• “1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     “Madde 861 - Yürürlükteki kanunun 776 ncı maddesini karşılamaktadır.

    Madde, taşınmaz için ödenen bedelin muhtelif alacaklılar arasında dağıtım şeklini düzenlemektedir. Birinci fıkrada sözü edilen ‘sıra’, deyimi, Almanca ‘Ran- gordnung’, Fransızca ‘Rang’ terimlerinin karşılığıdır. Rehin hukukunda üstünlük, aynî hakkın doğuşu tarihine göre değil, tarafların ona, rehnin kuruluşu esnasında verdikleri sıraya göre belirlenebilir. Madde, İsviçre Medenî Kanununun 804 üncü maddesine uygun olarak iki fıkra hâlinde düzenlenmiştir. Hüküm değişikliği yoktur.”


    *


  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘Madde 779 - Madde, yürürlükteki kanunun 776. madde-sini karşılamakta ve rehinli taşınmaz için ödenen teminatın muhtelif alacaklılar arasında dağıtım şeklini düzenlemektedir. Birinci fıkrada sözü edilen “sıra”, deyimi, Almanca “Rangordnung”, Fransızca “Rang” terimlerinin karşılığıdır. Rehin hu-kukunda üstünlük, aynî hakkın doğuşu tarihine göre değil, tarafların ona, rehnin kuruluşu esnasında verdikleri sıraya göre belirlenebilir. Madde, kaynak İsviçre Medenî Kanununun 804. maddesine uygun olarak iki fıkra hâlinde düzenlenmiştir. Hü-küm değişikliği yoktur.’:

     

    “3. Para olarak tazminat

    Madde 779 - Rehinli bir taşınmaz için para olarak ödenen tazminat, alacaklılar arasında sıralarına göre, aynı sırada iseler alacaklarının miktarlarıyla orantılı olarak bölüştürülür.

    Bu tazminat, rehinle temin edilmiş olan alacak miktarının yirmide birinden fazla olduğu veya yeni taşınmaz alacak için yeterli bir teminat teşkil etmediği takdirde, alacaklının muvafakatı olmadan borçluya ödenemez."


  • “1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘1) Terim ve ifade: Bu madde, birleştirilen taşınmazlarla ilgili olduğu için bu nokta, birinci fıkranın başına: (özel yasa uyarınca zorunlu olarak birleştirilen) kelimelerinin eklenmesi suretiyle açıklanmış ve ikinci fıkranın sonundaki (borçluya) kelimesi yerine de, (malike) kelimesi konulmuştur. Gerçi borçlu, burada malik durumunda ise de, taşınmazların birleştirilmesiyle rehnin yer değiştirmesi halinde, borç yeni malike aktarılmadıkça, bütün sonuçlariyle ona geçmeyip rehin hakkı geçeceğinden burada (borçlu) yerine (malik) kelimesinin kullanılması uygun bulunmuştur. Nitekim İsviçre müelliflerinden Wie-land, İsviçre Medenî Kanununun, bizim 776 ncı maddeyi kar-şılayan 804 üncü maddesi şerhinde aynî nokta üzerinde durmuş ve ikinci fıkradaki (borçlu) kelimesinin (malik) şeklinde anlaşılması gerektiğini belirtmiştir. Bununla birlikte rehin hakkı fer’î ayni haklardan olup,borca bağlı bulunduğu cihetle ortada mev-cut bir borç veya ileride doğacak bir borç bulunmadıkça rehin hakkı dayanaksız kalır; bu noktayı gözden uzak tutmamak gerekir.

    2) Biçim değişikliği: İki ayrı kuralı kapsayan bu madde, aslında olduğu gibi iki müstakil fıkra haline konulmuştur.

    3) Hüküm değişikliği, yoktur.’:

     

    “3. Para ile tazmin

    Madde 776 - Özel yasa uyarınca zorunlu olarak birleş-tirilen rehinli taşınmazlar için tazminat olarak bir miktar para verilirse, bu para, yeni taşınmaz alacağa yeter teminat sağladığı takdirde, malike veya maliklere, aksî halde, rehin derecelerine ve aynî derecede olanların da alacak miktarlarına göre, alacaklılara ödenir.

    Tazminat olarak alınan para rehinli alacağın yirmide birinden çok ise veya yeni taşınmaz alacak için yeter teminat sağlamıyorsa, bu para, alacaklıların muvafakatı olmadıkça, malike ödenmez.”