«Tasarının 109 uncu maddesinin ikinci cümlesinin başındaki “Vakfeden” kelimesinden sonra “,” konmuştur.»

 Madde 109 - Madde yürürlükteki Kanunun 77 nci maddesinin birinci fıkrasını karşılamaktadır. Yürürlükteki maddenin kenar başlığı, “Vakfın örgütü” şeklinde değiştirilmiş ve kenar başlıktaki “Genellikle” sözcüğü “Genel olarak” şeklinde kaleme alınmıştır. Yürürlükteki maddenin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ise alınmamıştır. Çünkü ikinci fıkrada güdülen amaç, yukarıda açıklanan 107 nci maddenin ikinci fıkrası ile; üçüncü fıkradaki durum ise 107 nci maddenin üçüncü fıkrası ile düzenlenmiş bulunmaktadır. Ancak unutulmamalıdır ki, 101 inci maddenin son fıkrasına aykırı olarak vakıf kurulması mümkün olamayacağına, göre böyle durumlarda, benzer amaçlı vakfın varlığından ve böyle bir vakfa malların özgülenmesinden söz edilemeyecektir. Son fıkra ise, vakıflarla ilgili davalarda vakfın yerleşimyeri mahkemesinin yetkisi olmasına göre, gereksiz yetki kuralı getirdiğinden bu kuralın yeniden tekrar edilmesi yerinde görülmemiştir.

Madde 72 - Madde, yürürlükteki Kanunun 77. maddesini karşılamakta ise de kuruluş belgesindeki eksikliklerin etkisi tasarıda daha açık ve tutarlı bir şekilde düzenlenmiştir. Birinci fıkrada ‘kuruluş belgesinde vakfın amacı ile bu amaca tahsis edilen mal ve hakların yeterince belirlenmemiş olmasının tüzel kişilik kazanmaya engel teşkil etmesine mukabil, diğer eksikliklerin tüzel kişiliğin kazanılmasına engel teşkil etmeyeceği’ belirtilmiştir. İkinci fıkrada ise ‘tüzel kişiliğe engel olmayan eksikliklerin nasıl tamamlanacağı’ açıklanmıştır. Sağ iken kurulan vakıflarda bu türdeki eksikliklerin vakfın kurucusu tara-fından tamamlanması mümkün ise de, ölüme bağlı tasarrufla kurulan vakıflarda bu imkan mevcut olmadığından bu durumda nasıl hareket edileceği diğer fıkralarda düzenlenmiştir.’:

 «II. Kuruluş belgesindeki eksiklikler

Madde 72 - Kuruluş belgesinde vakfın amacı ile bu amaca tahsis edilen mal ve haklar yeterince belirlenmiş ise diğer eksiklikler vakfın tüzel kişilik kazanması için yapılan başvurunun reddini gerektirmez.

Bununla beraber, bu tür eksiklikler tescil kararı verilmeden önce mahkemece tamamlatılabileceği gibi, kuruluştan sonra da denetim makamının başvurusu üzerine mümkünse vakfedenin görüşü alınarak vakfın yerleşimyeri mahkemesince tamamlanır.

Tescili talep edilen vakfa ölüme bağlı tasarrufla tahsil edilen mal ve haklar amacın gerçekleşmesine yetersiz ise, vakfeden aksine bir irade açıklamasında bulunmuş olmadıkça, bu mal ve haklar, denetim makamının görüşü alınarak hakim tarafından aynı veya benzer amaçlı bir vakfa tahsis edilir.

Ölüme bağlı tasarrufta açıklanan vakıf amacı geçerli olmakla beraber tahsis edilen mal ve hakların hukuka veya ahlaka aykırı biçimde kullanılması öngörülmüş ya da ölüme bağlı tasarrufa bu nitelikte şart ve yükümlülükler konulmuş ise, hakim bu konuda gereken değişikliği yapar.

Vakıf senesinde vakfın örgenleri, yönetim ve temsil tarzı yeter derecede gösterilmemiş olur veya bu hususlarda sonradan bir imkansızlık doğarsa, teftiş makamı bunları vakfedene ta-mamlattırır; vakfedenin ölümü veya bu tamamlamayı yapa-mayacak bir durumda bulunması halinde teftiş makamı noksanların tamamlanması için, kendi düşüncesi ile birlikte mahkemeye başvurur.

74 üncü maddenin ikinci fıkrası gereğince vakfın tescili veya gayesine göre kurulması mümkün olmaz veya vakfa özgülenen mallar gayenin gerçekleşmesine yetmezse, vakfeden itiraz etmedikçe veya vakıf senedinde tersine açık bir kural bulunmadıkça, vakfedilmiş mallar mahkemece, teftiş makamının dü-şüncesi alınarak, mümkün olduğu kadar gayece aynı olan bir vakfa özgülenir.

Bu işlerde yetkili mahkeme, vakfedenin ikametgahı asliye mahkemesidir.»

‘1) Terim ve ifade: Bu maddede ve aşağıki maddelerde (idare uzvu) yerine (yönetici) terimi konulmuştur. Bunun bir uzuv, bir örgen olduğu, birinci fıkranın ikinci cümlesinden anlaşılmaktadır. Çünkü bu cümlede (öteki örgenler) deyimi kullanılmıştır. Birinci cümlede (mecburi) kelimesi yerine Ana-yasamızın 57, 79, 92, 132, 151 inci maddelerinde kullanılmış ve Anayasadan önceki tarihlerde dahi doktrinde yerleşmiş bulunan (zorunlu) kelimesi konulmuştur. Bu maddenin ifadesinde ufak tefek sadeleştirmelerden başka bir değişiklik yoktur.

2) Biçim değişikliği, yoktur.

3) Hüküm değişikliği, yoktur.’:

«B. Teşkilatı

I. Genel olarak

Madde 77 - Vakfın bir yöneticisi bulunması zorunludur. Vakfeden bundan başka gerekli göreceği öteki örgenleri vakıf senedinde gösterebilir.»