Tasarrufun İptali-Rüçhanlı Alacak-İpotek Bedeli

Tasarrufun iptali davasına konu olan taşınmazı, borçludan satın almış olan üçüncü kişinin (veya bu kişiden aynı taşınmazı satın almış olan kötü niyetli olduğu kabul edilebilecek durumda bulunan dördüncü kişinin) “yakın akrabasının” borcundan (aldığı krediden) dolayı banka lehine kurulan ipotekten, tasarrufun iptali davasını kazanmış olan davacı-alacaklı etkilenir mi? Bu ipoteğin, davacı-alacaklıya karşı bir önceliği bulunur mu?

Şikâyetçi bankanın icra mahkemesine başvurusunda, ihale konusu takınmaz üzerinde lehlerine ipotek bulunduğunu ve satışın muvafakatleri olmamasına rağmen ipotek bedeli altında yapıldığım ilen sürerek ihalenin feshini talep elliği anlaşılmıştır.

İcra takip dosyasının incelenmesinde, alacaklı Turgut Balcı tarafından borçlu Kemal Uçak aleyhine kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla ilamsız icra takibine başlandığı, ihale konusu taşınmaz malikinin 3.kişi Oğuz Uçak olup. adı geçen tarafından şikayetçi banka lehine 01.08.2005 tarihli ipoteğin tesis edildiği, taşınmaz hakkında takip alacaklısı Turgut Balcı tarafından açılan tasarrufun iptali davasının Bergama 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.12.2010 tarih ve 2010/617 H. - 837 K. sayılı ilamı ile kabul edildiği ve bu ilam doğrultusunda taşınmazın satışının yapıldığı, şikayetçi ipotek alacaklısının ipotek bedeli altında satışa onayının olmadığını bildirdiği görülmüştür.

İİK’nun 129. maddesinde, arttırma bedelinin, "satıp isteyenin alacağına rüçhanı olan alacakların toplamından fazla olması" ve bundan başka paraya çevirme ve paylaştırma masraflarını geçmesinin zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır.

İİK’nun 283/1. maddesine göre "davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, bu davaya konu teşkil eden mal üzerinde cebri icra yolu ile, hakkını almak yetkisini elde eder ve davanın konusu taşınmazsa, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın tashihine mahal olmadan o taşınmazın hacız ve satışını isteyebilir." Satış ile 3.kişiye geçen mülkiyet tasarrufun iptaline karar verilmesi ile borçluya gen dönmez. Yalnızca, alacaklıya, 3.kişiye ait taşınmaz üzerine haciz koydurarak sattırmak suretiyle alacağını tahsil imkânı verir. Hac/e dayanak yapılan tasarrufun iptali ilamında da anılan yasa hükmüne uygun olarak yalnızca satış işleminin iptaline katar verilmekle yetinilmiş olup 3.kişi adına olan tapu kaydının iptali ile borçlu adına tesciline dair bir hüküm kurulmamıştır, B:u nedenle taşınmazın mülkiyeti 3 kişiye aittir.

Tasarrufun iptali davası, takıp alacaklısı Turgut ile taşınmaz maliki Oğuz arasında görülmüştür. Tasarrufun iptali davasında ipotek alacaklısı banka taraf olmadığı gibi ipoteğin kaldırılması da söz konusu değildir. Dolayısıyla tesis edilen ipotek bedeli rüçhanlı alacak kapsamındadır.

Somut olayda ihale bedelinin rüçhanlı alacak olan şikayetçi bankanın alacağını karşılamadığı gibi adı geçeninde satışın daha aza yapılmasına muvafakati yoktur Bu nedenle ihale İİK’nun 129. maddesi hükmüne uygun yapılmamıştır.

O halde mahkemece şikâyetin kabulü ile ihalenin feshine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizidir.

SONUÇ: Şikâyetçinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yutanda vazıh nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK'nun428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA)…

12. HD. 10.12.2012 T. E:25903, K:37117

Ayrıntılı görüntülemek için lütfen tıklayın.