-
«1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe
«Madde 586 - Yürürlükteki kanunun 528 inci maddesini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur.
Kenar başlığı madde metnine uydurulmuş ve İsviçre Medenî Kanununun 548 inci maddesine uygun olarak üç fıkra hâlinde düzenlenmiştir.
Önceki iki maddede (m.584, 585), mirasbırakanın gaip olması durumunda, tereke ile ilgili bazı önlemler söz konusu olduğu hâlde, bu maddede, mirasçı olacak kişinin mirasbırakanın ölümünde gaip olması olasılığında, onun haklarını güvenceye alıcı düzenlemeler getirilmiştir.
Maddenin ikinci fıkrasında gaipliğe ilişkin sürelerin tekrarlanması yerine bu kuruma genel bir yollama yapmanın kanun tekniğine daha uygun olacağı düşünülmüştür.»
-
«1984 Tasarısı»ndaki Gerekçe:
‘Madde 510 - Madde, yürürlükteki kanunun 528. madde-sini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur. Başlık madde metnine uygun hâle getirilmiş, madde, kaynak İsviçre Medenî Kanununun 548.maddesine uygun olarak üç fıkra hâlinde dü-zenlenmiştir.
Ayrıca ikinci fıkrada kayıplığa ilişkin sürelerin tekrarlanması yerine bu müesseseye genel bir yollama yapmanın yasa tekniğine daha uygun olacağı düşünülmüştür.’:
«II. Kayıba düşen miras
Madde 510 - Ortada bulunmayan ve mirasın geçişi anında sağ olup olmadığı ispat edilemeyen mirasçının miras payı resmen yönetilir.
Mirasın geçişi anında ortada bulunmayanın sağ olma-ması hâlinde onun miras payı kedilerine kalacak olanlar, ka-yıplığa ilişkin sürelere ve usule uyarak o kimsenin kayıplığına karar verilmesini ve miras payının kendilerine teslimini talep edebilirler.
Bu miras payının teslimi, kayıplığına karar verilen kimsenin mirasının mirasçılara teslimine ilişkin kurallara tâbidir.»
-
«1971 Tasarısı»ndaki Gerekçe:
‘1) Terim ve ifade: Terimler yukarıda kullanılanlara uygun duruma getirilmiş, ifade sadeleştirilmiştir. 528 nci maddenin bu günkü kenar başlığında «bir gaibin mirastaki hakkı» denilmektedir. Yukarda 526 ncı maddenin ikinci kenar baş-lığında «yitikten kalan miras» denilmişti. Bu 528 inci madde ise bunun tersini, yani «yitiğe düşen miras»ı ve bunun geçişini düzenlediği içi, bunun kenar başlığı Almanca ve İtalyanca metinlere uygun olarak «yitiğe düşen miras» şeklinde değiştiril-miştir. Maddenin ikinci fıkrasındaki sürelerin ve usulün aynen Kişiler Hukuku kitabındaki 32 nci maddenin birinci fıkrası hükmünün tekrarlanmasından ibaret olduğu görülerek, lüzumsuz bulunan bu kısımlar fıkradan çıkarılıp 32 nci maddeye yollama yapmak maksadıyle sadece «usulune göre ve kanuni süreler dolduktan sora» deyimi konulmakla yetinilmiştir. Nite-kim İsviçreli müellif P.Tour, bizim 528 nci maddeyi karşılıyan İsviçre Medenî Kanununun 548 nci maddesi şerhinde, bu fıkradaki lüzumsuz tekrarı, haklı olarak tenkid etmektedir. Yine bu ikinci fıkradaki «vaz’ı yed» deyimi, yerine evvelce belirtilmiş olan gerekçe ile «teslim» denilmiştir.
2) Biçim değişikliği: 528 inci madde birbirinden ayrı üç müstakil kuralı kapsadığından, üç ayrı fıkra haline konulmuş-tur. Halbuki yürürlükteki metinde üç cümlelik bir tek fıkra halindedir. Bu uygunsuzluk, İsviçre aslına uygun şekilde dü-zeltilmiştir.
3) Hüküm değişikliği: 528 inci maddenin birinci fıkrası ortada bulunmayan ve sağ olup olmadığı belli olmayan kimseye düşen miras payının, o kimse hakkında henüz yitiklik kararı verilmeden önce nasıl yönetileceğini düzenlemektedir. Böylece bu fıkrada, ortada bulunmayan mirasçının sağ olup olmadığının mahkemede ispatı değil, mahkemece saptanması (tesbiti) söz konusu olduğundan «ispat» kelimesi yerine «saptanma» kelimesi konulmuştur. Ayrıca mirasın resmen yönetilmesinin ne suretle olacağı 533 üncü maddede zaten belirtilmiş olduğundan, bu birinci fıkranın «mahkeme tarafından» kelimeleri kaldırıl-mıştır.’:
«II. Yitiğe düşen miras
Madde 528 - Bir mirasçı orada bulunmaz ve miras açıldığı zaman onun sağ olup olmadığı saptanamazsa, miras payı resmen yönetilir.
Ortada bulunmayan kimse miras açıldığı zaman sağ olmasaydı miras payı kimlere düşecek idi ise onlar, usulüne göre ve kanuni süre doldukta sonra mahkemeye başvurarak o kimsenin yitikliğine karar verilmesini ve kararın kesinleşmesinden sonra miras payını teslim almak için kendilerine izin verilme-sini istiyebilirler.
Bu durumda miras payının teslimi, yitikliğine karar veri-len kimseye ait mirasın mirasçılara teslimine ilişkin kurallar uyarınca yapılır.»