• “1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     “Madde 417 - Yürürlükteki kanunun 367 nci maddesini karşılamaktadır.

    Kenar başlık “Mazeretler” yerine “Vasilikten kaçınma sebepleri” şeklinde değiştirilmiştir. Maddenin dördüncü bendinde yürürlükteki hükümden farklı olarak iki vesayet görevini üstlenmiş olan kişilerin de bu görevden kaçınabilecekleri belirtilmiştir. Bu değişiklik vesayet görevinin daha sağlıklı bir şekilde yürü-tülebilmesi amacıyla yapılmıştır.

    Yürürlükteki maddenin beşinci bendinde vasilikten kaçınabilecekler ara-sında Cumhurbaşkanı sayılmamış iken, maddeye Cumhurbaşkanı da eklenmiştir. Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Bakanlar Kurulu üyeleri için tanınmış olan kaçınma sebebinin onlardan daha önemli bir makamda bulunan Cumhurbaşkanı için tanınmamış olması bir çelişki kabul edilmiştir.

    Yürürlükteki maddenin beşinci bendinde sadece “Temyiz mahkemesi reis ve azaları” için tanınmış olan kaçınma hakkı, yeni düzenlemede bütün “hâkim ve savcıları” içerecek şekilde genişletilmiştir."



  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘Madde 348 - Madde, yürürlükteki kanunun 367. madde-sini karşılamaktadır. Bu maddenin beş numaralı bendindeki kaçınma sebebi genişletilerek hükme “hâkimlik ve savcılık mes-leği mensuplarının” tümü dahil edilmiştir. Öte yandan yürürlükteki kanunda kaçınma hakkı tanınan Yargıtay başkan ve üyelerine ek olarak Tasarıda “Anayasa Mahkemesi, Danıştay, Sayıştay, Askeri Yargıtay ve Askeri İdare Mahkemeleri başkan ve üyeleri” de maddenin kapsamına alınmış ve bunu ifade etmek üzere “Yüksek Mahkeme başkan ve üyeleri” deyimi kullanıl-mıştır. Ayrıca, hâkimlik ve savcılık mesleği mensupları yanında “önemli yönetim sorumlusu kamu görevlilerine” de vasiliği kabulden kaçınma hakkı tanınmıştır. Böylece yürürlükteki ka-nunun kabul ettiği vasilikten kaçınabileceklerin alanı geniş-letilmiştir.

    Öte yandan yürürlükteki kanun, üçüncü ve dördüncü bendde dörtden çok çocuğun velisi olanlarla üzerinde iki vasilik görevi veya işi çok bir vasilik görevi bulunanlara yeni bir vasilik görevini kabulden kaçınma hakkı tanımışken Tasarıda bu hak ikiden çok çocuğun velisi olanlarla, üzerinde bir vasilik görevi bulunanlara tanınmıştır.’:

    V. Vasilikten kaçınma sebepleri

    Madde 348 - Aşağıdaki kişiler vasiliği kabul etmeyebilirler:

    1. Altmış yaşını doldurmuş olanlar,

    2. Sakatlığı veya devamlı hastalığı sebebiyle görevi güç-lükle yapabilecek olanlar,

    3. İkiden çok çocuğun velisi olanlar,

    4. Üzerinde vasilik görevi olanlar,

    5. Yasama Meclisi ve Bakanlar Kurulu üyeleri, Yüksek Mahkeme Başkan ve üyeleri, hâkimlik ve savcılık mesleği mensupları ile önemli yönetim sorumlusu kamu görevlileri.”


  • “1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘1) Terim ve ifade: Terimler Anayasa’ya ve yukarıki maddelere uydurulmuş, ifade sadeleştirilmiş ve maddenin kenar başlığı, İsviçre aslına uygun olarak, (çekimsenme sebepleri) olarak değiştirilmiştir. Bundan başka maddenin ilk fıkrasında, ortada çekimsenme sebepleri olunca, atanmış olan vasinin bu vasiliği kabul etmeyebileceği açıkça belirtilmiştir.

    2) Biçim değişikliği, yoktur.

    3) Hüküm değişikliği: Bu maddenin (3) numaralı ben-dinde (dörtten fazla çocuğun velisi bulunanlar) denilmektedir. Bugün sosyal ve iktisadî hayat şartları o derece güçleşmiştir ki, bir tek çocuğu olanlar bile onun şahsına ve mallarına özen gösterme hususunda güçlük çekmektedirler. Durum böyle olun-ca dört çocuklu bir kimseyi bir de vasi atamak ve bu vasiliği kabule zorlamak adaletli bir çözüm yolu değildir. Bu sebeple bu (3) numaralı bent değiştirilerek (ikiden çok çocuğun velisi olanlar) biçimine konulmuştur. Böylece meselâ üç çocuğu olan bir kimse vasiliği kabul etmeyebilir. Halbuki şimdi yürürlükte olan metne göre ancak beş çocuğu olan kimse vasiliği kabul etmeyebilecektir. Böylece bu bent bugünkü hayat şartlarına daha uygun bir duruma sokulmuştur.’:

    V. Çekimsenme sebepleri.

    Madde 367 - Aşağıdaki kimseler vasiliği kabul etmeyebilirler.

    1- Altmış yaşını doldurmuş olanlar;

    2- Sakatlıkları yüzünden vasilik görevini güçlükle yapa-labilecek olanlar;

    3- İkiden çok çocuğun velisi olanlar;

    4- Üzerinde iki vasilik veya işi aşkın bir vasilik bulunanlar;

    5- Milletvekilleri, Bakanlar Kurulu üyeleri ve Yargıtay başkan ve üyeleri.”