-
«1998 ve 1999 Tasarısı»ndaki Gerekçe
«Madde 195- Yürürlükteki Kanunun 161 inci maddesini karşılamaktadır.
Madde İsviçre Medenî Kanunun 172 nci maddesindeki yeni hükme uygun olarak kaleme alınmıştır. Eşler ayrı ayrı ya da birlikte hakime başvurmak suretiyle, aile yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğiyle ilgili önemli bir uyuşmazlığın doğması hâlinde gerekli müdahâlenin yapılmasına karar verilmesini isteyebilecektir.
Müdahalesi istenen hâkim, bu konuda eşleri uyarma, onları uzlaştırma ya da eşlerin birlikte rıza göstermesi hâlinde onların huzur ve mutlulukları için uzman kişilerin önerileri yönünde karar verme yetkisine sahiptir.
Maddenin üçüncü fıkrası hâkime, eşlerden birinin istemi üzerine kanunlarda öngörülen önlemleri alma yetkisini de tanımaktadır. Bu hüküm hâkime, istem üzerine eşlerin ayrı yaşamalarına, eşlerin meslek ve işine, eşlerin çocuklarla ilişkilerine, evlilik birliğine ilişkin katkılara yönelik önlem hükmünde kararlar verme yetkisini tanımıştır.
Maddenin ikinci fıkrasındaki “uzman kişilerin yardımını” isteme, İsviçre Medenî Kanununun 171 inci maddesinde “Evlilik veya Aile Danışma Büroları”nın yardımını isteme şeklinde kaleme alınmıştır. Ülkemizde bu tür bürolar bulunmadığından, maddede “uzman kişilerin yardımını isteme” şeklinde genel bir hükme yer verilmiştir.»
-
“1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe:
‘Madde 157- Madde, yürürlükteki Kanunun 161. madde-sini karşılamaktadır.
Tasarıda, hâkimin müdahalesine, sadece bir tarafın kabahatlı olması hâli için değil, evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda eşlerin uyuşmazlığa düşmeleri hâli için de imkân veril-miştir. Zira eşler arasında eşitlik kabul edilip hiç birinin oyuna üstünlük tanınmadığına göre, uyuşmazlıkların, hâkimin müdahalesi ile çözümünü öngörmek zorunluluğu vardır.
Hâkim, başvuru üzerine tarafları hemen davet ederek anlaştırmaya çalışacak ve bir anlaşma sağlanamadığı takdirde anlaşmazlığın giderilmesi için yine kanunda öngörülen tedbirleri alacaktır.’:
«E. Birliğin korunması
I.Genel olarak
Madde 157- Aileye yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi hâlinde, eşlerden her biri hâkimin müdahalesini isteyebilir.
Hâkim eşlere yükümlülüklerini hatırlatır ve onları anlaştırmaya çalışır.
Hâkim, gerektiği takdirde eşlerden birinin istemi üzerine kanunda öngörülen tedbirleri alır.»
-
“1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe:
‘1) Terim ve ifade : Terimler Anayasa’ya ve öteki madde-lere uydurulmuş, ifade sadeleştirilmiştir.
2)Biçim değişikliği, yoktur.
3)Hüküm değişikliği : Hukuk Muhakemeleri Usulü Ka-nunu, evlilik birliğinin korunmasıyla ilgili davalara sulh mahkemesinin bakacağını kabul ettiğinden bu maddedeki yargıcın, kendisine başvuran eşin ikametgâhı sulh yargıcı olduğunda tereddüt yoktur. Ancak boşanma davası açılmışsa o zaman tedbirle ilgili iddia ve istemlerin de boşanma davasına bakan asliye mahkemesinde görülmesi tabiidir. Yargıtay’ın İçtihadı Birleş-tirme Kararıyla bu nokta esasen çözümlenmiştir.’:
«E. Evlilik birliğinin korunması.
I.Genel olarak
Madde 161- Eşlerden biri evlilik birliğine karşı olan ödev-lerini ihmal eder veya eşini tehlikeye utanca veya zarara maruz bırakırsa bu eş, yargıcın müdahalesini isteyebilir.
Yargıç kusurlu eşe ödevleri için uyarmada bulunur; uyar-ma bir sonuç vermezse birliğin korunması için yasaya göre gerekli tedbirleri alır.»