“Tasarının 851 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ‘beş yıllık’ süre, dış kaynaklı kredilerin kullanılmasını kolaylaştırmak amacıyla ‘iki yıla’ indirilmiş ve son fıkrada bu değişikliğe paralel olarak redaksiyon yapılmıştır.”

 “Madde 851 - Yürürlükteki kanunun 766 ve 766/a maddelerini karşılamaktadır.

Hüküm değişikliği yoktur.”

‘Madde 769 - Madde, yürürlükteki kanunun 766. madde-sini karşılamaktadır. Kaynak İsviçre Medenî Kanununun 794. maddesine uygun olarak madde iki fıkra halinde düzenlenmiştir. Hüküm değişikliği yoktur.’:

“II. Teminat altına alınan alacak

1. Ana para

Madde 769 - Taşınmaz rehni ancak miktarı Türk parasıyla gösterilen belli bir alacak için kurulabilir.

Alacağın miktarının belli olmaması hâlinde, alacaklının bütün taleplerini karşılayacak şekilde taşınmazın teminat altına alacağı üst sınır taraflarca belirtilir.”

‘1) Terim ve ifade: Yürürlükteki metnin birinci kenar başlığında, İsviçre Medenî Kanununun Fransızca metninde ol-duğu gibi (temin edilen alacak) denilmekte ise de, bu maddenin düzenlediği konu, doğrudan doğruya alacağa ilişkin olmayıp, taşınmazın ne miktar alacak için rehnedildiğidir. Meselâ alacak 100.000 TL olduğu halde, taşınmaz 50.000 TL için rehnedilmiş olabilir. Bundan başka, özellikle bankalarda ve devlet dairelerinde (kefilli memur) teminatlarında olduğu gibi, henüz ortada bir alacak bulunmadığı halde taşınmazın ne miktar için teminat teşkil etmek üzere rehnedildiği tapu kütüğünde gösterilmek lâzımdır. Meselâ bir bankaya veznedar olarak atanabilmek için kendisinden mali teminat istenen kimse, bir evini, bir apartman dairesini, muhtemel 100.000 TL lık bir alacak için bankaya ipotek edebilir. Buna (kefalet ipoteği) denilir. Eğer veznedar ileride bir açık verirse bu ipotek ona karşı bir teminat teşkil eder. Bütün bu sebeplerle kenar başlık değiştirilerek İsviçre Medenî Kanununun bu maddeyi karşılayan 794 üncü maddesinin met-nine uydurulmuş ve (alacağın belirlenmesi) denilmiştir. İkinci kenar başlıktaki (resülmal) kelimesi yerine, evvelki maddelerde kullanılmış olan (anapara) terimi kullanılarak, terim birliği sağlanmıştır. Bu maddenin ikinci fıkrasında da bir ifade düzeltmesi yapılmış ve yürürlükteki metinde bulunan (heriki tarafça tesbit olunur) ibaresi kaldırılarak taşınmazın teminat teşkil edeceği en yüksek miktarın tapu kütüğünde gösterilmesi zorunluğu belirtilmiştir. (Her iki tarafça) kelimeleri bu maddede alıkonulursa, öteki bütün madde ve fıkralara da ayni kelimeleri eklemek gerekecektir ki, bu, tamamen lüzumsuzdur; zira bütün ipotek sözleşmelerinde unsurlar ve varsa şartlar tabiatiyle (her-iki tarafça) saptanır ve şekiller ise kanun tarafından belirlenir. Bu kadar açık ve tabii olan bir hususu her maddede tekrarlamaya lüzum yoktur; nitekim maddenin Almanca ve İtalyanca metinlerinde (her iki tarafça) denilmemiştir; (gösterilir) demek, tabiatiyle tarafların anlaşmasını bildiren bir ifade olup, bunun gösterilmesinin yasa bakımından taşınmaz rehninin kurulması için gerekli olduğunu belirtmektedir.

2) Biçim değişikliği: İki ayrı kuralı kapsayan bu madde İsviçre aslında olduğu gibi iki bağımsız fıkra durumuna geti-rilmiştir.

3) Hüküm değişikliği: Bu maddenin ikinci fıkrasına, İsviçre aslının Almanca ve İtalyanca metinlerinde olduğu gibi, (alacaklının bütün istem haklarına karşılık olarak) ibaresi eklenmiş ve böylece bu fıkra tamamlanmıştır. Yukarıda (terim ve ifade) bahsinde belirtilen değişikliklerle birlikte bu ikinci fıkra, şimdiki metne göre, güdülen maksada, İsviçre aslında olduğu gibi, uygun bir biçime sokulmuştur.’:

“II. Alacağın belirlenmesi

I. Anapara

Madde 766 - Taşınmaz rehni ancak belirli bir alacak için, miktarı Türk parasiyle gösterilerek kurulabilir.

Alacağın miktarı belirli değilse, taşınmazın, alacaklının bütün istem haklarına karşılık olarak ençok ne miktar için teminat sağladığı gösterilmelidir.”