• «1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe

     «Madde 378 - 1984 tarihli Öntasarının 309 uncu maddesinden alınan bu madde, yürürlükteki kanunun 328 inci maddesini karşılamaktadır. Madde İsviçre Medenî Kanununun 341 inci maddesinde olduğu gibi üç fıkra hâlinde düzenlenmiştir. Maddede belirtilen “ticaret siciline kayıt” keyfiyetinin temsilcinin tacir sıfatı kazanmasına neden olmayacağı açıktır.»



  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘Madde 309 - Madde, yürürlükteki kanunun 328. madde-sini karşılamaktadır. Madde, kaynak İsviçre Medenî Kanunu-nun 341. maddesinde olduğu gibi üç fıkra hâlinde düzenlenmiştir. Atanacak temsilcinin ticaret siciline kaydı öngörülmüş-tür. Bununla beraber ticaret siciline kaydedilmesiyle temsilcinin tacir sıfatını alması söz konusu değildir.’:

     

    «b. Yöneticinin yetkisi

    Madde 309 - Ortaklar içlerinden birini ortaklığa yönetici olarak atayabilirler.

    Yönetici, ortaklığı yönetir ve ortaklıkla ilgili işlemlerde onu temsil eder.

    Ortaklığı kimin temsil edeceği ticaret siciline kaydedilmiş olmadıkça diğer ortakların temsil yetkisi bulunmadığı iyiniyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemez.»


  • “1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘1) Terim ve ifade: Terimler öteki maddelere uydurulmuş, ifade sadeleştirilmiştir. Terim hususunda yapılan değişikliklerden başlıcası (müdür) terimi yerine (başkan) teriminin konulması olmuştur. Bunun sebebi aile mal ortaklığının iktisadî ve hukukî bakımdan bir çeşit aile topluluğu olması ve yukarıda 318, 319 ve 320 nci maddelerde (aile başkanı) deyiminin bir terim olarak kabul edilmiş olunmasıdır. Başka bir deyimle, yukarıda ev hakimiyetine ait ikinci ayırımda (aile başkanı) tabiri kullanıldığı için, burada da, ona paralel olarak (aile mal ortaklığının başkanı) denilmesi, bu ortaklığın özel ailevî niteliğini belirtmek bakımından, yararlı hatta gerekli görülmüştür. Nitekim İsviçre Medenî Kanunun Almanca ve İtalyanca metinlerinde (aile mal ortaklığının başı) veya (başkanı); Fransızca metninde ise (aile mal ortaklığının şefi) deyimleri kullanılmış ve (müdür) tabirinden kaçınılmıştır. Bütün bunlar gözönüne alınarak Türkçe metinde de (başkan) deyimi tercih edilmiştir. Kenar başlıkta yapılan bu değişiklik sonucunda maddenin metnindeki terimler de ona göre değiştirilmiştir.

    2) Biçim değişikliği, yoktur. Tasarının bu maddesi yürürlükteki maddede olduğu gibi, üç fıkradır.

    3) Hüküm değişikliği: Birinci ve ikinci fıkralarda ifade düzeltmesinden ve terim değişikliğinden başka bir değişiklik yapılmamış, ancak üçüncü fıkrada hem, aslına uygun olarak, ifade açıklanmış, hem de ortaklığın mümessilinin kaydedilmesi gereken kütüğün, ticaret sicili olduğu hususunda bir kayıt eklenmiştir. Bugün yürürlükte olan metne göre bu kütüğün, hangi kütük olduğu açıklanmadığı için, aile mal ortaklığı kurulması ve buna bir başkan atanması halinde kütüğe geçirmenin nasıl yapılacağı belli değildir. Üçüncü fıkrada yapılan bu ekleme ile bu boşluk doldurulmuştur.’:

     

    «b) Başkanın yetkisi.

    Madde 328 - Ortaklar içlerinden birini aile mal ortaklığına başkan seçebilirler.

    Başkan ortaklığa ait bütün işlerde ortaklığı temsil eder ve işletmeyi yönetir.

    Öteki ortakların temsil yetkisinden yoksun olmaları, iyi-niyetli üçüncü kişilere karşı ancak ortaklığı kimin temsil edeceğinin ticaret kütüğüne yazılmış olması halinde geçerli olur.»