«Tasarının 122 nci maddesini birinci fıkrasındaki “onlar gibi hareket eden-lerin” ifadesi, 120 nci maddesinin ikinci fıkrasına paralel olarak “onlar gibi davrananların” şeklinde değiştirilmiştir.»

 «Madde 122- Yürürlükteki Kanunun 86 ncı maddesini karşılamaktadır.

Maddede nişanı sona erdiren sebeplerin tek tek (bozulma, ölüm, gaiplik kararı şeklinde) sayılması yerine “Nişanlılık evlenme dışındaki bir sebeple sona ererse” ifadesi kullanılmıştır. Böylece nişanlılık evlenme dışında her ne sebeple sona ererse ersin bu madde gereğince hediyelerin geri verilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır.

Maddenin ikinci fıkrasında “hediye aynen veya mislen geri verilemiyorsa” karşılığının sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri verilmesi öngörülmüştür. Bir çok hâllerde aynen mevcut olmayan hediye mislen mevcuttur. Buna rağmen yürürlükteki hükme göre dâvalının sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre hediye yerine bir bedel ödemek suretiyle kurtulması, özellikle paranın değer kaybına uğradığı büyük oranlı enflasyonların yaşandığı dönemlerde haksız sonuçlara yol açmaktadır. Bu nedenle maddeye hediyenin sadece aynen bulunmamasının yeterli olmadığı, mislen mevcut ise yine dâvalının hediyeyi mislen temin edip tazmin etmesi esası eklenerek, mislen ifası mümkün olmayan bir hediye söz konusu ise, o zaman bunun yerine değerinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre para olarak ödenmesine karar verilmesi kabul edilmiştir.»

‘Madde 84- Madde, yürürlükteki Kanunun 86. maddesini karşılamaktadır. Toplumda benimsenen çözümler dikkate alı-narak yürürlükteki kanuna nazaran aşağıdaki değişiklikler ya-pılmıştır:

İade yükümlülüğü yalnız nişanlıların birbirlerine verdikleri hediyeler için değil bir nişanlının ana ve babasının veya onlar gibi hareket edenlerin diğer nişanlıya verdikleri hediyeler için de kabul edilmiştir.

Ölüm sebebiyle nişanlılığın sona ermesi hâlinde de, diğer nişan bozulması hallerinde olduğu gibi hediyelerin geri istenebileceği kabul edilmiştir.’:

«III. Hediyelerin geri verilmesi

Madde 84- Nişan bozulur veya nişanlılardan biri ölürse, nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi hareket edenlerin diğer nişanlıya vermiş olduğu hediyeler ve yaptıkları başka karşılıksız kazandırmalar, veren tarafından geri istenebilir.

Hediye aynen mevcut değilse, karşılığı sebepsiz zenginleşme kurallarına göre ödenir.»

‘1) Terim ve ifade: Terimler öteki maddelere uydurulmuş, ifade sadeleştirilmiştir. (Bigayri hakkın maledinme) tabiri koyu Arapça olduğundan ve esasen kavramı belirtmediğinden bunun yerine (sebepsiz edinim) terimi konulmuştur. Fransızca “Enrichissement illegitime” ve Almanca “Ungerechtfertigte Be-reicherung” kelimelerinin karşılığı olarak Medenî Kanunumuz ve Borçlar kanunumuz bir çok yerlerinde birbirinden ayrı terimler kullanmışlardır. Meselâ Borçlar Kanununun birinci Babı’nın üçüncü faslının başlığında (haksız bir fiil ile mal iktisabı) 61 inci maddesinde (haklı bir sebep olmaksızın mal iktisabı), 39 uncu maddesinin ikinci fıkrasında (haksız mal iktisabı); 117nci maddesinde (haksız iktisap);498 inci maddesi- nde (haksız mal edinme) ve Medenî Kanunun 86, 204, 217/No.3 maddelerinde (bigayrıhakkın mal edinme; 699/II. ve 700/III maddelerinde de (sebepsiz maledinme) denilmiştir ki bütün bunlardan en doğ-rusu ve kavramı gerçek şekilde ifade edeni en sonuncusu, yani (sebepsiz maledinme)’dir. Çünkü bu kavramda hukukî bir sebebe dayanmaksızın malî bir menfaat iktisap etme bahis ko-nusudur. Bu sebeple doktrinde (iktisap) yerine (edinim) kelimesi kullanılmadığından işbu 86 ncı maddedeki (bigayrihakkın maledinme) tabiri yerine kısaca (sebepsiz edinim) terimi konulmuştur ve tasarının bütün maddelerinde de birlik sağlanarak aynı kavram, aynı terimle ifade edilmiştir.

2) Biçim değişikliği: Üç ayrı kuralı kapsayan madde, üç müstakil fıkra haline konulmuştur.

3) Hüküm değişikliği: Maddeye, nişanın bozulması ha-linde, nişanlının ana ve babasının veya ana - baba gibi hareket edenlerin öteki nişanlıya vermiş oldukları hediyelerin onlar tarafından geri istenmesini mümkün kılacak bir ibarenin eklenmesi suretiyle birinci fıkrada bir hüküm değişikliği yapılmıştır.

İki tarafın birbirine yollamış oldukları mektuplar veya vermiş oldukları resimlerin (hediye) kavramı içine girip girmediği doktrinde çekişmeli olmakla beraber hâkim olan fikir bunların da, hediyeler gibi geri istenebileceğidir ve doğrusu da budur. Maddeye (hatıralar ve mektuplar) kelimelerinin eklenmesi mümkün olmakla beraber böyle kazüist bir metoda uyularak geri istenecek şeylerin ayrı ayrı sayılması tehlikelidir. Bu sebeple iki tarafın birbirine vermiş olduğu hatıra kabilinden şeylerle göndermiş oldukları mektupların da (hediye) kavramı içine girdiğinin bu gerekçede belirtilmesi yeterli görülmüştür.’:

«III. Hediyelerin geri verilmesi.

Madde 86- Nişanlıların birbirine vermiş oldukları hediyelerle onlardan birinin ana - babasının veya ana - baba gibi hareket edenlerin öteki nişanlıya vermiş oldukları hediyeler, nişan bozulunca, geri istenebilir.

Hediye yok olmuşsa, karşılığı, sebepsiz edinim kuralları uyarınca, ödenir.

Nişanlılık, nişanlılardan birinin ölümüyle sona ererse, geri isteme hakkı yoktur.»