• “1998 ve 1999 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     «Madde 450 - Yürürlükteki Kanunun 393 üncü maddesini karşılamaktadır.

    Maddede vasinin önemli işlerde vesayet altındaki kişinin görüşünü alma yükümlülüğü getirilmiştir. İsviçre Medenî Kanununun 409 uncu maddesinde bu görüşün alınmasında küçük için bir yaş ölçüsü getirilmiştir. Buna göre küçük onaltı yaşında ise görüşüne başvurulabilecektir. ancak böyle bir yaş sınırının getirilmesi isabetli görülmemiştir. Çocuk Hakları Sözleşmesinin 12 nci maddesinin birinci bendinde “görüşlerini oluşturma yeteneğine sahip çocuğun kendini ilgilendiren her konuda görüşlerini açıklama, bu görüşlerde çocuğun yaşı ve olgunluğuna göre gereken özenin gösterilmesine” riayet hükmü öngörülmüştür. Bu nedenledir ki, Alman Medenî Kanununun 1827 nci maddesinden, görüşüne başvurma konusunda getirilmiş bulunan yedi yaş sınırı kaldırılmıştır.

    Bu gerekçelerle maddeye bir yaş sınırı konulmadan, çocuğun görüşlerine başvurmada ölçü olarak “görüşlerini oluşturma ve açıklama yeteneğine sahip” olma ölçüsü getirilmiştir.

    Maddenin ikinci fıkrası yürürlükteki ikinci fıkradan arılaştırmak suretiyle aynen alınmıştır.»



  • “1984 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘Madde 374 - Madde, yürürlükteki Kanunun 393. madde-sini karşılamaktadır. Yürürlükteki metindeki “muhim tasarruflar” deyimi yerine tasarıda “önemli işler” deyimi konulmuş-tur.’:

    “3. Vesayet altındaki kişinin görüşü

    Madde 374-Vesayet altına alınan kişi ayırım gücüne sahip ve onbeş yaşını tamamlamış ise vasi, önemli işlerde karar vermeden önce mümkün olduğu takdirde onun görüşünü almakla yükümlüdür.

    Vesayet altına alınan kişinin yapılan işi uygun bulmuş olması vasiyi sorumluluktan kurtarmaz.”


  • “1971 Tasarısı”ndaki Gerekçe

     

    ‘1) Terim ve ifade: Terimler öteki maddelere ve Anaya-sa’ya uydurulmuş, ifade sadeleştirilmiştir. Yürürlükteki metnin uzun olan kenar başlığı değiştirilerek (vesayetlinin oyu) biçi-mine konulmuş, birinci fıkradaki (mühim tasarruflar) kelimesi yerine, 391 inci maddenin gerekçesinde belirtilen sebeplerle, İsviçre aslına uygun olarak (önemli işler) denilmiştir.

    2) Biçim değişikliği, yoktur, Madde, yürürlükteki metinde olduğu gibi iki fıkradan ibarettir.

    3) Hüküm değişikliği: Birinci fıkraya, İsviçre aslında oldu-ğu gibi (bir karar vermeden önce) ibaresi eklenmiş ve bundan başka vesayetlinin oy’unu alma hususunun, mümkün olan hallerde, vasi için bir zorunluluk olduğu belirtilmiştir. Böylece madde şimdiki yumuşak halinden çıkarılarak, vesayetlinin haklarını koruyacak biçimde, daha kuvvetli bir ifadeye bağlanmıştır. Ayrıca maddedeki (mallarını idareye müteallik) ibaresi kaldırılarak, ister mala ister kişiye ait olsun, bütün işlerde, mümkünse, vesayetlinin oyunu almak zorunluğu gösterilmiştir. Esasen maddenin İsviçre aslının Almanca metninde de durum böyledir.

    Bu maddede yapılan önemli bir değişiklik de yaş sınırının (16) dan (15) e indirilmesidir; zira Medenî Kanunumuzda gerek yargısal erginlikte (madde 12) gerek vasiyette (madde 499) gerekse (kısmen) evlenmede (madde 88/II) yetenek 15 yaşın doldurulmasıyla kazanıldığından, bunlara paralel olarak 393 üncü maddedeki yaş sınırı değiştirilmiştir. İkinci fıkrada (bu rey’i) yerine (oy’una uymak) kelimeleri konulmuştur; zira oy sonucu müsbet olabileceği gibi, menfi de olabilir. Halbuki ikinci fıkradan maksat vesayetlinin bir hususta olumlu veya olumsuz oy vermesi halinde vasinin ille onun oy’una uyması zorunluğu değildir. Vasi için böyle bir zorunluk yoktur. Bu sebeple, vesayetlinin oy’una uygun hareket ettiği için vasi kendisini sorumluluktan kurtaramaz. İşte bu fıkra bu noktayı belirtecek şekilde açıklanmış ve düzeltilmiştir.’:

     

    “3. Vesayetlinin oyu.

    Madde 393 - Vesayetli sezgin ve onbeş yaşını doldurmuş ise, vasi önemli işlerde bir karar vermeden önce, mümkünse, onun da oyunu almak zorundadır.

    Vesayetlinin oy’una uymak vasiyi sorumluluktan kurtarmaz.”