Kanunumuza göre 18 yaşın doldurulması durumunu - ifade etmektedir. Halbuki bu maddenin maksadı yalnız (rüşt) değil, aynı zamanda (yetenek) tir. Nitekim mümeyyiz olmayan kişiler veya mümeyyiz (sezgin) kısıtlılar reşit (ergin) oldukları halde eylem yeteneklisi olamazlar.
349 uncu maddede bir de ifade zayıflığı vardır. (Yakın hısımlardan biriyle karı ve kocasının talebi) deyimi karışıklığa yer verecek biçimde olup sanki bu yakın hısımın karı veya kocasının talebi gerekiyormuş gibi bir anlam çıkmasına imkân verecek niteliktedir. Bunu gidermek için (vesayetlinin eşinin istemi üzerine) denilmiş ve yukarıda 346 ve 347 nci maddelerin belirtilen sebeplerle, bugün yürürlükte olan metindeki (Mahkemeyi Asliye) terimi (Denetim Makamı) terimiyle değiştirilmiş-tir. Bu ifade değişiklikleriyle madde, maksada ve aslına uygun bir duruma getirilmiştir.
2) Biçim değişikliği, yoktur; madde yürürlükteki metinde olduğu gibi bir tek fıkra halindedir.
3) Hüküm değişikliği, yoktur.’:
“2. Kurulması.
Madde 349 - Aile vasîliği, vasîlik altına konulacak kimsenin eylem yeteneği olan iki yakın hısımının veya bir yakın hısımı ile vesayetlinin eşinin istemi üzerine, denetim katının kararıyla kurulur."
* * *