• «1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe

     «Madde 564 - Yürürlükteki Kanunun 506 ncı maddesini karşılamaktadır.

    Maddenin kenar başlığı içeriğine uygun olarak değiştirilmiş «Muayyen bir şeyin vasiyeti» yerine «Bölünmez mal vasiyetinde» deyimi kullanılmıştır.

    Maddeye eklenen ikinci fıkra ile, tasarruf konusu malın vasiyet alacaklısında kalması durumunda, malın tenkis sebebiyle vasiyet borçlusuna verilmesi gerekeninin, aksi hâlde tasarruf oranı içinde kalanın karar günündeki değerinin para olarak ödetilmesine karar verileceği hükme bağlanmıştır.

    Yürürlükteki madde bu konuyu, ölüme bağlı tasarruf açısından düzenlemiş ise de, Yargıtay içtihatları bunun belirli mala ilişkin sağlararası kazandırmaların tenkisinde de uygulanmasını kabul etmektedir. İşin mahiyetine uygun olan bu çözüm, yeni düzenlemede de kabul edilerek maddeye yeni üçüncü fıkra eklenmiştir.»



  • «1984 Tasarısı»ndaki Gerekçe:

     

    ‘Madde 488 - Madde, yürürlükteki Kanunun 506. madde-sini karşılamaktadır.

    Maddede, çeşitli vasiyet kategorileri içinde «belirli mal vasiyetinde» uygulanacak tenkis kuralları yer almaktadır. Yü-rürlükteki metin, bu kuralı ölüme bağlı tasarruf açısından dü-zenlemiş ise de Yargıtay içtihatları, bunun belirli mala ilişkin sağlararası kazandırmaların tenkisinde de uygulanmasını kabul etmektedir. İşin bünyesine uygun olan bu çözüm, tasarıda da kabul edilmiş ve bu hususta maddeye bir ikinci fıkra ilâve edilmiştir.’:

     

    «2. Belirli mal vasiyetinde

    Madde 488 - Değerinde azalma meydana gelmeden bölünmesi mümkün olmayan belirli bir mal vasiyeti tenkise tâbi olursa, vasiyet alacaklısı, dilerse tenkisi gereken kısmın değerini ödeyerek malı, dilerse tasarruf edilebilir kısmın değerini karşı-layan parayı talep edebilir.

    Bu kural sağlararası kazandırmaların tenkisinde de uygulanır.»


  • «1971 Tasarısı»ndaki Gerekçe:

     

    ‘1) Terim ve ifade: 506 ncı maddenin yürürlükteki metinde kenar başlığı «muayyen bir şeyin vasiyeti» dir. Almanca metinde buna «tek bir şeyin vasiyeti» denilmiştir. Bu kenar başlıklar maddenin içinde düzenlenmiş olan konuyu gereği gibi yansıtmamaktadır. Zira, müelliflerin de oybirliğiyle kabul ettikleri gibi, bu maddede ölüme bağlı bir tasarrufla miras olarak tek bir şey bırakılması değil, tek olsun, çok olsun, bölünmesi müm-kün olmayan bir şey bırakılması durumunda nasıl davranılması gerektiği düzenlenmektedir. Madde bu durumda, mal bırakılana bir seçme hakkı tanımış ve bunu düzenlemiştir. Bu sebeple ön tasarıda kenar başlık düzeltilerek «bölünmesi mümkün olma-yan şey bırakılmasında» biçimine konulmuş, ayrıca terimler yukarıdaki maddelere uygun duruma getirilmiş, ifade sade-leştirilmiştir.

    2) Biçim değişikliği, yoktur.

    3) Hüküm değişikliği, yoktur.’:

     

    «2. Bölünmesi mümkün olmayan şey bırakılmasında

    Madde 506 - Değerine zarar gelmeksizin bölünmesi müm-kün olmayan belli bir mal bırakılmasını öngören ölüme bağlı tasarruf indirime bağlı olursa, mal bırakılan kimse, dilerse indirimi gereken miktarın değerini ödeyerek o malı, dilerse tasarruf oranını karşılayan parayı isteyebilir.»