• Adalet Komisyonu Raporu

     «Tasarının 496 ve 497 nci maddelerinin ikinci fıkralarında yer alan «ta-bakada» kelimeleri, 495 inci maddede yapılan değişikliğe paralel olarak «derecede» şeklinde değiştirilmiştir.»



  • «1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe

     «Madde 496 - Yürürlükteki Kanunun 440 ıncı maddesini karşılamaktadır. Arılaştırılmak suretiyle yeniden kaleme alınmıştır. Hüküm değişikliği yoktur. Maddenin kenar başlığı «Baba ve ana» yerine, Türk dilinde bu iki sözcüğün kullanılışında ana sözcüğünün önde kullanılması ve anaya verilen önem göz önünde tutularak «Ana ve baba» deyimi kullanılmıştır.»



  • «1984 Tasarısı»ndaki Gerekçe

     

    ‘Madde 420 - Madde, yürürlükteki Kanunun 440. maddesini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur. Ancak kaynak İsviçre Medenî Kanunun 458. maddesine uygun olarak madde üç fıkra hâlinde düzenlenmiştir’:

     

    «II. Baba ve ana zümresi

    Madde 420 - Altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçısı, baba ve anasıdır. Bunlar, eşit olarak mirasçıdırlar.

    Mirasbırakandan önce ölen baba ve ananın yerlerini her tabakada halefiyet yolu ile kendi altsoyları alır.

    Bir tarafta hiç mirasçı bulunmadığı takdirde, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır.»


  • «1971 Tasarısı»ndaki Gerekçe

     

    ‘1) Terim ve ifade: Bu maddede mirasçı olan yalnız ana ve baba değil, altsoylarıyla birlikte ana ve baba takımıdır. Yani ana veya baba veya her ikisi ölmüşse onların altsoyları mirasçı olur. Bu sebeple maddenin kenar başlığından (baba ve ana takımı) denilerek bu nokta belirtilmiştir.

    Yukarıda genel gerekçede ve aşağıda 441 inci maddenin gerekçesinde belirtildiği gibi, ölen bir kimsenin altsoyu ile birlikte baba veya anası da sağ ise bu sonunculara bir (gelir hakkı) sağlanması uygun görüldüğünden ve 440 ıncı madde sadece (miras hakkı) nı düzenlediğinden bu maddeye ikinci bir kenar başlık eklenmek suretiyle kenar başlık metne uygun duruma getirilmiştir.

    (Miras hissesi) terimi yerine bugün Yargıtay içtihatla-rında da (miras payı) terimi yerleşmiş bulunduğundan, 439 uncu maddede olduğu gibi burada da bu son terim kullanılmıştır.

    Bugünkü metnin son cümlesinde, bir tarafta hiç mirasçı yoksa mirasın, diğer tarafın mirasçılarına geçeceği yazılıdır. Bu suretle ana ve babanın her ikisinin de ölmüş bulunduğu farz edilmiş olmaktadır. Bir tarafta meselâ ana tarafında, mirasçı yoksa miras, baba tarafına geçer. Eğer baba ölmüşse onun mirasçılarına geçer. Böylece ön tasarının dördüncü fıkrası İsviçre aslına uygun olarak düzeltilip «Bir tarafın altsoyu yoksa, bütün miras öteki tarafa düşer» denilmek suretiyle ifade düzel-tilmiştir; zira bu fıkrada söz konusu olanlar bütün mirasçılar olmayıp, sadece altsoydur.

    2) Biçim değişikliği: Maddenin bugünkü metni sadece iki fıkradan ibarettir. Oysa kural bakımından birbirinden ayrı dört düzenleme tarzı bu maddede yer almış bulunduğundan, madde, aslına uygun olarak, dört bağımsız fıkra haline konulmuştur.

    3) Hüküm değişikliği, yoktur’:

     

    «II. Baba ve ana takımı

    1. Miras hakkı

    Madde 440 - Mirasbırakanın altsoyu yoksa, miras, baba ve ana takımına düşer.

    Baba ve ana eşit miras payı alırlar.

    Mirasbırakandan önce ölmüş bulunan baba veya ananın yerine, her birinin altsoyu geçer; bunlar her göbekte, kendi bulundukları takıma göre miras payı alırlar. Bir tarafın altsoyu yoksa, bütün miras öteki tarafa düşer