-
«1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe
«Madde 575 - Yürürlükteki kanunun 517 nci maddesini karşılamaktadır.
İsviçre Medenî Kanununun 537 nci maddesinin kenar başlığı «Miras bırakan yönünden şartı» şeklindedir. Ancak, maddede mirasın hangi anda açıldığı ve terekenin hangi andaki değerinin esas alınacağı hususları düzenlenmekte oldu-ğundan, yürürlükteki «Açılma sebebi» şeklindeki kenar başlığı bu amaca uygun olarak «Açılma ve değerlendirme anı» biçiminde değiştirilmiştir.
Böylelikle miras bırakanın, ölüme bağlı kazandırmaların konusu olan tereke malları ile mirasçılar arasında paylaşılması söz konusu olan tereke mallarının ölüm anındaki değerlerinin esas alınacağı açıklık kazanmaktadır.
Hüküm değişikliği yoktur.»
-
«1984 Tasarısı»ndaki Gerekçe:
‘Madde 499 - Bu madde ile başlayan ikinci kısım, mirasın geçmesi hükümlerini düzenlediği için, kısım başlığı kaynak İsviçre Medenî Kanununun Almanca metnine uygun olarak «Mirasın Geçmesi» şeklinde ifade edilmiştir.
Madde, yürürlükteki kanunun 517. maddesini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur.’:
«A. Geçme sebebi ve anı
Madde 499 - Miras, miras bırakanın ölümü ile mirasçılara geçer.
Mirasbırakanın sağlığında yaptığı mirasla ilgili kazan-dırmalar ve paylaştırmalar, terekenin ölüm anındaki durumuna göre değerlendirilir.»
-
«1971 Tasarısı»ndaki Gerekçe:
‘1) Terim ve ifade: Terimler yukarıdaki maddelere uygun duruma getirilmiş, ifade daha açık hale konulmuştur. Medenî Kanunumuzun Miras Hukuku Kitabının ikinci kısmı, yürürlükteki metinde «miras» başlığını taşımaktadır; bu, yanlıştır; zira miras hukuku kitabının bu ikinci kısmı mirası değil, mirasın geçişi»ni düzenlemektedir. Nitekim İsviçre Medenî Kanununda bu kısmın Almanca metninin başlığı «Der Erbgang» Fransızca metnin başlığı ise «de la devolution» olup bunların Türkçe karşılığı «mirasın geçişi» dir. Bu sebeple ön tasarıda bu kısmın başlığı böylece düzeltilmiştir. Kenar başlık da «açılış» olarak değiştirilmiştir. Çünkü yürürlükteki metinde bulunan «açılma» kelimesi sanki bir makam tarafından «açılma» izlenimini uyan-dırmaktadır. Oysa «mirasın açılması» deyiminden maksat, miras geçişinin başlangıç zamanıdır. Böyle olunca 517 nci maddenin kenar başlığında «açılış sebebi» denilmesi daha doğrudur.
2) Biçim değişikliği, yoktur.
3) Hüküm değişikliği: 517 nci maddenin birinci fıkra-sında, Almanca ve İtalyanca asıllarına uygun olarak, «mirasbırakanın» kelimesi eklenmek suretiyle, küçük bir değişiklik yapılmıştır. Bundan başka «miras, mirasbırakanın ölümü ile açılır» deyiminden, yukarıda belirtildiği gibi, sanki ölüm olduğu zaman, mirasın herhangi yetkili bir makam tarafından açılmasına karar verileceği şeklinde bir manâ çıkmaktadır. Oysa maksat ölüm olayının mirasın geçişine doğrudan doğruya bir sebep teşkil ettiğinin, ikinci kısmın bu ilk maddesinde belirtilmesidir. Bu sebeple, herhangi bir karışıklığa yer bırakmamak için bu birinci fıkraya «kendiliğinden» kelimesi eklenmiştir. İkinci fıkrada takdir edilecek konunun «teberru ve taksimler» deyil «değer» olduğu belirtilmiştir.’:
«A. Açılış sebebi
Madde 517 - Miras, mirasbırakanın ölümü ile kendiliğinden açılır.
Mirasbırakanın sağlığında yapılmış olan kazandırma ve paylaşımlar, mirasla ilgili ise bunların değeri, kalıtın, mirasbırakanın ölümü günündeki durumuna göre hesaplanır.»