• «1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe

     «Madde 544 - Yürürlükteki kanunun 491 inci maddesini karşılamaktadır.

    Madde İsviçre Medenî Kanununun 511 inci maddesine uygun olarak iki fıkra hâlinde yeniden kaleme alınmıştır.

    Maddenin kenar başlığı yürürlükteki Kanunda «Vasiyetlerin taahhüdü» şeklinde iken, «Sonraki tasarruflar» şeklinde kaleme alınmıştır. Maddede sadece vasiyetnamelerin birbirini takip etmesinin değil, bir vasiyetle bağdaşmayan tasarrufta bulunulmasının da düzenlendiği gözönünde tutulmak suretiyle maddenin başlığı, İsviçre Medenî Kanununun 511 inci maddesine uygun olarak «Sonraki tasarruflar» şeklinde değiştirilmiştir.»



  • «1984 Tasarısı»ndaki Gerekçe:

     

    ‘Madde 468 - Madde, yürürlükteki kanunun 491. madde-sini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur. Buna mukabil madde, kaynak İsviçre Medenî Kanununun 511. maddesine uygun olarak iki fıkra hâlinde düzenlenmiştir.

    Diğer taraftan maddede sadece vasiyetnamelerin birbi-rini takip etmesinin değil, bir vasiyetle bağdaşmayan tasarrufta bulunulmasının da düzenlendiği gözönünde tutularak, maddenin başlığı, kaynak İsviçre Medenî Kanununa da uygun olarak «sonraki tasarruflar» şeklinde düzenlenmiştir.’:

     

    «3. Sonraki tasarruflar

    Madde 468 - Mirasbırakan önceki vasiyetnamesinden açık- ça dönmeksizin yeni bir vasiyetname yaparsa, sonraki vasiyetname, şüpheye yer bırakmayacak surette önceki vasiyetnameyi tamamlamadıkça, onun yerini alır.

    Mirasbırakanın sonraki bir tasarrufu ile bağdaşmayan vasiyeti, ortadan kalkar.»


  • «1971 Tasarısı»ndaki Gerekçe:

     

    ‘1) Terim ve ifade: Terimler yukarıki maddelere uydurulmuş, ifade sadeleştirilmiştir. Özellikle bugünkü metnin ke-nar başlığında kullanılan «vasiyetlerin taahhüdü» terimi ye-rinde bulunmamıştır; zira bu «vasiyetlerin çokluğu» demektir. Oysa maddenin düzenlediği konu, aynı tarihte yapılmış birkaç vasiyetnamede durumun ne olacağı konusu olmayıp, daha önce ve daha sonra yapılmış vasiyetnamelerin birbiriyle çelişkili olması durumunda konunun ne gibi bir çözüme bağlanacağıdır. Bundan başka bu madde sadece sonradan yapılmış vasiyetnameler değil, sağlıkta sonuç doğurmak üzere sonradan yapılmış olan başka tasarrufları da gözönünde tutmaktadır. Bu bakımdan maddenin metnine ve İsviçre aslına uygun olmak üzere kenar başlık «sonraki tasarruflar» olarak düzeltilmiştir.

    2) Bugünkü metinde iki cümleden oluşmuş bulunan 491 inci madde bağımsız iki kuralı kapsadığından, ayrı ayrı iki fıkra haline konulmuştur.

    3) Hüküm değişikliği: Sonraki tarihli bir vasiyetname eski vasiyetnamenin hükümlerini tamamlamaksızın yapılmışsa ve bu durum sonraki vasiyetnamenin ifadesinden açıkça anlaşılı-yorsa zaten mes’ele yoktur. Her iki vasiyetname geçerlidir. Aynı günde, birbiriyle çelişkili olmayan birkaç vasiyetname düzenlenmişse yine mes’ele yoktur. Çünkü bunların hepsi de geçerli olacaktır. Aynı günde birbiriyle çelişen birkaç vasiyename yapıl-mışsa, bunlardan hangisinin önce ve hangisinin sonra düzenlendiği, yani vasiyetçinin gerçek son arzusunun ne olduğunu araştırmak gerekecektir. Maddenin ifadesi bu yönde kaleme alınmıştır. Maddenin ikinci fıkrasında küçük bir değişiklik yapıl-mış, 464 üncü maddenin son fıkrasındaki kurala uygun olarak bu fıkraya «vasiyetnamede tersine kural olmadıkça» kaydı eklenmiştir. Bu ikinci fıkradaki «tasarruf» sözünden maksat, ta-biatiyle hem ölüme bağlı, hem de sağlıkta sonuç doğuran tasarruftur, bunu bu şekilde anlamak ve yorumlamak gerekir.’:

     

    «3. Sonraki tasarruflar

    Madde 491 - Vasiyetçi önceki vasiyetini açıkça ortadan kaldırmaksızın yeni bir vasiyet yaparsa, sonraki vasiyet, şüpheye yer bırakmayacak surette öncekinin tamamlayıcısı olmadıkça, önceki vasiyetin yerine geçer.

    Belli mal bırakımı vasiyeti de, vasiyetnamede tersine ku-ral olmadıkça, vasiyetçinin sonradan o mal üzerinde bu vasiyetle bağdaşmayacak başka bir tasarrufta bulunması ile ortadan kal- kar.»