-
Adalet Komisyonu Raporu
«Tasarının 219 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (2) numaralı bendinin başındaki “Sosyal güvenlik” ibaresinden sonra yer alan “ve” kelimesi “veya” şeklinde değiştirilmiştir.»
-
«1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe
«Madde 219- Madde İsviçre Medenî Kanununun 197 inci maddesinde olduğu gibi eşlerin edinilmiş mallarının nelerden oluştuğunu hükme bağlamaktadır. Birinci fıkrada edinilmiş mallardan bazıları sayılmıştır. İlke olarak mal rejiminin devamı süresince ivazlı, yani bir karşılık ödemek suretiyle elde ettikleri tüm malvarlıkları edinilmiş mallardan sayılacaktır.
İkinci fıkranın (1) numaralı bendinde, bir eşin çalışmasının yani emeğinin karşılığı olarak elde ettiği tüm değerler hükme bağlanmıştır. (2) numaralı bentte bir eşe, sosyal güvenlik ve sosyal yardım kurum ve kuruluşları veya personele yardım amacı ile kurulmuş sandık benzerlerinin yaptığı ödemeler de edinilmiş mallar arasında sayılmıştır. Bu anlamda olmak üzere Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, yardımlaşma sandıkları gibi sosyal güvenlik kurumlarınca bir eşe ödenen tazminatlar ya da bağlanan aylıklar buraya girer.
İkinci fıkranın (3) numaralı bendinde, bir eşin çalışma gücünü kaybetmesi nedeniyle ödenen tazminatlar sayılmıştır. Bu anlamda olmak üzere bir iş kazası ya da trafik kazası sonucu çalışma gücünü tamamen veya kısmen kaybeden eşe ödenen tazminatlar edinilmiş mallardan sayılacaktır.
(4) numaralı bentte eşlerin kişisel mallarının gelirleri de edinilmiş mallar arasında sayılmıştır. Bu anlamda olmak üzere bir eşe miras yoluyla intikal eden ya da ikramiye olarak çıkan bir taşınmazın kira geliri, buraya dahildir.
(5) numaralı bent hükmü edinilmiş malların yerine ikame edilen değerleri de edinilmiş mal olarak korumaktadır. Bu anlamda olmak üzere edinilmiş bir malın bedel karşılığında elden çıkarılması hâlinde bu bedel; edinilmiş mal olarak bir arsanın kat karşılığı inşaat sözleşmesine konu edilmesi sonucu edinilen bağımsız bölümler buraya girer. Aynı şekilde edinilmiş bir malın hasara uğraması ya da yok olması hâlinde bunun için ödenen tazminatlar da edinilmiş mal sayılacaktır.»
-
“1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe:
‘Madde 183- Yürürlükteki kanunda bu maddeyi karşı-layan bir hüküm yoktur. Maddenin birinci fıkrası genel bir ifadeyle hangi malların edinilmiş mal sayılacağını belirtmektedir. Bunlar, mal rejiminin devamı süresince eşlerin karşılığını vererek elde ettiği mallardır.
İkinci fıkrada ise Örnek olarak bazı kategori mallar belirtilmiştir. Fıkra başlığındaki “özellikle” kelimesinden de anlaşılacağı gibi bunlar tahdidî değildir. Özel olarak belirtilenler şunlardır:
1.Bir eşin işinden kazandıkları. Aylık veya ücret buna dahil olduğu gibi, serbest meslek sahibi eşin kazancı de buna dahildir.
2. Bir eşe sosyal güvenlik ve sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının yaptığı ödemeler. Burada, çalışma yeteneğinin yok olması veya azalması dolayısıyla yapılan ödemeler söz-konusudur. Bu tür ödemelerin başında işsizlik sigortasınca belirli bir süreyle ödenen aylık gelir. Bu ödemeler kural olarak irat şeklinde yapılır. Ancak emeklilik ikramiyesi gibi kapital şeklinde ödenmesi de mümkündür.
3. Çalışma gücünün kaybı dolayısıyla ödenen tazminatlar. Bunların başında Borçlar Kanununun 46. maddesinde öngö-rülen cismanî zarar dolayısıyla uğranılan zarar için ödenen tazminat gelmektedir. Tazminat sermaye şeklinde ödenebileceği gibi irat şeklinde de ödenebilir.
4.Eşin kişisel mallarının gelirleri.
5.Edinilmiş mal yerine ikame edilen diğer değerler. Bunlar edinilmiş malın satış bedeli olarak veya başka bir şekilde o malın yerine geçen mal veya değerlerdir.’:
«C. Edinilmiş mallar
Madde 183- Bir eşin mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği mallar, kanunen edinilmiş maldır.
Bir eşin edinilmiş malları özellikle şunlardır:
2)İşinden kazandıkları,
3)Sosyal güvenlik ve sosyal yardım kurum ve kuruluş-larının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler,
4)Çalışma gücünün kaybı dolayısıyla ödenen tazminatlar,
5)Kendi kişisel mallarının gelirleri,
6)Edinilmiş mal yerine ikame edilen değerler.»