• “1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     «Madde 409 - Madde yürürlükteki 359 uncu maddeden kısmen değiştiri-lerek ve arılaştırılarak alınmıştır. Savurganlık, alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı, kötü yaşam, kötü yönetim ve isteğe bağlı kısıtlama hâllerinde kişinin dinlenmesi zorunluluğu öngörülmüştür.

    Maddenin ikinci fıkrasında akıl hastalığı ve akıl zayıflığı sebepleriyle kısıtlamanın ancak uzman bilirkişi raporu ile mümkün olduğu kabul edilmektedir. Bu fıkraya eklenen yeni bir hükümle, hâkimin bilirkişi raporuna rağmen gerektiğinde kısıtlanması istenen kişiyi dinleyebilmesi öngörülmüştür. Bu hüküm sayesinde, uygulamada zaman zaman yakınmalara neden olan, kötüniyetli olarak, aslında akıl hastası ya da akıl zayıfı olmadığı hâlde kişilerin gıyaplarında mahkeme kararlarıyla kısıtlanmalarının önüne geçilmek istenmiştir.»



  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘Madde 340 - Madde, yürürlükteki Kanunun 359. madde-sini karşılamaktadır. Başlık, maddenin muhtevasına uygun ola-rak “yargılama usulü” şeklinde değiştirilmiştir. Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı hâlinde başvurulan bilirkişinin bu alanda “uzman” olması gerektiği vurgulanmıştır. Hüküm değişikliği yoktur.’:

    C. Yargılama usulü

    I. İlgilinin dinlenmesi ve bilirkişi raporu

    Madde 340 - Bir kimse dinlenmeden, savurganlığı, içki düşkünlüğü, kötü hâli veya kötü yönetimi sebebiyle kısıtlana-maz.

    Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle kısıtlamaya, ancak uzman bilirkişinin raporu üzerine karar verilir. Bilirkişi raporunda, kısıtlanması istenen kişinin daha önce mahkemece dinlenmesinin yararlı olup olmayacağı açıkça belirtilir.”


  • “1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘1) Terim ve ifade: Terimler öteki maddelere uygun duruma getirilmiş, ifade sadeleştirilmiştir. Yukarıda 356 ncı maddenin gerekçesinde belirtilen bazı terim değişiklikleri yapılmış ve maddenin metni, Almanca ve İtalyanca aslına uygun olarak basitleştirilmiştir.

    2) Biçim değişikliği: İki ayrı kuralı kapsayan bu madde bağımsız iki fıkraya ayrılmıştır.

    3) Hüküm değişikliği, yoktur.’:

    C. Yargılama usulü.

    I. Dinleme ve bilirkişiye başvurma.

    Madde 359 - Bir kimse mahkemece dinlenmedikçe, israf, içki düşkünlüğü, çirkin hayat sürme veya mallarını kötü yö-netme sebebiyle kısıtlanamaz.

    Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle kısıtlamaya ancak bilirkişi raporu alındıktan sonra karar verilebilir; kısıtlanacak kimsenin önceden dinlenmesinin zararlı olup olmıyacağının da raporda belirtilmesi gereklidir.”