• “1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     «Madde 53– Yürürlükteki Kanunun 51 inci maddesini karşılamaktadır.

    Maddenin yeri, yürürlükteki hükümden, kaynak Kanundan ve 1984 tarihli Öntasarıdan farklı bir sistematik izlenmek suretiyle, “malvarlığının tasfiyesi” konusu “malvarlığının özgülenmesi” konusunun önüne alınmıştır. Bunun sebebi, özgüleme aşamasının, ancak tasfiyeden sonra söz konusu olabileceği gerçeğidir.

    Madde içerik itibarıyla, yürürlükteki metinden ve kaynak Kanundan ayrı-larak, 1984 tarihli Öntasarının 52 nci maddesi hükmündeki tercihi izlemiştir. Buna göre, sona erme sebebi gerçekleşen tüzel kişinin tasfiyesi, yürürlükteki metinde olduğu gibi “...kooperatif şirketlere tatbik edilen hükümlere tevfikan...” değil, kanunda ve kuruluş belgesinde aksine hüküm bulunmadıkça, terekenin resmi tasfiyesine ilişkin hükümlere göre yapılır. Sona erme sebebi gerçekleşen tüzel kişinin tasfiyesinde uygulanacak olan terekenin resmi tasfiyesine ilişkin hükümler ile kasdedilen ise 632 ve 633 üncü maddeler hükümleri değil, 634 ila 636 ncı maddeleri arasında getirilmiş olan tasfiye usulü hükümleridir. Hakim bu hükümleri doğrudan değil, ancak kıyasen uygulayabilir.»


  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     ‘Madde 52– Madde, yürürlükteki Kanunun 51. maddesini karşılamaktadır. Yürürlükteki Kanunda ‘tasfiyenin kooperatif şirketlere tatbik edilen hükümlere göre yapılacağı’ belirtil-miş-tir. Türk Ticaret Kanununun 489. maddesi ise ‘kooperatiflerin tasfiyesini, anonim şirketlerin tasfiyesi hükümlerine’ tabi tutmaktadır. Halbuki anonim şirketlerin tasfiyesine ilişkin hü-kümleri Medeni Hukuk tüzel kişilerine uygulamağa çalışmak amaca uygun düşmemektedir. Bu sebeple tasarıda, ‘tasfiyenin terekenin resmi tasfiyesine ilişkin hükümlere tabi olması’ esası kabul edilmiştir.’:

    «II. Malvarlığının tasfiyesi

    Madde 52– Tüzel kişilerin malvarlıklarının tasfiyesi, ka-nunda ve kuruluş belgelerinde aksine hüküm bulunmadıkça terekenin resmi tasfiyesine ilişkin hükümlere göre yapılır.»


  • “1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     ‘1) Terim ve ifade: (Saf) yerine (arı), (tasfiye) yerine (arıtım) ve (tasfiye etmek) yerine de (arıtmak) terimleri bugün bilim dilinde, gerek kimya ve gerek hukuk dilinde bilimsel terim olarak yerleşmiş kelimelerdir. Bu sebeple bu Türkçe kelime tercih olunmuştur.

    2) Biçim değişikliği, yoktur.

    3) Hüküm değişikliği: 51 inci maddenin bugün yürürlükte olan metninde «tüzel kişilerin (kooperatif şirketlere) uygulanan kurallara göre arıtılacağı» yazılıdır. Kooperatif ortaklıklara ait kurallar ise Türk Ticaret Kanununun 489 uncu maddesinin son fıkrasında olup bu fıkrada; «............ anonim şirketlerin ........... tasfiyeleri hakkındaki hükümler; kooperatif şirketler hakkında dahi tatbik olunur» denilmek suretiyle anonim şirketlere yollama yapılmıştır. Bu sebeple 51 inci maddede kooperatif ortaklıklara yollama yapılarak, dolaylı yollardan, anonim ortaklıklarının arıtım hükümlerine atıf yapılmış bulunmaktadır. Bu garip durumu ortadan kaldırmak için bu maddede kooperatif ortaklıklara değil, doğrudan doğruya anonim ortaklıklara yollama yapılması uygun görülmüş ve madde o yolda düzeltil-miştir.’:

     «II. Arıtım.

    Madde 51– Tüzel kişilerin malları, anonim ortaklıklarda uygulanan kurallara göre arıtılır.»