• Adalet Komisyonu Raporu

     “Tasarının 859 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan ‘kamu kurumu ve kuruluşu’ ibaresi, ifade düzgünlüğünü sağlamak amacıyla ‘kamu kurum veya kuruluşu’ şeklinde değiştirilmiştir.”



  • “1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     “Madde 859 - Yürürlükteki kanunun 774 üncü maddesini karşılamaktadır.

    Yürürlükteki metnin birinci fıkrasındaki ‘Hükümet’ deyimi, ‘amaca ve kaynak kuruluşu’ olarak değiştirilmiştir. Bu suretle çeşitli kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan birleştirmeler maddenin kapsamı içine alınmıştır. Bu-nun yanında, aynı fıkradaki ‘Hükümetin eliyle veya Hükümetin nezareti altında’ ibaresi yerine ‘Yetkili kamu kurum ve kuruluşu tarafından gerçekleştirilen’ denmek suretiyle birleştirmeyi yapan makamın rolü vurgulanmıştır. Bunun dışında bir hüküm değişikilği yoktur. Maddede ‘parsel’ deyiminin kullanılış amaç ve nedeni 792 nci maddenin gerekçesinde açıklandığından burada tekrara gerek duyulmamıştır.”



  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘Madde 777 - Madde, yürürlükteki kanunun 774. madde-sini karşılamaktadır. Yürürlükteki metnin birinci fıkrasındaki “Hükümet” deyimi, amaca ve kaynak İsviçre Medenî Kanu-nunun 802. maddesine uygun biçimde “kamu kuruluşu” olarak değiştirilmiştir. Bu suretle çeşitli kamu kuruluşları tarafından yapılan birleştirmeler maddenin kapsamı içine alınmıştır. Bu-nun yanında, aynı fıkradaki “Hükümetin eliyle veya Hükümetin nezareti altında” ibaresi yerine “yetkili kamu kuruluşu tarafından gerçekleştirilen” denmek suretiyle birleştirmeyi yapan ma-kamın rolü vurgulanmıştır. Bunun dışında bir hüküm değişikliği yoktur.’:

     

    “III. Taşınmazların birleştirilmesi

    1. Rehnin başka taşınmaz üzerine nakli

    Madde 777 - Yetkili kamu kuruluşu tarafından gerçekleş-tirilen parsel birleştirilmesi ve dağıtımı işlemi sonucunda birleştirilen parsel üzerindeki rehinler, sıralarını koruyarak o par-selin yerine verilen taşınmaz üzerine geçer.

    Birleştirme sonucunda meydana gelen taşınmaz, değişik alacaklar için rehinli veya bazıları rehinsiz birden çok parselin yerini alırsa, bu taşınmaz üzerine geçen rehin hakları, taşınmazı bütün olarak kapsar ve imkân ölçüsünde sıralarını korurlar.”


  • “1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘1) Terim ve ifade: Maddenin kenar başlığındaki (par-çaların) kelimesi yerine (taşınmazların) kelimesi konulmuştur; zira tapuda bir parsel olarak kayıtlı bulunan her toprak parçası, hukukî alanda ayrı bir taşınmazdır. Bu sebeple uygulamada karışıklığa meydan vermemek için yukarıki değişikliğin yapılması gereklidir. İkinci kenar başlıkta (teminatın başka araziye geçmesi) yerine, aslında olduğu gibi (rehin hakkının yer değiştirmesi) denilmiştir; zira maddenin ifadesinde görüldüğü gibi rehin hakları, kimi zaman birleşen taşınmazlara, kimi zaman da paylar üzerine geçerek yer değiştirmektedir. Konulan kenar başlık bunu açıkça belirtmektedir. Ayrıca maddenin ifadesi sadeleştirilmiş, öteki terimler yukarıki maddelere uygun duruma getirilmiştir.

    2) Biçim değişikliği: Aşağıda yazılan gerekçede gösterilen sebeplerle, bu maddeye yeni fıkra eklendiğinden, madde, dört fıkralık bir madde durumuna gelmiştir.

    3) Hüküm değişikliği: 774 üncü maddeye, ikinci fıkra olarak, yeni bir kural eklenmiştir; zira birinci fıkradaki ihtimaller içerisinde, ayni kişiye ait birden çok taşınmazın birleştirilmesi halindeki durum düzenlenmemiş olduğu için bu son ihtimal eklenen fıkrada düzenlenmiştir. Böylece ayni kimseye ait birden çok taşınmazın, yasa uyarınca birleştirilmesi halinde, birleşen taşınmazlar üzerindeki rehin haklarının bu birleşme ile meydana gelen yeni taşınmazın bütününe, ayni derecelerle, geçeceği gösterilmiş bulunmaktadır.

    Bu maddenin üçüncü fıkrası, yürürlükte bulunan metnin ikinci fıkrasını karşılamaktadır; bu fıkraya (yasa gereği olarak) kaydı eklenmiştir. Gerek yukarıki fıkralarda, gerek bu üçüncü fıkrada bulunan (yasa gereği olarak) sözünden maksat, birkaç taşınmazın birleşmesinin, Medenî Kanundaki kurallara uygun biçimde ve özellikle 678 inci 690 ıncı ve 693 üncü ve nihayet 927 nci maddeler gözönüne alınmak suretiyle yapılması gerektiğini göstermektedir.

    Bu maddeye yeniden eklenmiş bulunan son fıkra, İmar Kanununun kuralları gözönünde tutularak kaleme alınmış ve İmar Kanunu uyarınca yapılacak olan şuyulandırma durumun-da rehinlerin paylara geçeceği belirtilmiştir.’:

     

    “III. Taşınmazların birleştirilmesinde

    1. Rehin haklarının yer değiştirmesi

    Madde 774 - Ayrı ayrı maliklere ait birden çok taşınmaz, yasa gereği olarak değişme yoluyla birleştirilirse, bu birleşmeyi sağlamak için maliklerden birine bırakılan taşınmaz üzerindeki rehin hakkı, bu taşınmaza karşılık olarak alınan taşınmaz üze- rine, kendi derecesi ile geçer.

    Aynı malike ait birden çok taşınmaz yasa gereği olarak birleştirilirse, bu taşınmazlar üzerindeki rehin hakları, birleşme sonucunda meydana gelen taşınmaz üzerine, ayni derecelerle, geçer.

    Birden çok alacak için rehnedilmiş bulunan veya bazıları rehinli olmayan ayrı ayrı taşınmazlar, yasa gereği olarak birleştirilip bir tek taşınmaz durumuna getirilirse, onlar üzerindeki rehin hakları, önceki derecelerinin mümkün olduğu kadar ko-runması suretiyle, taşınmazın tümü üzerine geçer.

    Ayrı ayrı borçlulara ait birden çok reğhinli taşınmaz, özel yasalar gereğince birleştirilerek, paylı mülkiyet konusu olan bir tek taşınmaz durumuna getirilirse, rehin hakları, borçluların o taşınmazlardaki payları üzerine geçer.”