• «1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe

     «Madde 347 - Yürürlükteki Kanunun 273 üncü maddesini karşılayan bu madde, ifadede bazı değişiklikler yapılmak suretiyle, 1984 tarihli Öntasarının 264 üncü maddesinden alınmıştır. Yürürlükteki metne göre hüküm değişikliği yoktur.»



  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘Madde 264 - Madde, yürürlükteki Kanunun 273. maddesini karşılamaktadır. Hüküm değişikliği yoktur.’:

    «II. Çocukların yerleştirilmesi

    Madde 264 - Çocuğun bedenî ve fikri gelişmesi tehlikede bulunur veya çocuk manen terkedilmiş hâlde kalırsa, hâkim, çocuğu ana ve babadan alarak bir aile yanına veya bir kuruma yerleştirebilir.

    Ailenin huzuru çocuğun aile içinde kalması beklenemiyecek derecede bozulmuş ise ve hâl ve şartlara göre başka çare kalmamışsa, ana baba veya çocuğun istemi üzerine hâkim aynı tedbiri alabilir.

    Ana babanın ve çocuğun ödeme gücü yoksa bu tedbirin gerektirdiği harcamalar Devlet tarafından karşılanır.

    Nafakaya ilişkin hükümler saklıdır.»


  • “1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘1) Terim ve ifade: Bu maddenin şimdi yürürlükte olan metnindeki (çocukların yerleştirilmesi) kenar başlığı çok mücerret bir deyimdir. Zira bundan, çocukların nereye, nasıl yerleştirileceği anlaşılmamaktadır. Bu sebeple bu kenar başlığa, Almanca aslında olduğu gibi (çocukların baktırılması) denil-miştir; zira maddenin metninden anlaşıldığı gibi bu maddenin amacı çocukların sadece bir yere yerleştirilmesi değil, yerleşti-rilme yoluyla baktırılması ve eğitilmesidir; yani burada (yerleştirme) bir yol bir vasıtadır; esas amaç (baktırma ve eğitme) dir. Maddenin metnine gelince bunda ifade sadeleştirilmiş ve öteki terimler Anayasa’ya ve diğer maddelere uygun hale ko-nulmuştur.

    2) Biçim değişikliği: Ayrı ayrı üç kuraldan meydana gelmiş olan bu maddenin şimdi yürürlükte olan metninde fıkra baş-larına uyulmamış ve böylece dört cümlelik tek bir madde yapıl-mıştır. Oysa yasanın maddelerinde nitelik bakımından birbirinden ayrı olan kuralların kolaylıkla anlaşılması ve yorumlanması her kuralın ayrı bir fıkra halinde olmasıyla mümkündür. Ni-tekim İsviçre Medenî Kanununun, bizim 273 üncü maddeyi karşılayan 284 üncü maddesi bu usule uyularak kaleme alınmıştır. Bu Öntasarıda da kanunun İsviçre aslı her zaman gözö-nünde bulundurulmak suretiyle fıkraların birbirinden ayrılması prensip olarak kabul edilmiş olduğu için, 273 üncü madde İsviçre aslı gibi, üç bağımsız fıkraya ayrılmıştır.

    3) Hüküm değişikliği: Bu maddede esaslı bir kural de-ğişikliği yoktur. Ancak maddenin ikinci fıkrasındaki (temerrüt) kelimesinin, borçlar hukukunda terim olarak özel bir anlamı bulunduğundan burada, İsviçre aslına uygun olarak (direnme) terimi kullanılmış, üçüncü fıkrada, giderlerin Devletçe ödeneceği yerine (Devlet veya ilgili öteki kamu kurumlarınca) denilerek bu alandaki özel kanunlar gözönünde bulundurulmuştur. Böylece belediye ve köyler gibi kendilerine birçok sosyal ödevler düşen kurumların ödevleri belirtilmiş olmaktadır. Bu maddenin en son cümlesindeki (nafaka) terimi yalnız olarak kullanılınca, (katılma nafakası) veya (yoksulluk nafakası) gibi başka nafaka kurallarını hatıra getirdiği için burada, Almanca ve İtalyanca asıllarında olduğu gibi (hısımların nafaka yükümlerine ilişkin kurallar) denilerek Medenî Kanunun 315 inci maddesine açıkça yollama yapılmış bulunmaktadır.’:

    «II. Çocukların baktırılması.

    Madde 273 - Çocuğun beden veya düşünce sağlığı ve esenliği devamlı olarak tehlikede bulunur veya çocuk koruma ve ilgiden bırakılırsa, vasilik katı onu ana ve babadan alarak uygun bir aile yanına veya bir kuruma yerleştirmekle ödevlidir.

    Çocuk, ana ve babanın emirlerine şirretlikle karşı gelmekte direnir ve durumun gereğine göre bunun önüne geçmek için başka bir yol bulunmazsa, vasilik katı, ana babanın istemi üzerine, aynı tedbirleri alır.

    Bu tedbirlerin gerektirdiği giderler, eğer ana baba ve çocu-ğun ödeme güçleri yoksa, Devletçe veya ilgili öteki kamu kurumlarınca ödenir; hısımların nafaka yükümlerine ilişkin kurallar saklıdır.»