-
Adalet Komisyonu Raporu
«Tasarının 192 nci maddesine, eşlerden her birinin meslek ve iş seçiminde ve bunların yürütülmesinde evlilik birliğinin huzur ve yararını gözönünde tutacağına ilişkin bir cümle ilave edilmiştir.»
-
«1998 Tasarısı»ndaki Gerekçe
«Madde 192- İsviçre Medenî Kanununun 167 nci maddesi hükmü göz önünde tutulmak suretiyle kaleme alınmıştır. Kadının bir meslek ve sanatla iştigal etmesinin kocanın iznine tâbi olduğuna ilişkin yürürlükteki kanunun 159 uncu maddesi hükmü Anayasa Mahkemesi tarafından Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edilmiştir. İsviçre’de yasa koyucu bu yöndeki hükmü değiştirmiş, sadece kadının değil her iki eşin de meslek ve iş seçiminde diğer eşin ve ailenin huzurunun göz önünde tutulması gerektiğini kabul etmiştir.»
-
«1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe
«.......................... Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesine İlişkin Sözleşmede kadınların serbestçe çalışma ve meslek edinme özgürlüğüne sahip olduğu kabul edilmiştir. Nitekim, kadının bir meslek edinme özgürlüğüne sahip olduğu kabul edilmiştir. Nitekim, kadının bir meslek ve sanatla iştigal etmesinin kocanın iznine tâbi olduğuna ilişkin yürürlükteki Kanunun 159 uncu maddesi hükmü Anayasa Mahkemesi tarafından Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edilmiştir. Maddeyle Sözleşme hükümleri de gözönünde tutulmak suretiyle, sadece kadının değil her iki eşin de meslek veya iş seçiminde diğer eşin iznini almak zorunda olmadığı kabul edilmiştir.»
-
“1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe:
Madde 155- Madde, yürürlükteki kanunun 159. madde-sini karşılamaktadır.
Yürürlükteki metin, karının meslek veya sanatına ilişkindir. Tasarıda ise eşler arasında eşitlik esası gözönünde tutularak her iki eşin meslek ve sanatına ilişkin kural düzenlenmiştir.
Eşlerden her biri kendi meslek veya sanatının seçiminde ve bunların icrasında diğer eşin iznini almak zorunda değildir. Ancak her eş bu konularda evlilik birliğinin ve diğer eşin menfaatini gözönünde tutmak zorunda olacaktır.’:
«C. Meslek ve sanat icrası
Madde 155- Eşlerden her biri meslek ve sanat seçiminde ve bunların icrasında diğer eşin ve evlilik birliğinin menfaatle-rini gözönünde tutar.»
-
“1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe:
‘1) Terim ve ifade : Terimler öteki maddelere ve Ana-yasa’ya uydurulmuş, ifade sadeleştirilmiştir. Son fıkradaki (men ettiği takdirde) terimi yerine (izin vermezse) deyimi kullanı-larak ifade maddenin öteki fıkralarına uygun hale getirilmiştir.
I. Biçim değişikliği, yoktur.
II. Hüküm değişikliği : İkinci fıkrada karının, belirli olmadan herhangi bir meslek veya sanatla uğraşmak istemesi ve kocasının izin vermesi halinde mahkemelere başvurması gibi durumları önlemek için bu fıkraya (belli) kelimesi eklenerek karının kocasından veya mahkemeden izin isterken hangi sanat veya meslekle uğraşmak istediğini bildirmesi imkânı sağlanmıştır. Bundan başka yine aynı fıkraya, üçüncü kişilerin bu hususta herhangi bir iddia ileri sürmeleri ihtimaline imkân bırakmamak için., istemin yalnız karı tarafından yapılabileceğini gösteren (iddia) kelimesi eklenmiştir. İyiniyetli üçüncü kişilerin haklarını koruma amacını güden üçüncü fıkranın, mal ayrılığı rejiminde uygulama alanı bulması pek düşünülemez. Bu kural ancak Medenî Kanunun 204 ve 217. nci maddeleri gereği olarak, daha çok mal birliği ve mal ortaklığı rejimlerinde karının mahfus (özel) mallarıyla sorumluluğu bakımından konulmuş olan bir hükümdür. Bu sebeple maddede, ifade sadeleştirilme-sinden ve terimlerde birlik sağlanmasından başka bir değişiklik yapılmamıştır.’:
«C. Karının meslek veya sanatı.
Madde 159- Eşler arasında hangi mal rejimi yürürlükte olursa olsun, karı ancak kocasının açık veya örtülü izniyle bir meslek veya sanatla uğraşabilir.
Koca izin vermez ve karı belli bir meslek veya sanatla uğraşmasında birliğin veya ailenin yararı bulunduğunu iddia ve ispat ederse, bu izin mahkemece verilebilir.
Koca, karısının bir meslek veya sanatla uğraşmasına izin vermezse bunun iyiniyetli üçüncü kişilere karşı geçerli olması için noterlikçe ilân edilmesi gereklidir.»