-
1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe
«Madde 368 - Yürürlükteki Kanunun 319 uncu ve İsviçre Medenî Kanu-nunun 332 nci maddelerini karşılayan bu maddedeki tek hüküm değişikliği, ev reisinin göstermesi gereken özenin ölçüsünü düzenleyen üçüncü fıkrada yapıl-mıştır. Yürürlükteki metne ve 1984 tarihli Öntasarısıyla İsviçre Medenî Kanunundaki kaynak maddeye göre bu özen, ev reisinin kendi eşyasına göstereceği özenle aynı iken; maddede bu ölçüden ayrılınmış ve somut olayın özelliğine göre gösterilmesi gereken objektif bir özen aranmıştır.»
-
“1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe
‘Madde 300 - Madde, yürürlükteki Kanunun 319. maddesini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur. Ancak “umu-mi kaideler” şeklindeki başlık “ev düzeni” olarak değiştiril-miştir.’:
“B. Hükümleri
I. Evdüzeni
Madde 300 - Birlikte yaşayan kimseler evin düzenine tâbidir. Bu düzenin kuruluşunda, ev halkından herbirinin ya-rarı adil biçimde gözetilir.
Ev halkından her biri, özellikle öğrenimi, eğitimi, dini inançları, meslek ve san’atı için gerekli özgürlükten yararlanır.
Evreisi, birlikte yaşayanların evdeki eşyasını kendi eş-yasına karşı göstereceği özen ile korumak ve güven altında bulundurmakla yükümlüdür.»
-
“1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe:
‘1) Terimler, yukarıki maddelere uydurulmuş, ifade sa-deleştirilmiş ve aşağıda hüküm değişikliği kısmında belirtilen sebeplerle, bazı terimlerde köklü değişiklikler yapılmıştır.
2) Biçim değişikliği, yoktur. Madde bugün yürürlükte olan metindeki gibi üç fıkradan oluşmuştur.
3) Hüküm değişikliği, 319 uncu maddenin bugünkü met-ninin (I) rakkamını taşıyan kenar başlığında (umumî kaideler) denilmiştir. Oysa burada maksat evin iç düzenidir. Nitekim İsviçre Medenî Kanununun Fransızca ve İtalyanca metinlerinde bu nokta çok açık olarak belirtilmiştir. Bu sebeple bu kenar başlık (ev düzeni) olarak belirtilmiştir.
Maddenin metnine gelince birinci fıkranın bu gün yürürlükte olan metninden, sanki önceden konulmuş (ev kaideleri) varmış gibi bir mana çıkmaktadır. Halbuki maddenin maksadı, bu ev kurallarının, aile başkanı tarafından korunması, yani ev düzeninin aile başkanınca kurulmasıdır. Aile başkanı bunu yaparken aile bireylerinden herbirine karşı adaletli bir şekilde davranması da bu maddenin istediği hususlardan biridir. Bu sebeple birinci fıkra ona göre kaleme alınmıştır. İkinci fıkrada (talim) kelimesi yerine, maksada daha uygun olarak (öğrenim ve eğitim) terimleri konulmuştur. Bu terimler aynı zamanda Anayasa’da yer almış olan terimlerdir. Üçüncü fıkra ise, esaslı bir kural değişikliğine uğramamış olmakla birlikte, İsviçre as-lına uygun olarak yeniden kaleme alınmıştır.’:
“Sonuçları.
I. Ev düzeni.
Madde 319 - Aile başkanı, ev halkının bağlı olacağı düzeni koyarken onlardan herbirinin çıkarlarını adaletle gözetmek zo-rundadır.
Özellikle ev halkının öğrenim ve eğitimleri ve meslek faaliyetleri ve dinî ihtiyaçlarının giderilmesi için gerekli özgürlüğün onlara tanınması lâzımdır.
Aile başkanı ev halkının getirdikleri eşyayı, tıpkı kendi eşyası gibi, özenle saklamak ve zarardan korunmak zorundadır.”